کیمیایی جایگزین علوفه دامی با بازدهی چندبرابر در شاهرود

استان سمنان با اقلیم گرم و خشکی که دارد سالانه با چالش کم آبی و کسری ۱۵۰ میلیون مترمکعبی آب روبرو است که مدیریت ناصحیح، بهره برداری بیش از حد مجاز از منابع آب و خشکسالی های پی در پی سال های گذشته در کاهش سطح منابع آبی این استان دخیل بوده است.

از طرفی اراضی این استان یکی از رویشگاه‌های طبیعی و منحصر به فرد خارشتر و محل مناسبی برای کشت گیاهان دارویی کم آب بر، راهبردی و ارزشمند است.

گیاه خارشتر علاوه بر خواص دارویی یکی از علوفه‌های خوراکی برای دام‌ها از جمله شتر، گاو و بز محسوب می شود. این گیاه مقاوم به سرما و دارای ریشه عمیق است و برای رشد به آب کمی نیاز دارد.

این گیاه در اراضی زراعی یک گیاه مهاجم محسوب می‌شود ولی توسعه این گیاه در مراتع و برداشت آن می‌تواند کمک شایانی به تامین علوفه دام ها و کاهش هزینه های تولید برای دامداران باشد.

علی اصغرحجی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود درباره کشت این گیاه به خبرنگار ایرنا گفت: باتوجه به خاصیت های این گیاه می توان از آن به عنوان جایگزین مناسب یونجه برای خوراک دام استفاده کرد.

وی افزود: در تحقیقات انجام شده این گیاه از هشت تا ۱۴ درصد پروتئین تشکیل شده و به لحاظ تولید انرژی شبیه یونجه است.

حجی با بیان اینکه استان سمنان کویری است و باید کشت متناسب با محدودیتهای آن انجام شود، اظهارداشت: کاشت یونجه با سامانه های آبیاری نوین در هر هکتار سالانه ۱۲ هزار متر مکعب به آب نیاز دارد و در مزارع بدون سامانه آبیاری نوین در هر هکتار سالانه ۲۱ هزار متر مکعب آب مصرف می‌کند تا فقط ۱۵ تن یونجه برداشت شود.

وی ادامه داد: برای یک هکتار کاشت خارشتر در سال تنها ۲ هزار متر مکعب آب مورد نیاز است تا همان میزان یونجه را برداشت کرد.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود با اشاره به اینکه کاشت پنج هزار هکتار گیاه خارشتر در دستور کار است، تصریح کرد: بر اساس نظر کارشناسان استفاده از این گیاه به عنوان خوراک دام روزانه موجب افزایش ۵۰۰ گرمی وزن دام می شود.

وی گیاه خارشتر را مقاوم به خشکی و بسیار مفید برای خوراک دام دانست و گفت: این گیاه در طول دوره تنها به ۲ مرحله آبیاری نیاز دارد و می توان هر ۶۰ روز یکبار هم از آن برداشت کرد.

حجی با بیان اینکه از هر هکتار می توان ۱۰ تن علوفه خشک خارشتر برداشت کرد، افزود: بذر خارشتر به صورت تمام مکانیزه بین ١٠ تا ١۵ کیلوگرم در هر هکتار مصرف می شود که به صورت نیمه چوبی و نیمه بوته‌ای تا ارتفاع ۵٠ تا ١۵٠ سانتی متر رشد می‌کند.

وی میانگین برداشت یونجه در استان سمنان را سالانه درهر هکتار ۱۰ تن اعلام کرد و اظهار داشت: برای برداشت این مقدار یونجه می بایست هشت بار مراحل تراشیدن، پرس کردن و جمع آوری انجام شود که این امر وقت و نیروی زیادی می طلبد.

حجی به کشاورزانی که باکمبود آب مواجه هستند کشت گیاه خارشتر را توصیه و تصریح کرد: طرح هایی بر اساس استفاده از گیاه خارشتر برای دام های پرواری در دست اقدام است که این طرح ها در نشست های سازمان جهاد کشاورزی مطرح و در دست پیگیری است.

گیاه خارشتر علاوه بر خوراک دام در تهیه عسل و همچنین پوشش گیاهی، بیابان زدایی، تثبیت و جلوگیری از فرسایش خاک نیز نقش بسزایی دارد.

با روی آوردن کشاورزان به کاشت این گیاه که به کم آبی مقاوم است‌، در مصرف آب صرفه جویی قابل توجهی می‌شود.

شهرستان شاهرود دارای ۱۱۰ هزارو ۴۷۸ هکتار جنگل، یک میلیون ۷۷۳ هزار و ۵۷۲ هکتار مرتع و ۲ میلیون و ۴۴۸ هزار و ۹۴۱ هکتار بیابان است.

منبع: ایرنا

68