چراغ سبز ایران برای گفتگوی غیررسمی با آمریکا؟

پس از چند روز اخبار نگران کننده درباره پرونده هسته‌ای ایران روز پنج شنبه تحولات مثبتی در این رابطه رخ داد. در حالیکه قرار بود سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس در حمایت از آمریکا قطعنامه ای توبیخی علیه ایران در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح کنند، با تلاش های دیپلماتیک از این اقدام صرف نظر کردند.

ایالات متحده آمریکا هم از موضع تازه تروئیکای اروپا حمایت کرد.

ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری شامگاه پنجشنبه گفت عقب‌نشینی کشورهای اروپایی از صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام با «حمایت کامل» واشنگتن صورت گرفته است.

اما اینکه چرا سه کشور اروپایی از پیشنهاد خود عقب نشینی کردند، به مذاکرات ایران و آژانس باز می گردد. مدیرکل آژانس در گزارشی که به شورای حکام ارائه کرد از عدم پاسخگویی تهران به سوالات اژانس درباره مواد اتمی اعلام نشده در برخی سایت‌های قدیمی عیقا ابراز نگرانی کرده بود.

این گزارش به نوعی بهانه اروپا و آمریکا برای طرح قطعنامه توبیخی علیه ایران بود.

ایران نیز به شدت با این قطعنامه مخالفت و تهدید کرد که اگر این اقدام صورت گیرد، توافق اخیر ایران و آژانس درباره نظارت ها به برنامه هسته ای را مورد بازنگری قرار می دهد.

واکنش تند ایران به صدور قطعنامه، اروپا و آمریکا و البته آژانس را نگران کرد.

نهایتا براساس اخبار منتشر شده ظاهرا ایران پذیرفته است که به ابهامات و سوالات آژانس پاسخ دهد.

کاظم غریب آبادی نماینده ایران در سازمان‌های بین المللی در بیانیه ای تاکید کرد "در مورد دو مکان آژانس فقط حدود دو ماه است که نتایج تجزیه و تحلیل و سوالات مرتبط را به ایران ارائه کرده است. این تحلیل ها در حال حاضر تحت ارزیابی و بررسی توسط ما با هدف ارائه پاسخ های لازم به آژانس است." غریب آبادی همچنین درباره "بزرگنمایی غیرضروری" و "نگرانی‌های ساختگی" هشدار داد.

رافائل گروسی هم در این باره گفت: «در نتیجه مشاوره‌های فشرده‌ای که با ایران داشتم؛ این کشور سرانجام از ابتکار من استقبال کرد و پذیرفت که در تلاشی متمرکز و نظام‌مند با هدف روشن کردن برخی مسائل مشارکت کند.»

گروسی افزود ماه میلادی آینده (آوریل)، برگزاری یک جلسه فنی با ایران، در دستور کار قرار گرفته است.

همچنین ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم در این باره گفت: «مدیر کل آژانس، گروسی، طرحی را برای پرداختن ایران به مسائل پاسخ‌داده‌نشده در خصوص برنامه هسته‌ای خود ارائه کرد. سه کشور اروپایی با حمایت کامل ایالات متحده آمریکا به این تصمیم رسیدند که بهترین روش برای حمایت از ابتکار مدیر کل، پیش نبردن پیش‌نویس قطعنامه در نشست شورای حکام است.»

همین موضع در بیانیه سه کشور اروپایی هم وجود دارد. در این بیانیه آمده است: "ما فعلاً تصمیم گرفته‌ایم این اقدام را متوقف کنیم تا به مدیر کل آژانس برای اجرای تلاش‌های جدید ایشان با هدف شکستن این بن‌بست و حل و فصل بدون تأخیر اختلافات مذکور -اقداماتی که مدیر کل در هفته جاری آنها را به شورا اعلام کرد- فرصت بدهیم."

سه کشور اروپایی تاکید کردند «ما تحولات را از نزدیک رصد خواهیم کرد و چنانچه پیشرفتی در خصوص هر یک از تحولات مطرح‌شده در این جلسه حاصل نشود حق فراخوان برای برگزاری نشست فوق‌العاده شورا را برای خود محفوظ می‌دانیم.»

اما ایران هم از تحولات رخ داده خرسند است.

سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه در این باره گفت: «تحول امروز می‌تواند مسیر دیپلماسی را که ایران و آژانس باز کرده اند، حفظ نموده و زمینه را برای اجرای کامل تعهدات از سوی تمامی طرف های برجامی فراهم آورد.»

همچنین کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان های بین المللی در وین هم ضمن انتقاد از اقدامات با انگیزه های سیاسی و سوءاستفاده از آژانس برای مقاصد چانه زنی، از هوشیاری و تدابیر اعضای آژانس، بویژه شورای حکام و مدیرکل، در تلاش های خود برای جلوگیری از ایجاد تنش های غیر ضروری و حفظ فرصت های موجود برای دیپلماسی، استقبال کرد.

بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم از پیشنهاد سفر هیات فنی آژانس به تهران در ماه آوریل استقبال کرد و گفت که نشست مزبور در سطح معاون مدیرکل برگزاری می شود.

ادعای رویترز

اما در خبر دیگری رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک غربی گزارش داده که ایران در مورد شرکت در گفتگوهای غیررسمی با آمریکا و اروپا در خصوص توافق هسته‌ای (برجام) طی روزهای اخیر سیگنال‌های دلگرم کننده ای فرستاده است.

یک منبع دیپلماتیک فرانسوی روز پنجشنبه (۴ مارس) به رویترز گفت: «اوضاع در مسیر درست پیش می رود و ما هم علامت‌های مثبتی در این هفته و به خصوص در چند روز گذشته دریافت کرده ایم.»

او افزود: «ما شاهد حرکاتی هستیم که در تعطیلات آخر هفته گذشته آن را نمی دیدیم.»

این مقام فرانسوی ناشناس مدعی شد هدف این است که همه طرفین تا پیش از فرا رسیدن نوروز در ۲۰ مارس گفتگوها را شروع کنند. او گفت همه تلاش خود را به کار می گیریم که این نشست در ظرف روزها یا هفته‌های آینده انجام شود.

تاکنون مقامات ایرانی به این خبر واکنشی نشان نداده‌اند.

این درحالی است که ایران پیشتر پیشنهاد اروپا برای جلسه غیر رسمی با آمریکا را رد کرده بود. ایران گفته بود زمان برای برگزاری این جلسه مناسب نیست.

با این حال آمریکا همچنان تاکید کرد که حاضر است با ایران مذاکره کند و درباره چگونگی آن تعصبی ندارد.

منبع: فرارو

24