بستن موضوعات پادمانی در مذاکرات وین معطل چیست؟

صباح زنگنه با اشاره به مذاکرات وین و برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه متن توافق نهایی شده است و در عین حال نگاه ایران که معتقد است هنوز متن نهایی نشده گفت: ظاهرا گفته شده است که نمایندگان کشورها به پایتخت‌هایشان برگشتند تا مشورت کنند و بعد از بازگشت و دریافت پاسخ باید برگردند به وین و پاسخ را بدهند.

وی درباره اختلاف نظر ایران با کشورهای اروپایی و آمریکا بر سر اینکه موضوعات پادمانی میان ایران و آژانس مستقل از برجام است و نباید در مذاکرات وین گنجانده شود؟ گفت: البته موضوع بسته شدن پرونده سوالات پادمانی در آژانس قبلا هم سابقه داشته است. همین کشورهای ۱+۵ در آن زمان توافق ۲۰۱۵ در تصمیم گیری برای مختومه شدن پرونده پی ام دی، نقش داشتند و آن را به عنوان اقدام مهم تلقی کردند که مبتنی بر دو اصل بود؛ یکی اینکه بررسی‌های فنی آژانس مشخص کرده است که پی ام دی موضوعیت ندارد و دوم اینکه کشورها مایل بودند به تصمیم گیری سیاسی برجام نتیجه بخشند و این دو پایه اصلی بود که پرونده مطالعات ادعایی را در آژانس بست.

این کارشناس مسایل بین‌الملل ادامه داد: در حال حاضر گزارش‌های آژانس و بیانیه‌هایی که مدیرکل منتشر کرده است، ظاهرا از بحث های فنی عبور کرده و نوعی تحریک سیاسی یا موضع گیری سیاسی تلقی می‌شود، چون سخنانش مبهم و کلی و سرشار از تشکیک و ایجاد تردید است. با این موضع گیری‌ها طبعا اگر کار به نهایت هم برسد با یک بیانیه و سخن مدیرکل می‌تواند ایجاد تردید کند و ۱+۴ یا ۱+۵ را وارد مقوله جدیدی از مناقشه با ایران کند. از این رو به نظر می‌آید وجود اراده سیاسی برای پایان دادن به این موضوعات مهم‌ترین عنصر است و اگر این اراده وجود داشته باشد به راحتی می‌توانند بپذیرند آژانس دیگر وارد این مقولات نشود.

وی گفت: طبق معاهده ان پی تی و مقررات آژانس ایران کاملا به تعهداتش وفادار بوده و عمل کرده و اجازه بازرسی و نصب دوربین را داده است و بخش‌های اضافه بر تعهدات قانونی ایران به صورت داوطلبانه هم پذیرفته است و دوربین‌های اضافی را قبول کرده است.معتقدم نیاز به یک اراده سیاسی در کشورهای مقابل باید ایجاد شود.

زنگنه درباره پیشرفت در مذاکرات در این دور و دلایل آن اظهار کرد: اولا شرایط منطقه اروپا و عموما کشورهای غربی در برابر موضوع اوکراین و بحران انرژی و مواد غذایی که در کل جهان روی می‌دهد مهم است که به دنبالش بحران بانک‌ها و امور مالی در دنیا را ایجاد کرده است و به طور کلی چند بحران بزرگ در برابر غرب است و یکی از تحلیل‌هایشان این است که ایران را با همین مختصر پذیرش شرایطش متعهد به انجام برجام کنند. در این صورت ایران می تواند در گشایش بازارهای انرژی منطقه و جهان نقش مثبتی ایفا کند. احتمال دیگر برای پذیرش پیشنهادات ایران این است که تحلیل های بدبینانه برخی مراکز تصمیم گیری بر این است که ممکن است ایران از آستانه هسته‌ای عبور کرده باشد و در این صورت وضع منطقه به شدت دگرگون می‌شود. در بین این دو عامل معتقدم نیاز غرب به انرژی عامل مهم تری در پیشرفت مذاکرات وین است.

این کارشناس مسایل بین‌الملل درباره اینکه طرف ها به توافق خواهند رسید یا خیر؟ تصریح کرد: همیشه باید هم امیدوار بود و هم نگران. عناصر متعدد در این تصمیم نقش دارند.

وی در پاسخ به اینکه برخی معتقدند تنش‌ها در سرزمین‌های اشغالی بی ربط به مذاکرات وین و نزدیک شدن به توافق نیست، هر وقت کشورها به توافق نزدیک می شوند اسراییل سعی در بر هم زدن فضا دارد؟ گفت: صد در صد این مساله ارتباطی به مذاکرات وین ندارد، اما اندکی تصمیم گیری های حاکمان اسراییل و گوشه چشمی به مذاکرات دارد. آنها دنبال این هستند که توافق برجام به جایی نرسد، ولی شرایط داخل فلسطین اشغالی و معادلات جدیدی که آنجا شکل گرفته و جنایتکار بودن اسراییلی‌ها را نباید فراموش کرد. صهیونیست‌ها در تضعیف مردم فلسطین و نیروهای فلسطینی هر قدمی بتوانند برمی‌دارند، انجام جنایت‌شان ادامه دارد و این طبیعت این رژیم است.