قطعنامه ضدایرانی تروئیکا در آژانس؛ عاری از صداقت و احترام

قطعنامه اخیر با قطعنامه نوامبر 2022 کمی فرق می‌کند چون در آن مورد، آمریکا یکی از ارائه دهندگان پیش‌‌نویس بود.

اما غیر از این تفاوت ناچیز، باید دید هر دو قطعنامه، سیاسی سازی موضوع هسته‌ای ایران در شورای حکام آژانس را که نهادی کاملا فنی است، در اولویت قرار داده‌اند. چون در هر این دو رویداد خواست‌هایی از ایران مانند «همکاری واقعی با آژانس در اجرای موافقتنامه پاندمانی» و «ارائه توضیحات معتبر درباره ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران و مطلع کردن آژانس  از مکان(های) فعلی مواد هسته‌ای و/یا تجهیزات آلوده» تکرار شده است.

هرچند ایران همیشه تاکید کرده که درباره «مکان‌های اعلام نشده» نامه‌هایی به آژانس رسال کرده و به پرسش‌های آژانس پاسخ داده اما به نظر می‌رسد این نتوانسته آمریکا و متحدانش را راضی کند. در عین حال، به نظر می‌رسد تروئیکا نقش آمریکا به عنوان آغازگر بن بست امروزه اجرای برجام را فراموش کرده و به جای تلاش همزمان برای وادار کردن آمریکا به نشان دادن رویکرد صادقانه به احیای برجام، تلاش‌های بیشتری را برای اعمال فشار بر ایران اختصاص داده است.

آمریکا که با خروج از برجام، حل موضوع هسته‌ای ایران را به بن بست کشیده، اصولا باید صداقت را برای حل موضوع نشان دهد و برای احیای برجام تلاش کند. اما آشکارا مذاکرات احیای برجام را به عنوان فرصت جدید برای چانه زدن با ایران دانسته و شرایط اضافی و فراتر از چارچوب برجام مانند محدودیت‌ توسعه موشکی ایران را مطرح کرده است.

آمریکا یا مستقیماً به ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ به شورای حکام می‌پردازد یا از پیش‌نویس‌های مطروحه حمایت می‌کند. بنا بر این به هیچ وجه نمی‌توان این نوع رویکرد را رویکردی صادقانه توصیف کرد.

به علاوه، همان طور که نماینده چین پس از دادن رای مخالف به پیش‌نویس تروئیکا گفت، ایران همچنان در جو غمگین ناشی از درگذشت رئیس جمهور خود غوطه ور و در حال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است و در چنین شرایط خاص، اقدام برخی کشورهای دارای اهداف سیاسی خاص به تحریک تقابل و سیاسی بازی، نه تنها سازنده نبوده بلکه نوعی بی احترامی به ملت ایران به شمار می‌آید.

موضوع هسته‌ای ایران برای مدت طولانی مطرح بوده و تناقض اصلی این است: آمریکا به دنبال تضمین صد درصدی عدم دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای و امنیت خود و متحدانش است اما ایران نیز بر حق مسلم خود برای دسترسی به انرژی هسته‌ای صلح آمیز اصرار دارد. فعلا برای حل این تناقض هیچ راهی بهتر از توافق سال 2015 (برجام) نیست اما با این نوع سیاسی بازی عاری از صداقت و احترام آمریکا و متحدانش در آژانس، به سختی می‌توان به احیای برجام امیدوار بود.