مرور موفقیت متقابل یکسالگی پیوستن ایران به «سازمان همکاری شانگهای»

 لوئو لایی آن، تحلیلگر سیاسی و روزنامه نگار چین در ادامه نوشت: در نشست سران آنلاین سال گذشته در دهلی نو، ایران به عضویت کامل سازمان همکاری شانگهای درآمد. طی یک سال گذشته، همکاری ایران با کشورهای عضو این سازمان سرعت قابل توجهی داشته است. یک سال پس از پیوستن به سازمان همکاری شانگهای، صادرات نفت و گاز ایران به احیا و رشد سریعی دست یافت. در چهارمین اجلاس وزرای انرژی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، پیشنهاد ایران برای همکاری در ایجاد بازار منطقه‌ای انرژی مورد استقبال وزرای انرژی کشورهای عضو قرار گرفت.

ایران از اول ژانویه امسال رسماً به سازوکار همکاری «بریکس» پیوست. کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای و بریکس که مهمترین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نفت در جهان را شامل می‌شوند، در حال بررسی استفاده از ارزهای محلی برای تسویه تجارت متقابل هستند و پیشرفتی مثبت نیز حاصل شده است. اگرچه روند دلارزدایی زمانبر است اما این روند شکل گرفته و غیرقابل برگشت است. بنا بر این باید گفت این روند بدون شک یک منفعت طولانی مدت برای ایران به حساب می‌آید که مدتها از تحریم‌های آمریکا رنج کشیده و در نهایت پتانسیل رشد صادرات نفت و گاز این کشور مجددا کشف می‌شود.

سازمان همکاری شانگهای مجموعه‌ای از سازوکارهای همکاری از جمله شورای سران کشورها، شورای سران دولت‌ها و نشست در سطح وزیران را ایجاد کرده است تا تمام تلاش خود را برای حل موانع و مشکلات در همکاری عملی و ارتقای توسعه اقتصادی کیفیِ کشورهای عضو انجام دهد.

علاوه بر این، موسسات مربوطه مانند اتحادیه بانکهای سازمان همکاری شانگهای که پشتیبانی مالی از پروژه‌های مورد حمایت دولت‌ها را فراهم می‌کند و کمیته صنعتگران سازمان همکاری شانگهای نیز ایجاد شده است. ایران در سال گذشته در سازوکارهای مختلف همکاری سازمان مشارکت فعال داشته و عملکرد آن قابل توجه بوده است. به عنوان مثال، در زمینه تبادلات انسانی و فرهنگی، نمایشگاه‌ شکوه ایران باستان امسال در پکن و شانگهای برگزار شد که موجی از فرهنگ پارس را در دو شهر بزرگ چین به راه انداخت. «محمدمهدی اسماعیلی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در جلسه اخیر کابینه بیان کرد که عضویت ایران در دو پیمان مهم بین‌المللی شانگهای و بریکس زمینه همکاری‌های فرهنگی با دیگر اعضا را تقویت کرده و ریل‌گذاری خوبی در این زمینه‌ها انجام شده است.

الحاق ایران برای سازمان همکاری شانگهای نیز اهمیت زیادی دارد. اهمیت ایران به عنوان یک قدرت سیاسی و اقتصادی در خاورمیانه روشن است. از لحاظ موقعیت جغرافیایی نیز ایران از اهمیتی منصر به فرد برخوردار است؛ از قدیم الایام، ایران محور رفت و آمد و مرکز توزیع تجارت در جاده ابریشم باستانی بوده و امروز هم یک شریک مهم در ابتکار «کمربند و جاده» محسوب می‌شود. همچنین گذرگاه «کریدور شمال-جنوب» نیز مورد حمایت روسیه، ایران و هند است. می‌توان گفت که ایران در چهارراه  شرق وغرب، شمال و جنوب در اوراسیا قرار دارد و مشارکت چنین کشور سنگین وزنی به سازمان همکاری شانگهای کمک می‌کند تا به اهداف خود مبنی بر ترویج دوستی حسن همجواری، حفظ صلح منطقه‌ای و  استقرار یک نظم جدید سیاسی و اقتصادی بین‌المللی برسد.

پس از ایران، بلاروس نیز در نشست آستانه امسال به عضویت کامل سازمان همکاری شانگهای در خواهد آمد. علاوه بر این، کشورهایی مانند کامبوج در جنوب شرقی آسیا، عربستان سعودی در غرب آسیا، مصر در آفریقا و ترکیه در قاره اوراسیا نیز به «حلقه دوستان» سازمان همکاری شانگهای پیوسته‌اند. نفوذ روزافزون سازمان همکاری شانگهای به تقویت قدرت جنوب جهانی و ارتقای توسعه عادلانه نظام حکمرانی جهانی کمک می‌کند.

در حال حاضر، وضعیت بین‌المللی دستخوش تغییراتی پیچیده و عمیق است و بسیاری از کشورها چشم به راه ایجاد نوع جدیدی از روابط بین‌المللی مبتنی بر احترام متقابل، انصاف، عدالت و منفعت متقابل هستند.

سازمان همکاری شانگهای به شکلی خلاقانه «روح شانگهای» را عنوان کرده و همیشه به آن عمل می‌کند؛ جوهره این مفهوم همین نوع جدید روابط بین‌المللی است و این دلیل اساسی است که بسیاری از کشورهای در حال توسعه مشتاق پیوستن به سازمان همکاری شانگهای هستند.