«امید» علیه شفافیت/ چرا دلواپسِ «اعاده اموال نامشروع مسئولان» شده‌اند؟

مجلس دهم با همه فراز و فرودها و ضعف‌هایش، امّا چند نقطه درخشان هم در کارنامه دارد. تصویب طرح «اعاده اموال نامشروع مسئولان» در کنار تصویب طرح منع به‌کارگیری بازنشستگان را باید از جمله این نقاط دانست.

طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان، پس از فراز و نشیب‌های فراوان نهایتاً به‌تصویب رسید، امّا در جریان بررسی جزئیات طرح، اتفاق قابل تأملی در صحن علنی مجلس رخ داد.

ماجرا از این قرار بود که تعدادی از نمایندگان با امضاء نامه‌ای از هیأت‌رئیسه مجلس خواستند تا رسیدگی به این طرح را به مدّت چهار ماه مسکوت بگذارند.

شاکله اصلی امضاءکنندگان این نامه را اعضای لیست امید مجلس تشکیل می‌دادند. الیاس حضرتی، پروانه مافی، احمد مازنی و بهروز نعمتی از جمله این افراد بودند.

اگرچه نمایندگان مجلس با این پیشنهاد موافقت نکردند، امّا زمزمه‌هایی مبنی بر تلاش مجدد برای مسکوت ماندن این طرح بلند شده است.

استدلال این افراد برای مسکوت ماندن طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان این است که طرح، دارای ایرادات حقوقی است و هنوز قابلیت اجرا ندارد. محمّدجواد فتحی، عضو کمیسیون حقوقی مجلس که از متقاضیان مسکوت ماندن طرح است، معتقد است که چند ماده از طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان، با قواعد حقوقی در تضاد است. وی همچنین می‌گوید که این طرح در کمیسیون قضایی مجلس به‌قدر کافی ارزیابی نشده است.

در مقابل، محمّد دهقان به‌عنوان یکی از نماینده‌های پیگیر طرح می‌گوید: «ما نظرات شورای نگهبان و قوه قضائیه را جویا شده‌ بودیم و این طرح را به یکی از اعضای شورای نگهبان و برخی مسئولان قوه قضائیه ارائه کردیم تا نظرات‌شان را در این باره به ما اعلام کنند. پس از جمع‌آوری نظرات این افراد به‌لحاظ تخصصی جلساتی را برای تأمین این نظرات در تدوین طرح، با حضور کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس و سایر کارشناسان برگزار کردیم تا دیدگاه‌های خود را مطرح کنند».

میرزایی نیکو، دیگر امضاءکننده نامه مسکوت ماندن طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان می‌گوید که این طرح، وسیله‌ای برای تسویه‌حساب‌های سیاسی قرار می‌گیرد و یک قاضی می‌تواند هر مسئولی را که بخواهد، پای میز محاکمه بکشاند.

با این حال، سؤال مهم این است که چرا حامیان مسکوت ماندن طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان، تنها از یک طیف سیاسی خاص هستند؟

سؤال بعد اینکه وقتی این طرح، مانند بسیاری از طرح‌های دیگر، پس از طی روند قانونی خود و رفت و برگشت‌های مکرر در مجلس، به تصویب اکثریت نمایندگان رسیده است، اصرار تعدادی خاص برای مسکوت ماندن آن چه معنایی دارد؟ مگر نه اینکه در مجلس روال اینگونه است که پس از رأی دادن به یک طرح، حرف و حدیث‌ها، خاتمه می‌یابد و مصوبه پس از تأیید شورای نگهبان، برای اجرا ابلاغ می‌شود؟

سؤالاتی از این قبیل، شائبه‌های مختلفی را ایجاد کرده است. از قبیل اینکه آیا منافع افراد خاصی با اجرایی شدن این طرح در معرض خطر دارد که افرادی از یک طیف سیاسی،‌ برای مسکوت ماندن آن تلاش می‌کنند؟

سیّد جواد ساداتی‌نژاد، نماینده کاشان نیز اینطور به این موضوع می‌نگرد که از آن‌جایی که این طرح، باعث شناخت بیشتر مردم می‌شود، اگر کسی با آن مخالفت کند لابد ریگی به کفش دارد.

فراکسیون امید مجلس که در مواجهه با ناکارآمدی‌های دولت و مشکلات اقتصادی، کارنامه قابل قبولی ندارد و نتوانسته پاسخگوی مطالبات مردم باشد، در سال آخر مجلس دهم، بسیاری از جایگاه‌های داخلی مجلس را نیز از دست داده است. حال، تلاش برخی از اعضای آن برای مسکوت ماندن طرحی که باعث افزایش اعتماد جامعه به مسئولان می‌شود، جایگاه اصلاح‌طلبان مجلس را بیش از پیش متزلزل می‌کند.

15