مردم در ۱۲ فروردین ۵۸ به چه چیزی رای دادند؟

۴۱ سال پیش در چنین روزی میلیون ها نفر از مردم ایران از نخستین ساعات اولیه صف بستند و در همه پرسی "جمهوری اسلامی" شرکت کرده و ۹۸.۵% به آن "آری" گفتند. برخی میگفتند که محتوای جمهوری نمی بایستی اسلامی باشد. اگر مردم خواستند مسئولین اسلام گرا بر کشور حکومت کنند میتوانند به احزاب اسلام گرا در انتخابات رای بدهند. برخی دیگر میگفتند پیشوند دموکراتیک به آن بیفزاییم. مرحوم مهندس بازرگان نخست وزیر دولت موقت میگفت نامش را اسلامی نگذاریم. اگر مثبت از کار در آمد که به نام اسلام نوشته خواهد شد. اگر هم جالب از کار در نیامد به اسم اسلام تمام نخواهد شد. یکی از جدی ترین انتقادات آن بود که محتوای "جمهوری اسلامی" مشخص نیست. مردم دارند به چیزی رای میدهند که علم و اطلاعی از محتوای آن وجود ندارد. برخی دیگر هم میگفتند که اساسا نیازی به رفراندوم نیست. مردم در راهپیمایی های تاریخی تاسوعا و اربعین نوع نظام را که اسلامی است تعیین کرده اند.

امروز بعد از گذشت ۴۱ سال وقتی بان همه پرسی مینگریم، چه پاسخی به آن انتقادات میتوان داد؟ اگر قیود دموکراتیک، مردمی یا آزاد، بان افزوده شده بود امروز چیزی عوض میشد؟ اگر نام آن جمهوری اسلامی نمیشد و فی المثل جمهوری ملی یا مردمی ایران میشد، امروز نه نظارت استصوابی میداشتیم ونه زندانی سیاسی؟

واقعیت آنست که شرایطی که امروز بر کشور حاکم است نه ارتباطی با نام جمهوری اسلامی پیدا میکند ونه حتی با خود شریعت.عربستان سنی است، کره شمالی مارکسیست و بشار اسد سکولار و بعثی.نه مشکل ما ونه آنان خیلی به شریعت ارتباطی پیدا نمی کند.وضعیت امروز ما محصول شرایط تاریخی کشورمان، مناسبات پیچیده سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و بالاخره تحولات سیاسی و اجتماعی ۴۱ سال اخیر ایران و در مرتبه بعدی جهان و منطقه پیدا می کند.

میماند کلیشه های زیبا اما عاری ازحقیقت: "مردم آنروز نمی دانستند به چه چیزی رای میدهند"؛" ایرانیان میدانستند چه نمیخواهند، اما نمی دانستند چه میخواهند". مردم ایران میدانستند چه میخواهند. آنان خواهان انتخابات آزاد، محدودیت قدرت حکومت به قانون و پاسخگو بودن آن، نبودزندانی سیاسی و آزادی بیان بودند. رژیم شاه را نمیخواستند چون هیچکدام آن خواسته ها را تحقق نبخشیده بود. به جمهوری اسلامی رای دادند چون میان آن و خواسته‌ها یشان، بغلط یا بدرست، تناقضی نمیدیدند.

70