ولیعهد عربستان به دنبال قطع نفوذ روحانیون بانفوذ

ماه مه دولت عربستان استفاده از بلندگوها برای پخش صدای اذان و خطبه در مساجد را ممنوع کرده و دستور داد صدای پخش اذان که پنج بار در روز در پادشاهی عربستان طنین انداز می‌شود به اندازه دو سوم کمتر شود.

به گزارش واشنگتن پست، به گفته دو گروه حقوق بشری عربستانی، زمانی که یک رهبر مذهبی کمتر شناخته شده یک مقاله اینترنتی نگاشته و در آن از این تصمیم وزارت امور اسلامی عربستان انتقاد کرد، دستگیر شده و حساب توییترش که زمانی فعال بود نیز خاموش شد.

در ادامه ماه گذشته میلادی رئیس فدراسیون نماینده شرکت‌های تجاری عربستان اعلام کرد که فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و دیگر شرکت‌ها اجازه دارند در زمان برگزاری نماز باز بمانند - یک تحول عمده دیگر در کشوری که در آن مکان‌های تجاری طی چندین دهه در روز پنج بار در زمان برگزاری نماز تعطیل کرده‌اند. در یک مقاله منتشر شده در پایگاه انگلیسی زبان عرب نیوز آمده است: آن روزهای نامناسب حالا تمام شده‌اند.

این تغییرات نمایانگر جدیدترین گام‌های اتخاذ شده از سوی عربستان تحت نظر محمد بن سلمان، ولیعهد بانفوذ این کشور، با هدف مهار قدرت تشکیلات مذهبی است. در حالی که بسیاری از عربستانی‌ها ممکن است این اقدامات را به عنوان سند و مدرک هر چه بیشتر لیبرالیزه سازی این کشور سلطنتی از سوی محمدبن سلمان تشویق کنند، این تحولات همچنین بازتاب تلاش‌های ادامه دار او برای تقویت قدرتش و بریدن بال‌های هر کسی که احتمال چالش آفرینی برایش داشته باشد، هستند.

روحانیون مسلمان مدت‌هاست که در عربستان سعودی، یک پادشاهی اسلامی که در آن رهبران مذهبی با تصویب احکام و صدور اعلامیه‌ها بر زندگی میلیون‌ها عربستانی حکمرانی کرده‌اند، نقشی تعریف کننده را ایفا کرده‌اند. قدرت روحانیون همچنین از مرزهای این کشور نیز فراتر رفته همچنان که تعداد زیادی از مسلمانان در سراسر جهان به جهت احکام و رهنمود مذهبی چشم به پادشاهی عربستان داشته‌اند.

اما محمد بن سلمان که در زمان انگلیسی با مخفف اسمش یعنی "ام.بی.اس" مشهور شده، مکررا علیه روحانیون محافظه کار اقدام کرده است. کتاب‌های درسی ترویج دهنده دیدگاه‌های اسلامی رادیکال مورد بازبینی قرار گرفته‌اند و قدرت‌های سطح بالای بدنام پلیس مذهبی مهار شده‌اند. زنان حق رانندگی و شرکت در رخدادهای ورزشی را به دست آورده‌اند و دیگر در رستوران‌ها تفکیک جنسیتی انجام نمی‌شود.

تضعیف نفوذ روحانیون به طور خاص در وزارتخانه‌های دادگستری، امور اسلامی و آموزش که در آنها تشکیلات مذهبی مدت‌ها از نقشی بزرگ برخوردار بود بارز است.

روحانی‌های تندرو و دیگر عربستانی‌های محافظه کار واکنش نشان داده‌اند. بعد از دستور دولت به کاهش صدای پخش اذان، هشتگ "صدای نماز یک مطالبه محبوب است" در توییتر عربستانی‌ها ترند شده و کاربران به انتشار ویدیوهایی از جمله درباره اذان پرداختند.

عمر عبدالله السعدون - روحانی که بعدا بر اساس گزارش‌ها دستگیر شد - در مقاله‌اش درباره مطالبات عربستانی‌ها برای لغو این تصمیم دولت نوشته و نسبت به خطرات آن هشدار داد. او به عنوان مثال اظهار کرد، نمازگزاران اکنون ممکن است با تجمع در مساجد برای شنیدن خطبه‌هایی که دیگر از بیرون صدایشان قابل شنیدن نیست محدودیت‌های مربوط به مقابله با کووید-19 را نقض کنند.

سعدون نوشت: خانه‌ها دیگر قرائت قرآن و خطبه را نخواهند شنید و علاوه بر آن این سکوت انگیزه برخی مردم را برای رفتن به نماز جماعت تضعیف کرده است.

او در پایان مقاله‌اش از وزیر امور اسلامی تقاضا کرد این تصمیم را لغو کند.

عبداللطیف الشیخ، وزیر امور اسلامی عربستان، منتقدان این تصمیم را "دشمنان پادشاهی که خواستار تحریک کردن آرای عمومی و تردید افکندن بر تصمیمات دولت و برچیدن انسجام ملی هستند" توصیف کرد.

این در عربستان متعلق به محمد بن سلمان تبدیل به الگو شده است: معرفی تغییرات لیبرالیزه کننده اما به شیوه‌ای مستبدانه. دستگیری‌ها هم در میان منتقدان محافظه کار و هم لیبرال به شکلی مشابه، از فعالان حقوق زنان تا روحانیون تندرو رایج هستند.

هبة ضیاءالدین، یک محقق عربستانی سازمان دیده بان حقوق بشر اظهار کرد: از زمانی که محمد بن سلمان سفر دوگانه اصلاحات جدید و افزایش سرکوب را شروع کرد ما فهمیده‌ایم که این دارای یک رویکرد شدیدا بالا به پایین است، این که این اصلاحات هدفشان این نیست که به عنوان پاسخ به مطالبات مردمی دیده شوند بلکه به عنوان گام‌های خود محمد بن سلمان بوده خواستار اتخاذشان است.

وی افزود: هر کسی که اعتراض کند قطعا با ریسک بزرگی نه فقط علیه خودش بلکه علیه خانواده‌اش و نزدیکانش مواجه می‌شود.

منبع: ایسنا

66