روایتی از آخرین پرواز عقاب بر فراز سوسنگرد

نیروی هوایی ارتش از پیروزی انقلاب اسلامی تا آغاز دفاع مقدس نقش پر رنگی در دفاع از کشورمان به خصوص در مقابله با ضد انقلاب در کردستان و مناطق عملیاتی غرب دارد.

این نیرو در هنگام تهاجم رژیم بعث به ایران اسلامی در ۳۱ شهریور ماه ۱۳۵۹ نیز به عنوان یک نیروی واکنش سریع وارد عمل شد و امیر سرلشکر خلبان شهید فکوری فرمانده وقت این نیرو با طراحی عملیات ۱۴۰ فروندی نخستین پاسخ را به تجاوز ارتش بعثی داد.

خلبانان نیروی هوایی ارتش از نخستین روز‌های پیروزی انقلاب اسلامی و بعد‌ها در طول دفاع مقدس علاوه بر عملیات‌های مهمی، همچون حمله به الولید یا اچ ۳، حمله به اوسیراک، کمان ۹۹، بمباران شهر کوت و بسیاری دیگر از عملیات‌ها نقش مهمی در نابودی توان نظامی ارتش بعثی داشت و در این راه شهدای بسیاری را هم به انقلاب و کشورمان تقدیم کرده است.

اف ۵‌ها و اف۴‌های ایرانی نیز ستون‌های زرهی رژیم بعث را در دشت خوزستان به گونه‌ای مورد هدف قرار دادند که دشمن نتوانست به هدف خود برای تصرف جنوب خوزستان و دزفول دست پیداکند. باید توجه کنیم که خلبانان ایرانی باعث شدند تا صادرات نفت عراق تحت از حدود دو میلیون بشکه به ۸۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت. نبرد‌های هوایی خلبانان ایران اسلامی علیه رژیم بعثی عراق نیز بخشی جذاب از جنگ است که کمتر به آن پرداخته شده است. اف۱۴‌های ایران در دست خلبانانی همچون امیران؛ یدالله خلیلی، اسدالله عادلی، حسین خلیلی، جلیل زندی، فضل‌اله جاویدنیا و ده‌ها مرد بزرگ دیگر، نه تنها هشت سال مانع تسلط هوایی دشمن بر آسمان ایران شدند، بلکه بین ۱۳۰ (پیروزی هوایی ثبت شده) تا ۱۹۰ (پیروزی غیررسمی) را کسب کردند. در حالی که دشمن تنها توانست پنج فروند اف۱۴ ایران را ساقط کند.

نیروی هوایی ارتش در دفاع مقدس به طور کلی چهار وظیفه اصلی را انجام می‌داد که عبارتند از؛ شناسایی هوایی، ترابری هوایی تاکتیکی، انهدام زیرساخت‌های اقتصادی و نظامی رژیم بعث عراق و دفاع از تاسیسات زیربنایی کشور. در این بین، اما یکی از مهم‌ترین وظایف این نیرو در دفاع مقدس، انهدام و نابودی مقر‌های استقرار نیروهای بعثی بود. یعنی همان نقاطی که باید منهدم می‌شدند تا در موج حملات دشمن بعثی علیه کشورمان وقفه ایجاد شود. در این میان نقش جنگنده‌های تایگر یا F-۵ و خلبانان آن در اجرای این وظیفه بسیار مهمی و حیاتی بود.

خلبانی که توانست در ۵۷ روز، ۵۴ ماموریت سخت انجام دهد

امیر سرلشکر خلبان شهید ابراهیم امیدبخش یکی از خلبانان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که ۱۱ مرداد سال ۱۳۳۲ در شهرستان بهبهان متولد شد. دوران ابتدایی را در اهواز و دبیرستان را در گچساران گذراند و پس از دریافت مدرک دیپلم در سال ۱۳۵۱ وارد نیروی هوایی ارتش شد.  

او پس از طی دوره مقدماتی در ایران جهت تکمیل دوره پرواز با هواپیما‌های پیشرفته عازم آمریکا شد و با گذراندن دوره تکمیلی زبان تخصصی و پیشرفته و پرواز با هواپیما‌های آموزشی T-۴۱، جت T-۳۷ و جت مافوق صوت T-۳۸ موفق به دریافت نشان خلبانی شد و به ایران بازگشت.در خانه که فرود آمد، طبق امریه ستاد نیروی هوایی ارتش به جمع خلبانان هواپیمای F-۴ در پایگاه ششم شکاری بوشهر پیوست. او با آغاز جنگ تحمیلی رژیم بعثی عراق علیه ایران اسلامی همپای سایر همرزمانش لباس رزم بر تن کرده و با تمام توان از وطنش دفاع کرد.  

ابراهیم که از نخستین روز‌های دفاع مقدس پیوسته به ماموریت می‌رفت و پرواز می‌کرد، این بار باید در ۲۷ آبان ماه سال ۱۳۵۹ ماموریت مهمی که  انهدام سپاه سوم عراق بود را انجام می‌داد. از این رو، به همراه خلبان سید محمد تقی حسینی (کابین عقب) برای این ماموریت انتخاب شد و به همراه سه فروند جنگنده فانتوم با انجام ۶ نوبت پرواز ماموریتشان را آغاز کردند. آن‌ها در ابتدا مخازن سوخت و ساختمان مرکزی سازه‌های نفتی فاو را منهدم کرده و پس از آن نیز چندین دستگاه کامیون سوخت در شمال گمرک صفوان که در حال حرکت از کویت به بصره بودند تا سوخت ادوات جنگی ارتش عراق را تامین کنند و همچنین ستونی از نیرو‌های زرهی دشمن در این مسیر با آتش خلبانان ایرانی نابود شدند.

ابراهیم و همرزمانش در این دسته پروازی، اما به ناگاه در مسیر بازگشت به پایگاه متوجه تجمع بخش دیگری از نیرو‌های دشمن اطراف سوسنگرد شدند و با حمله به این دسته آن‌ها را نیز نابود می‌کنند. اما هواپیمای شماره ۲ دسته پروازی که همان جنگنده ابراهیم و همرزمش ستوان یکم محمد تقی حسینی بود با آتش پدافند زمین به هوای نیرو‌های بعثی مورد اصابت قرار گرفت و خلبانانش به شهادت رسیدند. طبق اعلام نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پیکر‌های مطهر این شهیدان برای همیشه جاوید الاثر باقی ماند.

عملیاتی که منجر به شهادت شهید امیدبخش و همرزمش شهید حسینی شد، عملیات آزادسازی سوسنگرد است که با فرماندهی مستقیم آیت‌الله خامنه‌ای و شهید مصطفی چمران در تاریخ ۲۶ آبان ماه سال ۱۳۵۹ آغاز و در نهایت به شکست حصر سوسنگرد منجر شد.

امیر سرتیپ خلبان حسین خلیلی که از خلبانان پیشکسوت نیروی هوایی ارتش در دفاع مقدس است، می‌گوید که شهید امیدبخش در جنگ تحمیلی توانست ۵۴ ماموریت پروازی سخت انجام دهد، یعنی ماموریت‌هایی که احتمال بازگشت از آن‌ها ۵۰ درصد برآورد می‌شد.

فرودگاه نفت شهر دوگنبدان نیز به نام شهید ابراهیم امیدبخش نامگذاری شده است.