پس از توافق احتمالی در وین، شاهد تجربه دشمنی قبلی عرب‌ها با ایران نخواهیم بود به شرطی که وقت‌کشی نکنیم

مجید تفرشی گفت درباره احیای برجام و احتمال کوتاه بودن عمر آن در صورت تغییر دولت آمریکا گفت: ما نباید فکر کنیم که در صورت توافق با غرب و آمریکا همه مشکلات حل خواهد شد. همینطور با توجه به لابی‌های مختلف موجود این امکان به آمریکا داده نمی شود که این توافق احتمالی را ابدی ببینند. به هر حال کنگره دست دموکرات ها نیست و از طرفی شخص بایدن نیز نمی‌خواهد به هر قیمت که شده با ایران به توافق برسد. حتی به نظر می‌رسد که بایدن و تیم همراه او، به اندازه اوباما مصمم به توافق با ایران نیست. ایران نیز این وسط برنامه‌های خود را دارد. به نظرم مشکلات منطقه‌ای ایران پس از برجام از جهاتی بیشتر شد به این دلیل که لابی‌های عربی و اسرائیلی شاهد بودند ایران با شش قدرت جهانی در میز مذاکره از موضع برابر و محترم مذاکره کرده است. حتی اگر برجام شکل نمی گرفت آنها باز احساس خطر می‌کرد. وقتی آنها مدام می گویند که ایران در پی دستیابی به سلاح هسته ای است و ایران آن را تکذیب می کند و در برجام این شائبه منتفی شد، شاهد هستیم که برای آنها باز هم راضی کننده نیست. چرا که اتهامات هسته‌ای بهانه‌ای بود برای تضعیف و از پا درآوردن ایران.

تفرشی افزود: از طرفی دیگر، ایران چه قبل و پس از برجام به لحاظ رسانه، نخبگان و لابی بسیار ضعیف عمل کرده است. در واقع طرف مقابل این ایده را به دنیا فروخت که این ایران است که به دنبال حیله گری است. در مناظرات انتخاباتی آمریکا نیز دیدیم که چگونه ترامپ آن را ابزاری علیه بایدن و اوباما استفاده کرد. به هر حال معتقدم که در حال حاضر شرایط برای ایران به منظور دستیابی به تفاهم راهبردی در منطقه بهتر است. به قول سعود الفیصل که چهار دهه وزیر خارجه سعودی بود: "آمریکا دوست و متحد راهبردی اعراب هستند، ولی ایران برادر و همسایه عزیز اعراب است و مردم برادر و همسایه خود را انتخاب نمی‌کنند چرا که به آنان تحمیل می‌شود." شکست سیاستهای سعودی و متحدانش در سوریه و یمن و تا حد زیادی در عراق و لبنان، موجب بازنگری در سیاست ایران هراسی و ایران ستیزی ریاض و ابوظبی شده است. چنین مسائلی نشانه‌های خوبی از همسایگان نشان می‌دهد. در این بین ماجرای اختلاف با قطر خیلی به سعودی‌ها کمک کرد که واقعیات را درک کنند. بنابراین به نظر می‌رسد که پس از توافق احتمالی بعدی، شاهد تجربه دشمنی قبلی عرب‌ها با ایران نخواهیم بود، یا اینکه حداقل عاقلانه‌تر از قبل رفتار خواهند کرد. اما این به شرطی است که ما زمان را از دست ندهیم و فکر نکنیم که دو یا سه سال دیگر هنوز وقت داریم.

وی در پایان گفت: با این همه، اگر ایران با ادامه وضع کنونی به کم توجهی به دیپلماسی شهروند محور و لابی‌ها و اندیشکده‌های جهانی کم اعتنا بماند و این عرصه را به رقبا و بداندیشان ایران واگذار کند، باز هم شاهد بروز موانع و مخاصمه با ایران و توافق جدید، در عرصه سیاست ورزان، نخبگان، رسانه ها و افکار عمومی بین المللی خواهیم بود.در مجموع معتقدم با همه مواضع غیرسازنده دولت فعلی که به برجام جفا کردند نباید به آنها در مذاکرات حمله کنیم. چرا که کمکی به حل مشکل نمی‌کند. معتقدم که شاکله عاقلان نظام موافق توافق هستند اما ممکن است درک نادرستی از شرایط واقعی توافق داشته باشند. باید با رویکردی اصلاحی و انتقادی از مذاکرات منتهی به نتیجه مطلوب برای ایران دفاع کرد.