احمدی‌نژاد اعلام کرد ما با اروپایی‌ها مذاکره نمی کنیم اما رهبری مخالفت کردند/ باقری قائل به مذاکره نبود اما طبق سیاست نظام عمل کرد

عباس سلیمی نمین در واکنش به اینکه با توجه به اظهارات افرادی مانند سعید جلیلی و ... چرا از جریان اصول‌گرا صداهای دوگانه در خصوص مذاکرات وین به گوش می‌رسد، گفت: به نظر می‌رسد، سیر مذاکرات در روند خوبی قرار دارد و می‌تواند نقش قابل توجهی از حقوق ایران را ایفا کند. اینکه برخی اظهارنظرها در فضای مجازی می‌تواند تضعیف‌کننده اراده یا موقعیت ایران شود، پاسخ منفی است. حال بعضی‌ها نظرات خودشان را ابراز می‌کنند به‌خصوص کسانی که با کلیت مذاکرات مشکل دارند. قائل به این نیستند که ما در کنار تلاش‌های خود در داخل کشور برای پیشبرد امور، باید از دیپلماسی هم برای حل مشکلات و پیشبرد اهداف استفاده کنیم.

وی افزود: نکته حائز اهمیت این است که ما باید محوریت را در داخل ایران قرار دهیم، به این معنی که متکی بر منابع داخلی و اراده ملی، مسائل را پیش ببریم اما دیپلماسی هم باید در خدمت اراده ملی باشد. برخی قائل به مذاکره نیستند اما این مسئله مقوله جدیدی نیست و طبیعتاً از قبل بوده و ادامه هم خواهد داشت. نقطه نظرات آنها هم شنیده می‌شود اما به‌طور وضوح سیاست نظام این نیست. یعنی سیاست نظام این نیست که ما از مذاکره و دیپلماسی به عنوان یک ابزار در جهت تقویت موقعیت خودمان بهره نگیریم.

سلیمی نمین با اشاره به سابقه همکاری باقری با جلیلی در جریان مذاکرات تصریح کرد: بر همین اساس شاهد هستیم که وقتی باقری و جلیلی همکاری می‌کردند خیلی قائل به مذاکره نبودند اما امروز باقری بر اساس سیاست نظام پیش می‌رود. در واقع آنچه در گذشته به عنوان زیرمجموعه جلیلی عمل می‌کرده، امروز عمل نمی‌کند و بر اساس سیاست نظام عمل می‌کند. منتهی خوب است که ما نقطه‌نظرات همه دلسوزان را بشنویم و با دقت بیشتری عمل کنیم چراکه طبیعتاً نگرانی‌های آنها را هم باید شنید اما سیاست نظام، قطعاً به این ترتیب است که ما از طریق دیپلماسی برخی از مسائل خودمان را پیش ببریم.

این فعال سیاسی اصول‌گرا ضمن تاکید بر اینکه از همان ابتدا در میان اصول‌گرایان در رابطه با مسائلی نظیر برجام و مذاکرات وین چندصدایی وجود داشته است، اظهار کرد: چند صدایی در میان اصول‌گرایان درباره برخی مسائل نظیر برجام و مذاکرات، سابقه قبلی دارد. به این ترتیب که در دولت احمدی‌نژاد و در زمان تیم مذاکره‌کننده جلیلی، چند بار اعلام شد که ما دیگر مذاکره نخواهیم کرد. کما اینکه احمدی‌نژاد به صراحت اعلام کرد با توجه به مسائلی که وجود دارد ما مذاکره را با اروپایی‌ها دنبال نخواهیم کرد اما بلافاصله رهبری مخالفت کردند و به هیچ‌وجه بحث مذاکره را نفی نکرد. لذا این چندصدایی بودن مقوله جدیدی نیست و به معنی اختلاف هم نیست چرا که در مسائل مختلف دیدگاه‌های متعددی وجود دارد. آنچه اهمیت دارد این است که نظام در نهایت با شنیدن نقطه‌ نظرات مختلف به یک تصمیم واحد برسد.

سلیمی نمین ادامه داد: اما مخالفت با اصل مذاکره و چگونگی مذاکره بحث دیگری است همچنانکه امروز مواجه با این هستیم که چگونه مذاکره کنیم، چه مسائلی را مطرح کنیم و به چه مسائلی اولویت بدهیم که اینها مباحث مربوط به چگونگی مذاکره است. اما در بحث اصل مذاکره و اینکه به مذاکره به عنوان یک ابزار در خدمت سیاست‌هایمان نگاه کنیم، در این زمینه هم در میان اصولگرایان اختلاف وجود داشته اما در جریان انتخابات، رئیسی رسماً اعلام کرد که نگاه ما به مذاکره یک نگاه مثبت است و مذاکره خواهیم کرد و بعد از پیروزی هم بر این قضیه تأکید داشت. البته این نظر متأثر از نظر کلان نظام است و به نظر بنده بحث جدیدی نیست.

 به نظر می‌رسد کسانی که معتقدند نیازی به مذاکره نداریم و فقط و فقط باید به منابع داخلی اتکا کنیم، نگاه جامعی نسبت به مسئله حکمرانی ندارند چراکه در بحث حکمرانی باید از هر ابزاری در جهت پیشبرد اهداف‌ استفاده شود

وی ضمن انتقاد نسبت به افرادی که به مذاکرات اعتقاد ندارند، متذکر شد: به نظر می‌رسد کسانی که معتقدند نیازی به مذاکره نداریم و فقط و فقط باید به منابع داخلی اتکا کنیم، نگاه جامعی نسبت به مسئله حکمرانی ندارند چراکه در بحث حکمرانی باید از هر ابزاری در جهت پیشبرد اهداف‌ استفاده شود. در حقیقت باید نقطه اتکای اصلی را در داخل کشور در نظر گرفت به این معنی که همه باید توجه خود را بر منابع داخلی قرار دهیم اما دیپلماسی هم یکی از ابزارهایی است که می‌تواند، موقعیت داخلی ما را تقویت کند و ما را در پیشبرد اهدافمان و منافع ملی یاری برساند، بنابراین نباید نسبت به آن بی‌توجه بود.

سلیمی نمین در ارزیابی چرخش ناگهانی مخالفین برجام به سمت موافقین برجام اظهار کرد: نکته حائز اهمییت این است که در ارتباط با آنچه در دولت گذشته دنبال می‌شد نباید فراموش کنیم که مجوز مذاکره توسط رهبری داده شده بود اما آنچه که محل انتقاد بود، بعضاً چگونگی مذاکره کردن بود و بعضاً اعتماد بیش از حد داشتن به دشمن بود. یعنی نگاه تیم مذاکره‌کننده ما در گذشته بعضاً ناشی از بی‌توجهی به تاریخ بود، یعنی درس نگرفتن از تاریخ. اگر درس لازم را از تاریخ گرفته بودیم، طبیعتاً بسیار بسیار دقیق‌تر عمل می‌کردیم. تیم مذاکره‌کننده گذشته از چند جهت دچار مشکل بود و چند عامل، تیم مذاکره را از جهت صیانت از منافع ملی به چالش می‌کشید.

سلیمی نمین ضمن تاکید بر اجتناب از تعجیل برای رسیدن به توافق گفت: عاملی که باید در ارتباط با بحث مذاکرات به آن دقت می‌شد، این بود که تیم مذاکره‌کننده ما خیلی نسبت به طرف مقابل بی‌اعتماد نبود و اتفاقاً اعتماد داشت. یعنی حتی به قول‌های شفاهی طرف مقابل اعتماد می‌کرد و این هم یکی از عواملی بود که ما نتوانیم آن‌طور که شایسته است از این توافق بهره بگیریم.

وی تصریح کرد: عامل بعدی که رهبری هم روی آن تأکید داشتند، این بود که ایشان گفتند حالا توافق صورت گرفته اما تلاش کنید که در اجرا طوری عمل کنید که کاملاً به طرف مقابل بی‌اعتماد باشید. یعنی فوراً تعهدات خود را انجام ندهید و آنها بعد زیرش بزنند و انجام ندهند.

سلیمی در ادامه گفت: البته در آنجا ذکر نکته‌ای لازم است، برخی از کسانی که مخالف مذاکره هستند، این بحث را مطرح می‌کنند که ما آمدیم و تمام منافع ملی را تأمین کردیم اما بعد آمریکایی‌ها از توافق خارج می‌شوند، آن وقت تکلیف چیست؟ این سخن درستی نیست. بله این احتمال وجود دارد که آمریکایی‌ها یک بار مثل هزاران بار قبلی‌شان نقض عهد کنند اما این که نباید ما را از مذاکره بازبدارد. چراکه اولاً ما فقط با آمریکایی‌ها (به‌صورت غیرمستقیم) مذاکره نمی‌کنیم، در واقع در حال مذاکره با جهان و در چهارچوب سازمان ملل و با حضور کشورهای مختلف هستیم. خروج آمریکایی‌ها از توافق که محتمل است اما ما توافق کنیم و البته تلاش ما این است که هزینه آمریکایی‌ها برای نقض عهد را افزایش دهیم اما هرگز نمی‌توانیم کاری کنیم که آمریکایی‌ها انسان‌های متعهد به قول‌شان باشند چراکه هرگز این موضوع امکان‌پذیر نخواهد بود، حتی اگر بالاترین مراجع قانونی آمریکا در این زمینه پشتیبانی کنند، باز هم راه گریز برای این قضیه وجود دارد، کمااینکه امروزه آمریکایی‌ها از بسیاری از توافقات بین‌المللی خارج شده و نقض عهد کرده‌اند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: بنابراین بهتر است موضوع بدعهدی آمریکا را مبنای سست کردن اصل مذاکره قرار ندهیم و تلاش کنیم که در صورت نقض عهد کردن آمریکایی‌ها هزینه آنها بالا برود. ضمن اینکه این نکته را هم درنظر بگیریم که اگر آمریکایی‌ها یک بار دیگر نقض عهد کنند بعد دیگر به هیچ وجه نمی‌توانند اجماعی در سطح بین‌الملل علیه ما به وجود بیاورند.

سلیمی نمین در پایان یادآور شد: آمریکایی‌ها در گذشته تلاش بسیار زیادی کردند که علیه ما اجماع به‌وجود بیاورند. برخی بی‌تدبیری‌ها در دولت احمدی‌نژاد موجب شد که زمینه این اجماع فراهم شود، امروز خوشبختانه اگر آمریکایی‌ها یک بار دیگر نقض عهد کنند، راه ما دیگر هموار خواهد بود و می‌توانیم با بسیاری از کشورها توافق اقتصادی خودمان را دنبال کنیم چراکه برای بسیاری از کشورها، روشن می‌شود که ایران به دنبال حل مسائل در سطح بین‌الملل و از طریق مذاکره است اما این آمریکایی‌ها هستند که صداقت لازم را ندارند. بنابراین حتی اگر آمریکایی‌ها نقض عهد کنند می‌تواند برای ما دستاوردهای فراوانی داشته باشد.