مجلس یازدهم طرح صیانت را در کاسه دولت رئیسی گذاشت/ فضای مجازی هیچ نقشی در قاچاق انسان ندارد/ چین نباید الگوی طرح‌ دهی در مجلس ایران باشد

پربیراه نیست اگر بگوییم یکی از جنجالی‌ترین طرح‌های مجلس یازدهم در سال 1400، طرح صیانت از فضای مجازی بوده است. طرحی که هنوز هم تعیین تکلیف نشده و به رغم مخالفت‌های بسیار، موافقانش می‌گویند به هر شکل و قیمتی تصویب خواهد شد.

مهرداد ویس‌کریمی، عضو هیات رئیسه کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، اواخر بهمن و اوایل اسفند سال گذشته در توییتی گفته بود: «افرادی از ولنگاری در فضای مجازی سوءاستفاده کرده، از آب گل‌آلود ماهی گرفته و مردم و مخاطبین ما را فریب می‌دهند.

بنده این افراد را با عنوان «گرگ‌های مجازی» معرفی کردم. این افراد قماربازی را در فضای مجازی ترویج داده و به شغل قاچاق انسان مشغول هستند.» فارغ از ارزیابی‌های مختلف از چنین اظهاراتی، این سوال پیش می‌آید که نقش فضای مجازی در پرونده‌های قاچاق انسان چه اندازه است؟

سید محمود علیزاده طباطبایی، حقوقدان و وکیل دادگستری، درباره این اظهارنظر گفت: در بررسی پرونده‌های مربوط به قاچاق انسان می‌بینیم که در کشور ما عموماً این مساله متاثر از فضای مجازی نیست؛ یعنی ممکن است فضای مجازی در پرونده‌ای دخیل یا به صورت کلی موجب تسهیل یک مورد شده باشد، اما در نگاه کلان بسترساز و عامل موثر نیست.

او ادامه داد: مسائلی که در کشور ما درباره قاچاق انسان مطرح است یا فریب و جذب افراد است یا افراد داوطلبانه جذب باندهای فساد و فحشا می‌شوند.

این وکیل دادگستری با اشاره به تجربیات خود در این زمینه گفت: پرونده‌ای بود که یکی از فرماندهان زمان جنگ به من مراجعه کرد و گفت دخترم نیازمند کمک است. دختر ایشان برای من نقل کرد که مهندس معمار است و در شرکتی در ایران کار می‌کرده و دریافتی ماهانه 12 میلیون تومان داشته، این شرکت در دوبی هم نمایندگی داشته و او بعد از مدتی به نمایندگی دوبی این شرکت رفته و با ماهانه هزار دلار مشغول به کار  شده است.

او بازگو کرد: این دختر خانم برای من روایت می‌کرد که همان شرکت با پرداختی ماهانه دو هزار دلار جذب مانکن می‌کرد بنابراین او کار مهندسی خود را رها و مانکن شده و بعد به دام باند دیگری افتاده که کارشان فروش زن‌ها و پرداخت ماهانه پنج هزار دلار به آنها بوده است. خود این خانم برای من روایت می‌کرد که بالغ بر 100 دختر ایرانی دیگر نیز در این باند فعالیت داشته‌اند.

علیزاده طباطبایی درباره این پرونده گفت: اسم این وضعیت در حالت کلی قاچاق انسان گذاشته می‌شود اما در حالت کلی خروج قانونی با تصمیم خود افراد است. آنها برای یک شغل با درآمد بالا به این کارها کشیده و عمدتاً داوطلبانه جذب این باندها می‌شوند.

او خاطرنشان کرد: البته مواردی هم هستند که با استفاده از ارتباط به افراد نزدیک می‌شوند، آنها را فریب می‌دهند و به باندهای فحشا می‌کشانند؛ مثل پرونده همین دختر اهوازی که به دست شوهرش به قتل رسید که فریب داده شده و مورد سوءاستفاده قرار گرفته بود.

در ایران قاچاق انسان نداریم

طباطبایی در پاسخ به این سوال که «آیا نقش شبکه‌های اجتماعی در بروز مواردی تحت عنوان قاچاق انسان پررنگ است» گفت: نیازی به شبکه اجتماعی نیست و با یک تلفن نیز این کار انجام می‌شود. افرادی که خود زمینه دارند با یک تلفن و رابطه معمولی جذب این شبکه‌های فساد می‌شوند.

وکیل دادگستری خاطرنشان کرد: به نظر من، ما در ایران چیزی تحت عنوان قاچاق انسان نداریم و به ندرت رخ می‌دهد. این کار توسط باندهای فساد و فحشا انجام می‌شود و نقش فضای مجازی در این مسائل پررنگ نیست چراکه حتی با یک خط تلفن می‌تواند این کار را جلو ببرد.

علیزاده طباطبایی درباره فضای مجازی و اصرار بر ارتباط دادن آن به مسائلی از قبیل قاچاق انسان گفت: فضای مجازی یک بزرگراه است و در آن همه می‌توانند تردد کنند؛ نمی‌توان بزرگراه را بست به این دلیل که ممکن است چند آدم فاسد هم در این فضا تردد کنند.

چین به عنوان ناقض حقوق بشر نباید الگوی طرح‌دهی در مجلس ایران باشد

عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران با بیان این مطلب که طرح صیانت از جانب جریان خاصی در مجلس در کاسه دولت سیزدهم گذاشته شده است و جز اقلیتی در داخل مجلس و جریانی خارج از مجلس کسی موافق این طرح نیست گفت: متاسفانه شنیده می‌شود که می‌خواهند الگوهای چین و کره‌شمالی را در فضای مجازی دنبال کنند.

علیزاده طباطبایی با ابراز تاسف از این موضوع گفت: چین به عنوان ناقض حقوق بشر نباید الگوی طرح‌دهی در مجلس ایران باشد.