مصوبه‌ی جدید سنا تا چه حد کار بایدن را برای احیای برجام دشوارتر می‌کند؟
سنای آمریکا با اکثریت قابل توجه آرا خواستار ابقای سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی و حفظ تحریم های تروریستی علیه بانک مرکزی ایران شده است. سناتور‌های آمریکا شامگاه گذشته با اکثریت ۶۲ رای موافق به ۳۳ رای مخالف این طرح را که توسط سناتور جیمز لنکفورد، از حزب جمهوریخواه، پیشنهاد شده بود، تصویب کردند.
کوروش احمدی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل و دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل درباره اینکه چقدر این طرح می‌تواند کار دولت بایدن و احیای برجام را دشوارتر کند، اظهار داشت: «قبل از هر چیز باید بگویم که این مصوبه در قالب دستورالعملی به نمایندگان سنا که قرار است با مجلس نمایندگان برای یک پیش نویس بزرگتر مذاکره کنند، تصویب شده و شامل سه نکته است و آن اینکه هر گونه توافقی با ایران شامل "فعالیت‌های بی ثبات ساز ایران از جمله موشک‌های بالستیک، حمایت از تروریسم و تلاش برای دور زدن تحریم ها" نیز بشود، تحریم‌ها علیه سپاه برداشته نشود و نام سپاه در لیست گروه‌های بین المللی تروریستی آمریکا باقی بماند.»
وی افزود: «از نظر حقوقی باید گفت که این قطعنامه نمادین است و تنها نظر سنا را منعکس می‌کند، بدون اینکه الزام حقوقی برای دولت ایجاد کند. اما از این نظر که ۶۲ سناتور به آن رای مثبت دادند و ترکیب رای دهندگان مهم است. آنها شامل ۴۶ جمهوریخواه و ۱۶ دموکرات است. این به این معنا است که ۱۶ دموکرات که هم حزبی دولت بایدن هستند، در این موارد مشابه جمهوری‌خواهان فکر می‌کنند.»
وی تاکید کرد: «خطر پیوستن این تعداد سناتور دمکرات به سناتور‌های جمهوریخواه این است که ممکن است تعداد موافقان یک پیش نویس را به ۶۶ برساند (۵۰ جمهوریخواه و ۱۶ دمکرات) که در آستانه ۶۷ یعنی دو سوم لازم برای رد وتو رئیس جمهور خواهد بود.»
احمدی افزود: «این تعداد دمکرات اگر در آینده و برغم فعالیت دولت برای منصرف کردن آنها، همچنان حاضر به رای دادن به یک مصوبه الزام آور باشند، در درجه اول کمک خواهند کرد که از مرز ۶۰ سناتور که برای جلوگیری از فیلی باستر (نوعی آبستراکیسون) لازم است، عبور شود.»
این کارشناس سیاست خارجی ضمن بیان اینکه صرفنظر از وجه حقوقی، این مصوبه از نظر سیاسی نیز حائز اهمیت است، چرا که «۶۲ سناتور به شمول ۱۶ سناتور دموکرات به رئیس جمهور دمکرات گفته‌اند که در مورد توافق با ایران چنین نظراتی دارند و بایدن الزام سیاسی بیشتری برای اینکه به نظر این سناتور‌ها توجه کند، احساس خواهد کرد. یک ویژگی مهم این ۱۶ سناتوری که به جمهوری‌خواهان پیوستند، این است که تعدادی از جموری‌خواهان ارشد جزو آنها هستند؛ کسانی مثل چاک شومر سناتور نیویورک که ارشدترین سناتور دموکرات و رهبر دموکرات‌های سنا است و همچنین باب منندز، رئیس کمیته سیاست خارجی سنا و سناتور‌های ارشد دیگری مانند جو منشن و بن کاردین. سناتور کریس کونز نیز که همیشه به بایدن نزدیک بوده است، به این مصوبه رای مثبت داده است.»
احمدی افزود: «اهمیت سیاسی دیگر این ۶۲ رای و بویژه ۱۶ دمکرات رای دهنده می‌تواند این باشد که اگر رئیس جمهور نظر آنها را در این مورد محترم نشمرد، آنها می‌توانند در ارتباط با سایر طرح‌هایی که دولت به سنا ارائه می‌کند، ایجاد مشکل کنند؛ بنابراین در چارچوب بده بستان‌هایی که دولت معمولا با کنگره دارد، باید نظر این اکثریت را مد نظر قرار دهد.»
دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل در پاسخ به اینکه با توجه به بالارفتن هزینه‌ها برای طرفین، روند اتفاقات را چگونه می‌بیند، گفت: «متاسفانه الان نزدیک به دو ماه است که هیچ تحرکی در حوزه احیای برجام نداشته‌ایم. همچنان مسئله حضور سپاه در لیست FTO و برخی موضوعات دیگر باقی است و طرفین روی مواضع خودشان ایستاده اند. گویا اروپا حدود ده روز پیش یک ابتکاری را مطرح و پیشنهاد کرده که انریکه مورا را دوباره به ایران بفرستند. شاید اروپاییان ایده‌ای داشته باشند تا طرفین امتیازاتی به هم دهند و به یک حد وسطی برسند. ولی آنطور که رسانه‌های غربی مدعی اند گویا ایران هنوز موافقت خود را در ارتباط با انجام این سفر اعلام نکرده است.»
احمدی در پایان خاطر نشان کرد: «دست‌کم آنچه ما الان لازم داریم این است که بدانیم آیا ایران موافق است که مورا به تهران بیاید یا نه. این تنها تحرک جدیدی است که شاهد آن هستیم. مورا ۷ فروردین به ایران آمد و بعدش به واشنگتن رفت، ولی پیشرفتی حاصل نشد. حال مطرح کردن دوباره این سفر شاید بدین معنا باشد که اروپاییان ایده‌ای دارند. باید منتظر باشیم و ببینیم که آیا سفر انجام می‌شود یا نه.»
بهانه خوبیست برای عدم توافق .