آیت الله سیستانی، پشت پرده عقب نشینی مقتدی صدر

رویترز در گزارشی نوشت: هنگامی که هفته گذشته بیانیه یکی از علمای دینی در ایران (آیت الله حائری)، عراق را تا آستانه جنگ داخلی سوق داد، تنها یک نفر می‌توانست جلوی آن را بگیرد: یک روحانی 92 ساله شیعه عراق که بار دیگر ثابت کرد قدرتمندترین فرد در کشورش است.

رویترز در ادامه نوشت: آیت الله العظمی علی سیستانی در انظار عمومی درباره ناآرامی‌هایی که در خیابان‌های عراق رخ داد چیزی نگفته است. اما مقامات دولتی و شخصیت های شیعه می‌گویند این تنها موضع سیستانی در پشت صحنه بود که روند ناآرامی ها را متوقف کرد.

داستان خونین‌ترین هفته عراق در نزدیک به سه سال گذشته، محدودیت‌های سیاست سنتی را در کشوری نشان می‌دهد که قدرت شروع و توقف جنگ‌ها در اختیار روحانیون است - بسیاری از آنها با ایران، حکومت دینی شیعه همسایه، پیوندهای مبهمی دارند.

هفته گذشته در پی صدور بیانیه استعفای آیت الله حائری از مرجعیت، مقتدی صدر روحانی پرنفوذ شیعه عراقی به نشانه اعتراض به این بیانیه اعلام کرد از سیاست کناره گیری می کند.

در پی این اقدام صدر، حامیان او در شهرهای مختلف عراق به خیابان ها ریختند و به اماکن دولتی یورش بردند. در جریان ناآرامی ها بیش از 30 نفر کشته شدند.

این ناآرامی ها حتی 24 ساعت دوام نیاورد و ظرف کمتر از یک روزبه همان سرعتی که شروع شده بود، تمام شد.

مقتدی صدر در صفحه تلویزیون ظاهر شد و خواستار آرامش شد. پس از اظهارات صدر، حامیان مسلح و پیروان غیرمسلح او شروع به ترک خیابان کردند، ارتش منع آمد و شد شبانه را لغو کرد و آرامش شکننده ای بر پایتخت حاکم شد.

رویترز برای درک چگونگی آغاز ناآرامی ها و نحوه پایان آن، با نزدیک به 20 مقام از دولت عراق، جنبش صدر و جناح های شیعه رقیب که طرفدار ایران هستند صحبت کرد. بیشتر آنها به شرط ناشناس ماندن صحبت کردند.

این مصاحبه ها همگی به مداخله قاطع در پشت پرده آیت الله سیستانی اشاره داشت که هرگز مقام سیاسی رسمی در عراق نداشته است، اما به عنوان تاثیرگذارترین عالِم شیعی در عراق، در نجف اقامت دارد.

به گفته مقامات، دفتر سیستانی به مقتدی صدر هشدار داده که اگر او خشونت پیروانش را متوقف نکند، سیستانی ناآرامی ها را محکوم خواهد کرد.

یک مقام دولتی عراق در این باره به رویترز گفت، دفتر سیستانی به صدر پیام داده که اگر خشونت‌ها را متوقف نکند، آیت الله سیستانی مجبور خواهد شد بیانیه‌ای صادر کند و در آن خواستار توقف خشونت شود - این امر باعث تضعیف صدر شده و خون های ریخته شده را به گردن او می انداخت.

سه شخصیت شیعه مستقر در نجف و نزدیک به سیستانی ارسال پیام صریح دفتر سیستانی به صدر را تایید نمی کنند. اما آنها گفتند که برای صدر روشن بود که سیستانی به زودی سخن خواهد گفت مگر اینکه صدر ناآرامی ها را متوقف کند.

یک مقام وابسته به ایران در منطقه گفت که اگر دفتر سیستانی نبود، "مقتدی صدر کنفرانس مطبوعاتی خود را برگزار نمی‌کرد" که خشونت ها را متوقف کند.

در واقع برای مقتدی صدر مسجل شده بود که اگر حامیانش را از خیابان ها جمع نکند، آیت الله سیستانی بیانیه ای علیه خشونت ها، صادر خواهد کرد و در این صورت مقتدی صدر عامل ناآرامی ها و ریخته شدن خون دهها نفر در جریان ناآرامی های هفته گذشته، خواهد بود.