مشروح گفتوگو با سیانان
امیرعبداللهیان: اوکراین 4 ماه است رفته سند بیاورد/ مردم ایران پسر شاه مخلوع نیستند
وزیر امور خارجه ایران در گفتوگویی به سوالاتی درباره موضوعات مختلفی از جمله ادعای غرب درباره حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین، برنامه هستهای ایران، احیای توافق هستهای و ناآرامیهای اخیر در ایران پاسخ داد.
حسین امیرعبدللهیان، وزیر امور خارجه ایران که برای شرکت در پنجاهودومین نشست شورای حقوق بشر و نشست کنفرانس خلع سلاح به ژنو سفر کرده بود، در حاشیه این نشستها با شبکه سیانان گفتوگو کرده و به سوالاتی درباره ادعاهایی در زمینه ناآرامیهای اخیر در ایران، برنامه هستهای ایران، ادعای غرب مبنی بر حمایت ایران از جنگ روسیه در جنگ اوکراین، فعالیتهای هستهای ایران و نقش زنان در ایران پاسخ داد. مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
مجری: شما اینجا در شورای حقوق بشر سازمان ملل سخنرانی داشتید، آن هم در حالی که می دانید بسیاری از این موضوع متعجب بودند که با توجه به تحولات پیش آمده در ایران، چرا شما باید در این شورا سخنرانی کنید؟ شما در سخنرانی خود اشاره داشتید که هیچ کشوری نمی تواند ادعا کند که حقوق بشر را به صورت کامل اجرا می نماید. با توجه به اینکه ایران نه تنها در زمینه اجرای حقوق بشر حرکت نکرده است، بلکه در مقابل، اقدام به سرکوب و کشتار مردم نموده و گزارشاتی مبنی بر شکنجه و تعرض به زندانیان و همچنین تصاویری از شلیک مرگبار نیروهای امنیتی به تجمعات مسالمت آمیز وجود دارد؛ آیا می توان گفت که منظور شما از اینکه هیچ کشوری نمی تواند ادعای اجرای کامل حقوق بشر را نماید، به نوعی تایید کننده همین موضوعات است؟
امیرعبداللهیان: شما اصالتا ایرانی هستید؛ ما در تاریخ چندهزار ساله تمدن ایران، اولین کشوری هستیم که کتیبه های مربوط به حقوق بشر و سنگ نوشته های مربوط به آن را در موزه های ایران و جهان در اختیار داریم. در آموزه های دینی و اسلامی خودمان هم حقوق بشر یکی از موضوعات اساسی است که همواره رعایت آن به ما توصیه شده است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز تاکید ویژه بر این موضوع داشته است. ما حقوق بشر را به خوبی رعایت می کنیم، اما وقتی من در سخنرانی خودم گفتم که کشورها حقوق بشر را به طور کامل رعایت نمی کنند، دقیقا منظورم کشورهایی است که ادعا می کنند، اما عمل نمی کنند.
مجری: من مایلم در مورد کشور شما صحبت کنم. همه آن چیزی که من می خواهم بدانم این است آیا شما آماده اید که بگویید کشتن معترضین بی گناه، سوء استفاده جنسی و تعرض به زنان دستگیر شده که سی ان ان در گزارشات خود دست کم با یکی از آنها که در یک بازداشتگاه وابسته به سپاه زندانی بوده گفتگو کرده و همچنین دستگیریهای گسترده بدین معنی است که ایران بر رعایت حقوق بشر تاکید دارد؟
امیرعبداللهیان: در ایران اتفاقی افتاد؛ یک دختر ایرانی فوت شد. همه ما هم متاسف شدیم؛ اما مداخلات خارجی، رسانه های فارسی زبان که از آمریکا و انگلیس فعالیت شان را منعکس می کنند، آشوب و اغتشاش و ترور را تشویق کردند. تظاهرات مسالمت آمیز با مداخله خارجی به خشونت کشیده شد و حتی با سوء استفاده از شرایط تا مرحله عملیات داعش در داخل ایران پیش رفت. با اطمینان به شما می گویم، پلیس و نیروهای حافظ امنیت در ایران احدی را با گلوله یا به هر شیوه ی دیگر را در این حتی «اغتشاشات» نکشته اند. اصلا به پلیس اجازه داده نشد که سلاح جنگی حمل کند. بلکه برعکس، بیش از صد پلیس توسط افرادی که سلاح گرم و سرد داشتند و این سلاح ها از مرزهای کشورهای ناامن همسایه وارد شده بود، به شهادت رسیدند و چند هزار تن نیز مجروح شدند. برخی طرف های خارجی و رسانه های فارسی زبانی که با پول آنها و هدایت آنها کار می کنند، ادعا کردند در ایران یک انقلاب جدید یا یک کودتا در حال رخ دادن است. چه کسی قرار بود این جریان را رهبری کند؟ رهبر گروهک ترویستی منافقین که هفده هزار ایرانی، زن و کودک را به شهادت رساندند و سالها در لیست سیاه تروریستی آمریکا و غرب بودند. همچنین پسر شاه سابق که جنایت های بسیاری کرد. من به مقامات آلمان گفتم آیا شما اجازه می دهید اگر هیتلر فرزندی داشته باشد امروز بیاید و صدراعظم آلمان شود؟
مجری: واقعا این را گفتید؟
امیرعبداللهیان: بله من این را منتقل کردم.
مجری: خُب این موضع شماست؛ خانمی ادعا می کند که بیش از یک ماه در یکی از بازداشتگاهها زندانی و به ایشان تعرض جنسی شده است. بر این اساس بعدا ایشان به یک روحانی مراجعه می کنند تا از ایشان کمک بگیرند چون میخواستند خودکشی کنند. موضوع مراجعه این خانم را آن فرد مطرح کرده است. آیا منظور ایران از حقوق بشر و رعایت آن این است؟ افراد دیگر دستگیر شدهای نیز وجود دارند که ادعاهایی نظیر سوء استفاده جنسی دارند.
امیرعبداللهیان: اولا، در تظاهرات مسالمت آمیز پاییز هیچ کس دستگیر نشد، اما در تظاهراتی که به خشونت کشیده شد، افرادی که بخشی از آنها از خارج از ایران وارد شده بودند و سلاح سرد و گرم حمل می کردند و پلیس را کشتند، دستگیر شدند. شما می دانید مقام معظم رهبری فرمان عفو عمومی دادند و همه کسانی که در زندان بودند آزاد شدند، جز آن دسته از افرادی که کسی را کشته اند و شاکی دارند. موردی که در مورد این خانم ایرانی گفتید را نمی توانم تایید کنم. از این حرفهای بی اساس در فضای مجازی و رسانه ها زیاد گفته میشود.
مجری: بیاساس نیست. سی ان ان با یک روحانی و شخصی مذهبی مورد تایید کشور شما گفتوگو کرده است.
امیرعبداللهیان: ما خیلی وقتها دیدهایم که گزارشهایی را سی ان ان جهت دار و نادرست منتشر کرده است.
مجری: ما واقعیتها و حقیقتها را منعکس می کنیم و درست به همین خاطر است آقای وزیر که شما الان اینجا نشستهاید. به بحث خودمان برگردیم. شما همسر دارید، خواهر دارید، فرزند دختر دارید؛ مایلم نظر شما در مورد اعتراضات مسالمت آمیز برای تغییر روش زندگی زنان و برداشتن حجاب را بدانم؟ آیا این حق زنان نیست که بخواهند به شکل مسالمت آمیز روسری خود را بردارند؟ خانواده شما در این زمینه چه می گویند؟
امیرعبداللهیان: مایلم بگویم که ما در ایران قویترین دموکراسی را به ویژه در مقایسه با بسیاری از کشورها داریم. هر کشوری ضوابط و مقرراتی دارد. خانمها نقش بسیار مهمی در ایران دارند و این نقش را بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دست آوردند. امروز شبکه های بیرونی در حال تبدیل کردن موضوع حجاب و روسری به یک بحران سیاسی هستند. خانم ها در ایران در چارچوب مقررات از آزادی فوق العاده برخوردارند.
مجری: در اوایل انقلاب من به یاد می آورم که تا مدتی مساله حجاب اجباری وجود نداشت. هر کسی در انتخاب نوع حجاب خود آزاد بود، چه روسری و چه چادر، اما پس از آن یک سری اتفاقات افتاد که باعث شد حجاب اجباری شود. البته اخیرا، آیت الله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی اشاره کردند که آن دسته از کسانی که حجاب خود را به درستی رعایت نمی کنند را نمی توان به آنها لقب بی دین داد و نمیتوانیم بگوییم که آنها ضد دین هستند. آقای لاریجانی، رییس سابق مجلس ایران نیز گفته بود که چرا اینقدر این مساله را بزرگ می کنید. سوال من در اینجا این است که دولت اکنون چگونه می خواهد با این موضوع برخورد کند؟ آیا قبول دارید که بالاخره زنان باید بیایند و به صورت مسالمتآمیز برای حق و حقوق خودشان اعتراض کنند؟ آیا در این دموکراسی که میگویید، زنان این حق را دارند؟
امیرعبداللهیان: متاسفانه در این موضوعات با استاندارد دوگانه و سیاست دوگانه برخورد می شود؛ بگذارید من از شما سوالی بپرسم سپس به سوال شما بازخواهیم گشت. ببینید این ماجرا از کجا شروع شد؟ یک دختر ایرانی به نام مهسا امینی فوت کرد. او را به نمادی برای تغییر نظام در ایران تبدیل کردند. به اسم دفاع از آزادی زن؛ سوال من این است: خانم شیرین ابوعاقله که همکار شما و یک خبرنگار بود. زنی مسیحی در روز روشن به دست رژیم اسراییل به شهادت رسید. چه کسی از او دفاع کرد؟
مجری: همه دنیا از او دفاع کرد و بسیاری مرگ او را محکوم کردند.
امیرعبداللهیان: نتیجه چه شد؟ پس چرا اجازه ندادند موضوع او در شورای امنیت مطرح شود؟
مجری: آقای وزیر سوال من این است که به اعتقاد شما زنان در ایران حق اعتراض مسالمت آمیز دارند؟ همان طور که احتمالا شما بهتر از من می دانید برخی اوقات پلیس امنیت اخلاقی خارج از ضوابط با افراد برخورد کرده و مسئولین راحت از آن می گذرند. کمپین انتخاباتی رئیس جمهور فعلی شما روی موضوع زنان هم متمرکز بود و تصمیم گرفت که در مورد زنان سخت گیر باشد و لذا همانطور که نتیجه را می بینید از زمان ریاست جمهوری ایشان شاهد برخورد و سرکوب علیه زنان در هر دو موضوع پوشش و حقوق آنها هستیم. چرا یک حکومت باید خود را با بهره گرفتن از حقوق زنان ثابت کند؟
امیرعبداللهیان: شما قرار است مصاحبه کنید اما در عمل در حال مجادله هستید و این روش درستی برای مصاحبه نیست. خانم ها در ایران از آزادیهای لازم در چارچوب قانون برخوردارند. آیا شما از کشورهای دیگر منطقه که دوست و متحد آمریکا هم هستند در ارتباط با خانم ها همین گونه سوال می پرسید؟ موضوع امروز در ایران اصلا موضوع حجاب نیست. حجاب چه ربطی به گروهک تروریستی منافقین دارد؟ از آنها بپرسید این چه حجابی است که بر سر می گذارند آن هم در حالی که در اروپا و آمریکا حضور دارند؟ آن خانمی که با ادعای ریاست جمهوری قصد آمدن به ایران داشت یک سناتور امریکا از ریاست جمهوری این تروریست حمایت کردند این چه حجاب اجباری است که در تشکیلات تروریستی خود ایجاد کرده است. این افراد اکنون دوستان آمریکا و کاخ سفید هستند. چرا بر اساس الگوی استاندارد دوگانه برخورد می کنید؟
مجری: در مورد ارسال سلاحهای ایرانی به روسیه و هدف قرار دادن مردم غیر نظامی اوکراین. میتوانید برای من توضیح دهید که چرا سیاست ایران بر ارسال سلاح و دیگر کمکهای نظامی برای رئیس جمهور پوتین به منظور کشتن افراد غیر نظامی در اوکراین استوار است؟
امیر عبداللهیان: قبل از آن من توضیح دهم که خانمها در ایران بخش مهم جامعه ما هستند. زن ایرانی در سالهای انقلاب ما به یک مجموعه پویا و بانشاط تبدیل شده است . ما نمی خواهیم زن فعال ایرانی را که پایبند به ارزش های خودش است، برخی طرفها با ارزشهای اجباری خودشان همراه کنند و به بهانه حجاب، ناامنی، ترور و اغتشاش را در ایران رقم بزنند. امروز زن ایرانی از جایگاه و موقعیت ویژه ای در ایران و جهان برخوردار است. آنها در هرکجای جهان که حضور دارند جزء نخبه ها و برترین ها هستند. لذا نباید تلاش کرد تا جایگاه مهم آنها تقلیل داده شود.
اما در مورد اوکراین، ما در جنگ اوکراین و روسیه به هیچ طرفی سلاحی ندادیم. ما مخالف جنگ در اوکراین هستیم و به هیچ طرفی سلاحی را ارسال نکردیم. از ابتدای جنگ هم تلاش کردیم تا جنگ متوقف شود و طرفین بر گفتوگو و راه حل سیاسی متمرکز شوند، یعنی همان سیاستی که در مورد یمن، افغانستان و دیگر کشورهای بحرانی اتخاذ کردیم.
اتهاماتی که در مورد پهپاد به ایران وارد می شود، اتهامات نادرستی است. ما از گذشته با روسیه همکاری دفاعی داشتیم و این همکاری ها همچنان ادامه دارد . اما هیچ سلاحی برای استفاده در جنگ علیه اوکراین به روسیه ندادیم.
مجری: این تصویر پهپاد ایرانی است که در داخل اوکراین گرفته شده است.
امیر عبداللهیان: چه کسی میگوید که این تصویر مربوط به پهپاد ایرانی است؟ من به شما توضیح میدهم. من با وزیر امور خارجه اوکراین چند ماه پیش تماس گرفتم و گفتم این اتهامات بیاساس چیست که در مورد ایران مطرح میکنید؟ او به من گفت که ما اسنادی داریم که پهپاد شاهد ایرانی توسط روسیه در اوکراین به کار گرفته می شود. به او گفتم ما آمادگی داریم تیم نظامی ایران و اوکراین با هم سندهای شما را ببینند و بعد قضاوت کنیم. در کشور عمان قرار گذاشتیم تیم های نظامی ما و طرف اوکراینی آمدند و تعدادی عکس ماهوارهای مغشوش، مبهم و غیر واضح به ما ارائه دادند و ادعا کردند اینها پهپادهای ایرانی است.
متخصصان ما بررسی کردند و آن تصاویر هیچ ارتباطی با ایران نداشت. در حال حاضر چهار ماه است که ما منتظر هستیم دور دوم گفتوگوها آغاز شود و آنها اسناد روشنتری ارائه دهند. اما طرف اوکراینی دائما می گوید دوهفته دیگر، یک ماه دیگر اما تا به امروز برای دور دوم مذاکرات و ارائه اسناد نیامده اند.
مجری: شما گفته اید که پهپادهای شاهد را به روسیه قبل از اشغال اوکراین فرستاده اید، اما برای دیپلماتهای غربی روشن است که شما پس از اشغال اوکراین صدها پهپاد به روسیه دادهاید و این پهپادها صدها هدف را در اوکراین مورد حمله قرار داده است. روسیه میخواهد در مقابل به شما جنگنده بدهد؟
امیرعبداللهیان: ما از روسیه پرسیدیم و گفت از پهپاد ایرانی در اوکراین استفاده نکرده است. به اوکراین هم گفتیم اگر مستنداتی دارید، ارائه دهید تا ما بررسی می کنیم. هیچ مستندات قوی به جز اتهامات رسانهای از سمت طرف اوکراینی در این رابطه ارائه نداده است.
من به صراحت به عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران می گویم: ما مخالف جنگ هستیم. ما مخالف جنگ در اوکراین، یمن، فلسطین و افغانستان هستیم. رئیس جمهور کشورم برای توقف جنگ در اوکراین تلاش های زیادی انجام داد. چند ماه پیش آقای مکرون از رئیس جمهور کشورم خواست با توجه به روابط خوبی که با روسیه دارید به روسیه توصیه کنید جنگ را متوقف کند. آقای رئیس جمهور رئیسی من را به مسکو فرستاد، من با مقامات مسکوصحبت کردم، هنوز هم ما در این مسیر هستیم.
من معتقد هستم که جنگ نه در اوکراین و نه در هیچ جای جهان راه حل نیست. اما این که برخی رسانههای غربی می خواهند همه مسائلی از جمله مرگ طبیعی یک دختر ایرانی، جنگ در اوکراین، بحران در حوزه انرژی را به ایران ارتباط دهند، اهداف خاص خود را دنبال کنند، این همان استاندارد دوگانه است که گفتم. البته ما نیت آنها را می دانیم و به نظرم ملت ایران در راهپیمایی ٢٢ بهمن پاسخ خوبی دادند. ما مشروعیت خودمان را از مردم ایران می گیریم. مردم ما تعداد اندکی منافق تروریست که در خارج از کشور حضور دارند نیستند. مردم ما پسر شاه مخلوع و جنایتکار سابق ایران نیستند. مردم ایران آنهایی هستند که در سختی ها پای انقلاب، نظام، امنیت و ارزش هایشان ایستادند. اما اگر یک زمانی آنها همه مسائل را گره بزنند برای این که به هدفی که می خواهند برسند، مردم ایران مردم آگاه و روشنی هستند و دیدید به همین دلیل چقدر زود خودشان را از اغتشاشاتی که دیگران داشتند آن را رهبری می کردند، جدا کردند. مردم دارند زندگی طبیعی و عادی خود را می کنند. اما از بیرون هنوز رسانه هایی هستند که صحبت از حرکت مردم برای سرنگونی جمهوری اسلامی ایران می کنند. در کف خیابان در ایران چیز دیگری وجود دارد. رسانه ها هر چه میخواهند بگویند. خبرسازی کنند، مطالب را جعل کنند.
شما نمیتوانید به اخبار فضای مجازی استناد کنید. این چه عکسی است که به من نشان می دهید؟ من ادعا میکنم آن یک پهپاد آمریکایی است. شما ثابت کنید که آن آمریکایی نیست. این را متخصصین نظامی باید بگویند. شما به عنوان یک خبرنگار که متخصص نیستید، نباید این را بگویید. من هم به عنوان یک فردی که متخصص نظامی نیستم نباید بگویم. من متخصصین عالی رتبه نظامی کشورم را فرستادم به عمان متخصین اوکراین هم آمدند و نتوانستند اثبات کنند و بعد شما می خواهید به عنوان خبرنگار سی ان ان بگویید این پهپاد ایرانی است. من میگویم این پهپاد اتفاقا برای رژیم صهیونیستی است که در اوکراین علیه مردم استفاده شده است. شما اثبات کن که برای رژیم صهیونیستی نیست. این نحوه سوال پرسیدن و ادعایتان اشتباه است.
خوب اگر اوکراین مستند دارد، چرا وقتی با مقامات متخصص نظامی ما مذاکره می کنند، نمیتوانند این مستندات را ارائه دهند؟ در میز مذاکره اسناد را ارائه دهند، ما که به پای میز مذاکره آمدیم.
مجری: ١- آیا امیدی به مذاکرات برجام و توافق هسته ای دارید؟٢- شما چند درصد غنی سازی دارید؟ برخی گزارش های رسانه ای می گویند ٨۴%، من نمی دانم و آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید احتمالا ۶٠ %.
امیر عبداللهیان: در مورد برجام، جمهوری اسلامی ایران متعهدترین طرف در مجموعه طرفهای گفتوگو و برجام بوده و هست. طرفی که از برجام خارج شد، ترامپ و آمریکا بود. آمریکا در حال حاضر در جایگاهی نیست که بخواهد به جای رفتار سازنده و بازگشت به برجام، با رفتارهای ریاکارانه برخورد کند. ما در دولت جدید ایران تصمیم گرفتیم گفتگوها را برای بازگشت به برجام ادامه دهیم. از نظر ما و از نظر دولت جدید این برجام ایراداتی هم دارد. جمعبندی ما در دولت جدید این است که اگر همه طرف ها به برجام بازگردند، در واقع این توافق را در چارچوب برجام احیا کنیم. گفتوگوهای طولانی در وین انجام شد. آمریکایی ها ایران را متهم می کنند که ایرانی ها اراده کافی را ندارد و می گویند ما در مرحله توافق بودیم و ایرانی ها زیاده خواهی کردند.
من به صراحت به شما می گویم، اولا، ما در یک سال گذشته بارها دیدیم مقامات آمریکایی قادر به جمع بندی نیستند. مقامات آمریکایی به دلیل فشارها و مشکلات داخلی هنوز نمی توانند یک تصمیم شجاعانه برای بازگشت به برجام بگیرند.
ما بارها ابتکار خودمان را نشان دادیم. هنوز هم ما در مسیر گفتگو و توافق قرار داریم. البته پارلمان ایران در هفتههای گذشته و به ویژه بعد از اغتشاشات و مداخلات آمریکا و سه کشور اروپایی در تظاهرات مسالمت آمیز در ایران، فشار زیادی را بر دولت دارند. من هفته گذشته در پارلمان کشورم بودم، آنها به من می گویند شما با چه کسی می خواهید توافق کنید؟ با آمریکا و سه کشور اروپایی؟
اینها که در اغتشاشات پاییز برای تغییر نظام تلاش کرده اند. چه اعتباری دارند و چه اطمینانی به آنها برای انجام این کار دارید؟ اما ما هنوز در مسیر توافق هستیم. یک نقشه راهی بین ما و آژانس بین المللی انرژی اتمی ترسیم شده است.
از آقای گروسی دعوتی به عمل آمده است و ایشان به زودی قرار است به تهران سفر کند. پس روابط ما با آژانس در مسیر طبیعی خودش پیش می رود. به طرف آمریکایی از طریق واسطه ها به صراحت گفتیم ما همچنان در مسیر توافق هستیم.
اما اگر پارلمان ایران قانون جدیدی را تصویب کند ما باید از قانون پارلمان حمایت کنیم. لذا پنجره توافق باز است اما این پنجره برای همیشه بازنخواهد ماند. طرف آمریکایی در مسیر دیپلماتیک پیام های مثبتی برای ما ارسال می کند اما در اظهارنظرهای رسانه ای مطالب ریاکارانه و دیگری را ارائه می کند. واقعا من به عنوان وزیر امور خارجه ایران گاهی اوقات دچار تردید جدی می شوم که این پیامی که طرف آمریکایی به ما داده است و بر توافق تاکید می کند با این موضوع که در رسانه های خود می گوید برجام اولویت ما نیست، کدام را می توانیم باور کنیم؟
شما فارس زبان هستید. ما در زبان فارسی یک ضرب المثلی داریم مبنی بر اینکه یک شخصی خروسی را سرقت کرده بود و در زیر کتش پنهان کرده بود و دم خروس از کتش بیرون زده بود. از آن شخص پرسیدند، «تو این خروس را دزدیدی؟ گفت: نه. گفتند ما حرف تو را باور کنیم یا آن دم خروس را؟»
من اظهارات رسانه ای مقامات آمریکا را باور کنم که می گویند برجام اولویت ما نیست یا پیام هایی که از مجاری رسمی می فرستند؟
من به عنوان وزیر امور خارجه ایران به مقام آمریکایی که دو حرف متناقض می زند در میز مذاکره چهقدر می توانم اعتماد کنم؟ اما با این حال ما در مسیر توافق قرار داریم، معتقد هستیم که یک الی دو موضوع باقی مانده بین ما می تواند نهایی شود و می توانیم توافق را جمع بندی کنیم. اما لازمه این موضوع این است که طرف آمریکایی همان مطلبی که در مسیر دیپلماتیک و محرمانه به ما منتقل می کند، حتی اگر نمی خواهد تمام آن مطلب را در رسانه بگوید حداقل آن مطلب را در رسانه تکذیب نکند و بعد به ما نگوید که من تحت فشار مقاله نویس ها در آمریکا هستم و به خاطر شرایط داخلی مجبور هستم این حرف ها را بزنم. در دور قبلی مذاکرات نیز به همکار من آقای ظریف این حرف ها را زیاد می زدند. آقای ظریف می گفت چرا این کار را کردید؟ این کار با گفتگوی ما در تعارض بود و آنها پاسخ می دادند به دلیل حزب و روزنامه نگاران مخالف ما، و شرایط داخلی این کار را انجام دادیم. طرف آمریکایی اگر می خواهد به برجام بازگردد باید شجاعت تصمیم گیری داشته باشد. ما این شجاعت را داریم و نشان دادیم.