چرا ریاض به توافق با تهران تن داد؟ /شکست پروژه براندازی، عامل چرخش دیپلماتیک آل سعود
توافق تهران و ریاض پس از ماهها میانجیگری کشورهای همسایه، به ویژه عراق، نشان داد که سلسله عواملی، آلسعود را به این نتیجه رسانده که نزدیکی به تهران، منافع این کشور را بیشتر تأمین میکند.
تهران مدتهاست که تاکید میکند آماده گشایش روابط با ریاض است. پس از امضای برجام، محمدجواد ظریف حتی همتای سعودی خود را در آغوش گرفت تا نشان دهد ایران، عربستان را دشمن خود نمیداند اما هربار این سیگنالهای مثبت با پاسخی منفی روبرو شد.
برخی بر این باورند که تحریک لابی صهیونیستی نقش اصلی در تنشآفرینی ریاض در رابطه با تهران را ایفا میکرد.
با این وجود عربستان بالاخره با درک مستقل از شرایط منطقه، متوجه دسیسه واشنگتن برای دشمنتراشی منطقهای شد و نزدیکی ریاض به پکن، به این کشور قدرت کافی برای استقلال از غرب را داد و در نهایت توافق برای بهبود روابط با تهران به دست آمد.
عربستان اما برای رسیدن به این تصمیم، مسیری پرفراز و نشیب را طی کرد. آل سعود عملا تمام کوشش خود را برای تضعیف رقیب منطقهای خود انجام داد و از جنگ نیابتی تا بیثباتسازی داخلی، همه سناریوها علیه کشورمان را آزمایش کرد و چون خود را بازنده همه این جدالها دید، نگاه به شرق را جایگزین نگاه به غرب کرد و در فرجام حاضر شد به چراغ سبز ایران پاسخ مثبت دهد.
رویکرد منطقهای کشورمان در دولت ابراهیم رئیسی نیز به ریاض کمک کرد تا تصمیم نهایی خود را در قبال کشورمان با خیالی آسودهتر بگیرد.
آخرین تیری که آل سعود علیه ایران شلیک کرد، حمایت از شبکه ایران اینترنشنال برای بیثباتسازی در خیابانهای کشورمان بود که به جایی نرسید. شکست پروژه براندازی، سعودیها را به این نتیجه رساند که به توصیه دیگر کشورهای عربی مانند عراق، عمان و قطر توجه کرده و راه نزدیکی به تهران را به راهبرد تنشزایی منطقهای ترجیح دهد.
این نزدیکی به طور قطع ضربهای به استراتژی «صلح ابراهیم» اسرائیل خواهد زد و با افزایش قرابتهای تهران و اعراب، تلآویو بار دیگر در منطقه تنها خواهد ماند و باید به تنهایی با چالشهای داخلی خود دست و پنجه نرم کند؛ چراکه امکان فرافکنی مشکلات به بیرون مرزهای خود را نخواهد داشت.