ارقام فاجعه بار تلفات و ویرانی در جنگ یمن/ جنگ یمن چگونه آغاز شد؟/ چند نفر در این نبرد قتل عام شدند؟

به گزارش خبر فوری، گزارش های مختلفی درباره پایان رسمی جنگ یمن تا عید فطر امسال به گوش می رسد. به نظر می رسد بالاخره جنگ وحشتناکی که 8 سال طول کشید و باعث آوارگی، مرگ، قحطی و بیماری و در یک کلام فاجعه ای بزرگ برای مردم یمن شد، تمام می شود. به مناسبت انتشار اخباری در رابطه با پایان جنگ یمن مروری بر تاریخچه این جنگ و تلفاتش داریم.

انقلابی که به جنگ انجامید

جنگ یمن نیز مانند جنگ های ناپلئون بناپارت که پس از انقلاب اول فرانسه به وقوع پیوست، بعد از انقلاب مردمی یمن رخ داد. با آغاز جنبش بهار عربی یا بیداری اسلامی مردم یمن نیز به خیابان ریخته و علیه علی عبدالله صالح رئیس جمهور مادام العمر و دیکتاتور یمن دست به اعتراض زدند. اعتراضات که بیشتر توسط دانشجویان رهبری می شد به خشونت کشیده شد اما با تداوم و پایداری انقلابیون پس از یک سال و 24 روز به نتیجه رسید و عبدالله صالح در ۲۱  فوریه ۲۰۱۲ پس از ۳۳ سال حکومت در نشست موسوم به «ابتکار خلیجی» به طور رسمی سندی شامل بر کناره ‌گیری خود از قدرت را امضاء کرد.

بعد از برکناری دیکتاتور یمن بسیاری امیدوار بودند که شرایط تغییر کند اما چنین اتفاقی نیفتاد. عربستان و موتلفان عربی از معاون عبدالله صالح یعنی منصور هادی حمایت کردند و او به عنوان رئیس جمهور یمن انتخاب شد. تداوم سیاست های قبلی، بالا رفتن وحشتناک قیمت سوخت، کمبود کالا و تورم و به خصوص کشتار حوثی ها توسط دولت باعث شعله ور شدن مجدد خشم مردم گردید. اعتراضات از هر سو علیه منصور هادی شعله کشید. در مرداد ۱۳۹۳ دهها هزار نفر در اطراف صنعاء تحصن کردند و جنبش انصارالله رهبری اعتراضات را در دست گرفت و بزرگترین تظاهرات تا آن روز در ۲۷ مرداد به دعوت عبدالملک الحوثی رهبر انصارالله در صنعاء برگزار شد. تحصن کنندگان در ۳۰ شهریور (۲۱ سپتامبر) پایتخت و ساختمان رادیو و تلویزیون یمن را تصرف کردند. گفتگوها با منصور هادی آغاز شد اما فشارها باعث شد منصور هادی و خالد بحاح، نخست وزیر وفت یمن استعفا داده و به سمت عدن بگریزند. منصور هادی و بحاح بعد از فرار از صنعاء استعفای خود را پس گرفتند و مدعی حکومت شدند.

این اتفاقات باعث آغاز جنگ بین انصار الله و نیروهای طرفدار هادی شد. مدتی بعد نیروهای جنبش انصار الله در تاریخ ۲ فروردین ۱۳۹۴ (۲۲ مارس) به استان تعز رفتند و در ۵ فروردین (۲۵ مارس) با حمله به دیگر مناطق تعز و مخا و لحج را تصرف کردند و به دروازه‌های عدن یعنی پایگاه قدرت دولت هادی رسیدند. منصور هادی از کشور گریخت و به دامن عربستان سعودی پناه برد. یک روز بعد سعودی ها و متحدانشان به یمن حمله کردند.

جنگ یمن؛ چگونه امید عربستانی ها از بین رفت؟

عربستان در شرایط بسیار ملتهب کشور یمن به آنجا حمله کرد. ریاض در ۲۵ مارس ۲۰۱۵ میلادی برابر با ۶ فروردین ۱۳۹۴ به همراه متحدانش حمله هوایی خود به نام عملیات «طوفان قاطعیت» را آغاز کردند. حملات هوایی وحشتناک سعودی ها با همراهی امارات، قطر، کویت، بحرین و نیز حمایت مراکش، مصر، اردن، سودان و نیز سومالی صورت گرفت. این حملات پس از یک ماه به صورت یک طرفه متوقف شد اما مدتی بعد مجددا از سر گرفته شد. همچنین، نیروهای عربستانی و اماراتی شروع به حمایت از نیروهای منصور هادی کردند و با ورود سربازانشان به خاک یمن باعث شکل گیری یک جنگ هشت سالۀ پر تلفات شدند.

با وجود هزینه وحشتناک سعودی ها، عملا جنگ بعد از دو سال به حالت فرسایشی رسید. قسمت های غربی در دست انصارالله ماند، قسمت های مرکزی در دست نیروهای منصور هادی و ائتلاف سعودی، قسمت های بیابانی شرقی در دست سلفی ها و انصار الشریعه و القاعده و قسمت های جنوبی هم در دست گروه های تجزیه طلب مجلس انتقالی جنوبی افتاد. با این حال، همچنان شهرهای پر جمعیت و اصلی یمن در دست نیروهای انصار الله است و موتلفان سعودی نتوانستند به آرزوی خود که تصرف صنعا است، برسند.

جنگی وحشتناک با تلفاتی غیر قابل باور

 جنگ یمن یکی از فاجعه بارترین جنگ های منطقه ای در قرن اخیر بوده است. یحیی سریع، سخنگوی نیروهای مسلح یمن مدتی پیش در تاریخ 28 اسفند 1401 مروری بر تلفات جنگ هشت ساله یمن داشت. سریع درباره شمار تلفات ائتلاف متجاوز عربی در این جنگ گفت: تلفات ارتش دشمن سعودی طی هشت سال به بیش از ۱۰ هزار و ۸۴۰ کشته و مجروح رسید که ۳۶ افسر و نظامی سعودی طی سال هشتم جنگ کشته و ۴۵ تن دیگر در همین سال مجروح شده‌اند. تلفات دشمن اماراتی نیز بیش از ۱۲۵۱ کشته و مجروح شامل افسران عالی رتبه بود. تعداد کشته‌ ها و مجروحان ارتش سودان نیز به بیش از ۹۵۴۵ نفر رسید که بیش از ۴۰ افسر و نظامی سودانی در هشتمین سال تجاوز کشته و ۶۵ نفر دیگر زخمی شدند. به گفته وی، «طی سال‌های جنگ ۲۶۱ هزار و ۲۴۳ مزدور یمنی کشته و مجروح شده‌اند».

اما تلفات مردمی جنگ یمن چقدر بوده است؟ طبق گزارشی که مرکز تحقیقاتی «عین الانسانیه» در اردیبهشت ماه 1401 منتشر کرد، در جنگ یمن، ۴۶ هزار و ۳۷۴ یمنی کشته و مجروح شدند که از این تعداد، ۱۷ هزار و ۷۷۵ نفر کشته و ۲۸ هزار و ۵۹۹ مجروح شدند. در این گزارش آمده است که دست کم ۴ هزار و ۲۸ کودک کشته شده و ۴ هزار و ۵۹۵ کودک نیز مجروح شدند. از این تعداد ۲ هزار و ۴۴۰ زن کشته شده و ۲ هزار و ۹۱۳ زن نیز مجروح شده‌اند. از مجموعه کشته شدگان در جنگ یمن، ۱۱ هزار و ۳۰۷ نفر مرد بوده و ۲۱ هزار و ۹۱ مرد نیز مجروح شده‌اند.

همچنین طی جنگ یمن، ۵۹۰ هزار و ۷۷۰ منزل، ۱۸۲ ساختمان دانشگاه، ۱۶۲۲ مسجد، ۳۷۶ تاسیسات گردشگری، ۴۱۳ بیمارستان، ۱۲۱۶ مرکز آموزشی، ۱۳۹ مکان ورزشی، ۲۵۴ مکان تاریخی، ۶۰ مرکز رسانه‌ ای و ۹ هزار و ۷۹۹ زمین کشاورزی ویران شده‌ اند. همچنین ۱۵ فرودگاه، ۱۶ بندرگاه، ۳۴۲ نیروگاه، ۶ هزار و ۸۲۷ پل و راه، ۶۱۴ مرکز اینترنتی، ۲ هزار و ۸۱۵ منبع دخیره آب و ۲ هزار و ۹۵ ساختمان دولتی هدف قرار گرفتند. زیرساخت ‌ها و تاسیسات اقتصادی یمن نیز طی این مدت تحت حملات سعودی ‌ها قرار داشتند.

بر اساس آمار این مرکز تحقیقاتی، ۴۰۵ کارخانه، ۳۸۴ تانکر انتقال سوخت، ۱۱ هزار و ۹۵۲ تاسیسات تجاری، ۴۳۴ مرغداری و دامداری، ۹ هزار و ۸۶۸ وسیله نقلیه،‌۹۷۱ خودروی انتقال مواد غذایی، ۶۹۸ بازار، ۴۸۲ قایق ماهیگیری، ۱۰۰۲ انبار مواد غذایی و ۴۲۳ پمپ بنزین هدف حمله قرار گرفتند.

در کنار این آمار باید به تلفات حاصل از قحطی، شیوع بیماری وبا و حوادث مختلف نیز اشاره کرد. این تلفات معمولا در محاسبه آمارها نمی آید اما قطعا به چند هزار نفر می رسد.