سودای پوتین برای پنجمین دوره ریاست جمهوری/ طرح کارزار انتخاباتی او برای احیای اقتدارش چیست؟
روبل در حال سقوط است، شوک یک شورش نافرجام هنوز به طور کامل محو نشده، جنگ در خاک اوکراین ۱۸ ماهه شده و پایانی نیز برای آن قابل تصور نیست.
با این حال، ولادیمیر پوتین سخت در تدارک تضمین پیروزی خود در پنجمین رقابت انتخاباتی بر سر کرسی ریاست جمهوری روسیه است؛ انتخاباتی که هفت ماه بعد و در مارس ۲۰۲۴ برگزار خواهد شد.
در چنین شرایطی، برخی تحلیلگران اقدام اخیر بانک مرکزی روسیه را مبنی بر افزایش نرخ بهره بیش از آن که تلاشی برای مهار سقوط نرخ برابری روبل در مقابل ارزهای عمده ارزیابی کنند، بخشی از اقدامهای گسترده برای کنترل نرخ تورم تا پیش از فرارسیدن موعد انتخابات و بروز تبعات بیشتر تحریمهای غرب میدانند.
اگرچه کمتر کسی در روسیه قائل به وجود تهدید فوری برای سیطره آقای پوتین بر قدرت اجرایی کشور است، اما بسیاری بر این باورند که اقتدار پوتین در پی شورش یوگنی پریگوژین، رهبر گروه مزدور واگنر که به عنوان یک پیمانکار نظامی به دولت روسیه خدمت میکرد و نیز طولانی شدن جنگ اوکراین، ضربه بزرگی خورده است.
بسیاری از حامیان آقای پوتین از واکنش ضعیف او به شورش واگنر شگفت زدهاند، همچنین، نارضایتی از ناکامیهای روسیه در میدان نبرد در حال افزایش است.
لذا کرملین به انتخابات به عنوان فرصتی نگاه میکند تا آقای پوتین را بار دیگر به عنوان رهبری معرفی کند که کاملا مورد حمایت مردم کشورش قرار دارد.
پوتین ۷۰ ساله که از زمان جوزف استالین، طولانیترین فرمانروای تاریخ مدرن روسیه به شمار میرود، اگر تا سال ۲۰۳۰ در کرملین باقی بماند، با رکورد دیکتاتور شوروی سابق برابری میکند. البته در پی اصلاح قانون اساسی روسیه، او این فرصت را دارد که یکبار دیگر و تا سال ۲۰۳۶ در قدرت باقی بماند.
همچنین، مقامهای کرملین برگزاری انتخابات دهم سپتامبر در مناطق دونتسک، لوهانسک، زاپوریژیا و خرسون در شرق و جنوب اوکراین را به منظور انتخاب فرمانداران محلی، به عنوان آغاز کارزاری برای احیای دوباره هر گونه اقتدار از دست رفته او یا رفع تردیدهای بروز کرده در مورد آینده حکمرانیاش میدانند.
با وجود بدبینیهای فزاینده در میان نخبگان روسیه، آقای پوتین در میان مردم روسیه همچنان از محبوبیت بالایی برخوردار است. بر اساس بررسی ۲۶ ژوئیه که توسط موسسه مستقل لوادا (Levada) ،مستقر در مسکو، نسبت افرادی که معتقد بودند کشور در مسیر اشتباهی حرکت میکند تنها برای مدت کوتاهی پس از شورش واگنر به ۳۰ درصد افزایش یافت ولی به سرعت به متوسط ۲۳ درصدیِ ماه های اخیر بازگشت. این مرکز اعلام کرد که محبوبیت شخصی ولادیمیر پوتین در میان مردم روسیه تا ۸۲ درصد قابل برآورد است.
دنیس ولکوف، مدیر مرکز لوادا، این سطح از حمایت عمومی از آقای پوتین را متاثر از تصمیم کرملین برای گسترش حمایتهای اجتماعی از کارکنان دولت، بازنشستگان، فقرا و اقشار آسیبپذیر که جامعه رای اصلی آقای پوتین هستند، میداند که پس از حمله به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ اتخاذ شد.
در همین حال، آمار رسمی منتشر شده توسط دولت روسیه تاکید دارد که دوره رکود به پایان رسیده و اقتصاد این کشور در سه ماهه دوم سال جاری میلادی رشدی ۴.۹ درصدی را تجربه کرده که بیش از همه ناشی از افزایش هزینههای دفاعی و بالا رفتن تولید صنایع این بخش بوده است. در کنار این، کمکهای دولتی و افزایش دستمزدها نیز موجب تقویت تقاضای بخش قابل توجهی از مردم روسیه شده است.
مرکز آمار روسیه مدعی است که نرخ فقر در سال ۲۰۲۲ به پایینترین حد تاریخی یعنی ۹.۸ درصد رسیده که پایینتر از سطح ثبت شده پیش از جنگ اوکراین یعنی ۱۱ درصد است.
بدین ترتیب، کمتر کسی در روسیه معتقد است که میتوان رقیبی قدری برای ولادیمیر پوتین پیدا کرد و امیدوار بود که دیکتاتوری او به این زودیها به پایان برسد.