مقامات مذاکره‌کننده از چند ماه گذشته، کمترین اطلاعات را به بیرون درز می‌دهند، دولت رئیسی نگران واکنش طرفداران خود به توافق است/ دولت سعی می‌کند توافق با آمریکا را بدون اعلام علنی انجام دهد

احتمال گفت‌وگو میان ایران و آمریکا در حاشیه نشست مجمع سازمان ملل به خبر مهم این روزها تبدیل شده است. هرچند مشخص نیست این اتفاق رخ می دهد یا خیر و اگر رخ دهد، چه کسانی و در چه سطحی قرار است با آمریکایی‌ها در سازمان ملل دیدار کنند، اما آنچه مشخص است این است که در صورت تحقق این موضوع، احتمال برخی تعدیل ها در مواضع طرفین، با توجه به تفاهم اخیر وجود دارد.

رحمان قهرمان‌پور، کارشناس سیاست خارجی در خصوص احتمال گفتگو میان ایران و آمریکا در حاشیه نشست مجمع سازمان ملل به «انتخاب» گفت: این دیدار‌ها معمولا در حاشیه‌ی مجموع سالیانه سازمان ملل در نیویورک برگزار می‌شود. دلیل اهمیت آن این است که، چون مقامات بلندپایه برای مجمع عمومی می‌آیند فرصتی است که از حضور آن‌ها استفاده شود. وقتی مقامات بلندپایه می‌آیند یا برای پایان یک کار و یا برای شروع یک کار جدید آمده‌اند که بقیه افراد نمی‌توانند آن را انجام دهند. وقتی روسای جمهور به نیویورک می‌آیند مقام آن‌ها از وزیرخارجه بالاتر است و می‌توانند گره‌های مذاکرات را باز کنند. بر این اساس در مورد موضوع هسته‌ای یا ایران و آمریکا با حضور آقای رئیسی و مقامات آمریکایی باید به سمت بازکردن گره‌های مذاکرات بروند و مقامات بلندپایه تصمیم را ابلاغ کنند یا ایران یک تصمیم مهم را اعلام کند.

او افزود: آقای احمدی نژاد و روحانی وقتی به مجمع عمومی می‌رفتند تصمیم مهمی را اعلام می‌کردند. در مورد آمریکا سیاست جدید وجود ندارد و ایران مذاکرات را شروع کرده است؛ بنابراین در صورتی هم که ایران و آمریکا در آنجا مذاکراتی انجام دهند معطوف به حل اختلافاتی خواهد بود که الان وجود دارد.

وی در ادامه در رابطه با احتمال «مذاکرات میان ایران و آمریکا» و حل موانع توافق میان دو کشور بیان کرد: دو مسئله وجود دارد، اول اراده و خواست دولت‌ها و دیگری توان اجرایی کردن این خواسته است. به نظر می‌رسد که دولت رئیسی در تجربه دو سال گذشته به این جمع بندی رسیده که آرام به سمت حل مشکلات هسته‌ای حرکت کند، اما با توجه به اینکه خواستگاه اصولگرایانه دارد و نگران واکنش‌هاست، سعی می‌کند که این کار را آرام انجام دهد.

او افزود: ما از چند ماه گذشته شاهد هستیم که مقامات مذاکره کننده کمترین اطلاعات را به بیرون درز می‌دهند و عمده اطلاعات از سوی آمریکایی‌ها منشتر می‌شود. این نشان می‌دهد که دولت رئیسی نگران واکنش طرفداران خود و حتی اصلاح طلبان نسبت به توافق است؛ بنابراین آن چیزیکه می‌بینیم این است که دولت رئیسی سعی می‌کند این توافق را بدون اعلام علنی انجام دهد.

قهرمانپور ادامه داد: افکار عمومی به نوعی برداشت شفافی ندارد که توافق انجام شده یا نشده است. دولت فکر می‌کند که اگر با تاکتیک سکوت پیش برود، مخالفت‌های داخلی کم می‌شود، اما مشکل اینجاست که اثر روانی توافق و حل مشکلات با آمریکا می‌تواند در صحنه داخلی بگذارد از بین می‌رود. دولت نمی‌تواند استفاده آنچنانی از این وضعیت ببرد. تحقق این خواسته‌ها دشواری‌هایی هم دارد. بایدن گرفتار جمهوری خواهان و رئیسی گرفتار اصولگرایانی است که به او رای داده‌اند و مخالف نرمش در مقابل آمریکا هستند.

قهرمان‌پور درباره گام بعدی گفتگو‌های ایران و آمریکا و احتمال شوکه شدن افکار عمومی گفت: خبر بعدی شوکه کننده نیست، چون مقامات آمریکایی گفته‌اند که گام بعدی چیست. سخنگوی وزارت دفاع گفته است که گام بعدی مذاکرات در مورد مسئله هسته‌ای در اوایل سال میلادی یعنی بهمن ۱۴۰۲ است. قرار است بعد از تبادل زندانی‌ها و دریافت نهایی پول توسط ایران، در مورد مسئله هسته‌ای و منطقه‌ای گفتگو می‌شود؛ بنابراین ما خبر شوکه کننده‌ای نخواهیم شنید. مخصوصا اینکه انتخابات در ایران و آمریکا نزدیک است. وضعیت توافق غیرعلنی ادامه خواهد داشت و ایران نفت را می‌فروشد و آمریکا هم نادیده می‌گیرد.