شمارش معکوس تا اخراج اتباع افغانستان؛ ده‌ها هزار نفر در پاکستان محکوم به ترک خاک هستند

عقربه‌های ساعت رفته رفته به پایان ضرب‌الاجل پاکستان برای خروج داوطلبانه مهاجران غیرقانونی افغان از کشور نزدیک و نزدیک‌تر می‌شود. پاکستان در چهارم اکتبر اعلام کرده بود که آن دسته از مهاجران غیرقانونی که تا آخر اکتبر با پای خود کشور پاکستان را ترک نکنند، اخراج خواهد کرد.

تلویزیون دولتی پاکستان هفته‌ها است که شمارش معکوس برای ضرب‌الاجل اول نوامبر را در بالای صفحه‌های خود به نمایش گذاشته‌اند.

به گفته اسلام آباد، پاکستان بیش از ۴ میلیون مهاجر و پناهنده افغان را در خود جای داده است که حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از آن‌ها فاقد مدرک هستند. خیلی از این افراد پس از سقوط کابل توسط طالبان در سال ۲۰۲۱ به پاکستان آمده‌اند، اما تعدادی زیادی هم از زمان تهاجم شوروی به افغانستان در سال ۱۹۷۹، به پاکستان گریخته‌اند.

ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان در بیانیه‌ای با بیان این که طرح پاکستان برای اخراج مهاجران غیرقانونی با موازین و اصول بین‌المللی مطابقت دارد، گفت: «کارنامه چهل سال گذشته ما در میزبانی از میلیون‌ها برادر و خواهر افغان خود گویای این موضوع است.»

کشور پاکستان که خود با کمبود نقدینگی، تورم بی سابقه و فشار وام‌های صندوق بین المللی پول دست و پنجه نرم می‌کند، مدعی است که مهاجران غیرقانونی ده‌ها سال است که منابع این کشور را مصرف کرده‌اند.

حکومت طالبان در افغانستان اعلام کرد که از ۲۳ سپتامبر تا ۲۲ اکتبر حدود ۶۰ هزار افغان از پاکستان بازگشتند. 

عبدالمطلب حقانی، سخنگوی وزارت پناهندگان امارت اسلامی طالبان در ۲۶ اکتبر به خبرگزاری رویترز گفت که آمار روزهای اخیر حاکی از آن است که شمار روزانه عودت شوندگان سه برابر بیشتر از حد معمول است.

اتباع افغانستان در کراچی یک روز مانده به پایان مهلت قانونی برای ترک خاک پاکستانآسوشیتدپرس

اخراج مهاجران غیرقانونی از فردا اجرایی می‌شود

در اوایل ماه سپتامبر روزانه به طور میانگین ۳۰۰ نفر از مرز وارد خاک افغانستان می‌شدند. حال آن که همزمان با اعلام ضرب‌الاجل پاکستان، هم ‌اکنون روزانه حدود ۴ هزار نفر از مرز پاکستان وارد افغانستان می‌شوند. 

با این حال، این ارقام در مقایسه با تعداد افرادی که در روزهای آینده تحت تأثیر این ضرب‌الاجل قرار خواهند گرفت، همچنان اندک است. مقامات ایالت بلوچستان پاکستان اعلام کرده‌اند که سه گذرگاه مرزی دیگر را برای خروج مهاجران باز می‌کنند.

سرفراز بوگتی، وزیر داخله پاکستان هشدار داد که سازمان‌های مجری قانون از روز چهارشنبه اول نوامبر شروع به «اخراج مهاجران غیرقانونی که ... هیچ توجیهی برای حضور در پاکستان ندارند،» خواهند کرد.

او به خبرنگاران گفت که از این پس مهاجران غیرقانونی افغان دستگیر شده و به «بازداشتگاه‌های ویژه» برده خواهند شد و سپس از پاکستان اخراج می‌شوند. هنوز مشخص نیست که پاکستان چه مدت قصد دارد این افراد را در بازداشت خود نگهداری کند.

وزیر داخله پاکستان همزمان هشدار داد که شهروندان پاکستانی که به مهاجران غیرقانونی کمک کنند تا هویت جعلی بسازند یا آن‌ها را استخدام کنند، با پیگرد قانونی مواجه خواهند شد.

خانواده‌های افغان روز دوشنبه ۳۰ اکتبر ۲۰۲۳ در کراچی پاکستان منتظر وسیله نقلیه برای عزیمت به وطن خود هستند.آسوشیتدپرس

ترس از جدایی از اعضای خانواده و ناامیدی

سرفراز بوگتی، وزیر داخله پاکستان بوگتی اطمینان خاطر داده که با زنان، کودکان و سالمندان «محترمانه» رفتار خواهد شد. 

اما «آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد» و «سازمان بین المللی مهاجرت» اعلام کرده‌اند که این طرح پاکستان در نهایت برای زنان و دخترانی که مجبور به ترک خاک می‌شوند «خطرات جدی حفاظتی» ایجاد خواهد کرد. محدودیت‌های طالبان در افغانستان، به‌ویژه برای کارگران زن غیردولتی، منجر به کاهش فرصت‌های شغلی برای زنان افغان شده است.

هرچند که مقامات پاکستانی اعلام کرده‌اند که افغان‌های دارای وضعیت قانونی را از کشور اخراج نمی‌کند، اما به گفته وکلای امور مهاجرت، به موجب این طرح بسیاری از افغان‌های دارای مدارک معتبر نیز علی رغم میل باطنی مجبور به بازگشت به افغانستان می‌شوند.

آمارهای کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نشان می‌دهد که تا تاریخ ۱۸ اکتبر، حدود ۱۴ هزار و ۷۰۰ تبعه افغان که دارای مدارک قانونی اقامتی بودند نیز پاکستان را ترک کرده‌اند. این میزان در مدت کل دوازده ماه سال گذشته میلادی تنها کمی بیش از ۶ هزار نفر بوده و نشان می‌دهد که در برهه کنونی دو برابر شده است.

تقریباً یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از کل اتباع مقیم پاکستان دارای کارت‌های ثبت احوالی هستند که در ۳۰ ژوئن منقضی شده است و آن‌ها را به طور بالقوه مشمول این طرح می‌کند؛ اما اسلام آباد می گوید علیه افرادی که مهلت کارت‌های آن‌ها تمام شده است اقدامی نمی کند و این افراد برای تمدید کارت‌های خود فرصت خواهند داشت.

اما بسیاری از افغان‌هایی که از شرایط اقامت قانونی برخوردارند به دلیل ترس از جدا شدن از اعضای بدون مدرک در خانواده خود، مجبور به ترک پاکستان هستند.

هجیره، یک بیوه ۴۲ ساله افغان به رویترز گفته است که خودش و دو تن از پسرانش دارای مدرک اقامتی هستند ولی دو پسر دیگر وی دارای مدرک ثبت شده نیستند. برای همین خاطر، او از ترس جدایی از فرزندانش، قصد دارد با پسرانش قبل از پایان مهلت مقرر، خاک پاکستان را ترک کند.

انتظار برای اتوبوس جهت عزیمت به افغانستان. دوشنبه ۳۰ اکتبر ۲۰۲۳، کراچی پاکستان.آسوشیتدپرس

طالبان: برای عودت‌شوندگان شغل ایجاد می‌کنیم

به آن سوی مرز در افغانستان می‌رویم. هجوم مهاجران و پناهندگان بازگشتی همین حالا هم بر منابع محدود افغانستان فشار وارد کرده است. بخش بانکی افغانستان تحت تحریم‌های بین‌المللی است و کمک‌های خارجی نیز پس از تسلط طالبان کاهش یافته است.

وزارت مهاجرین افغانستان می گوید که قصد دارد از عودت شوندگان ثبت‌نام به عمل آورد و سپس آن‌ها را در اردوگاه‌های موقت اسکان دهد. طالبان اعلام کرده است که تلاش خواهد کرد برای عودت کنندگان شغل بیابد.

بر اساس گزارش بانک جهانی، نرخ بیکاری تا ماه ژوئن ۲۰۲۳ نسبت به دوره قبل از تسلط طالبان بیش از دو برابر شده است. آژانس‌های سازمان ملل می‌گویند حدود دو سوم جمعیت به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.