اوج‌گیری راستگرایان افراطی؛ دغدغه‌های پناهجویان افغان مقیم فرانسه چیست؟
با اوج گرفتن حزب راستگرای افراطی اجتماع ملی در انتخابات پارلمان اروپا که احتمال تکرار پیروزی آنها را در انتخابات پارلمانی پیش از موعد فرانسه افزایش داده، نگرانی‌های پناهجویان افغان که پس از به قدرت رسیدن طالبان راه دشواری را برای برگشت به کشورشان در پیش دارند، افزایش یافته است.
موفقیت حزب راست افراطی اجتماع ملی در انتخابات اروپا ، امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه را واداشت تا با هدف دولت اکثریت و رجوع دوباره به آراء عمومی فرمان برگزاری انتخابات پارلمانی زود هنگام را در روزهای ۳۰ ژوئن و ۷ ژوئیه صادر کند.
هر چند رئیس جمهوری فرانسه از مردم کشورش خواسته تا به «افراط و تفریط» نه بگویند و در برابر راست و چپ افراطی از میانهروها حمایت کنند ولی نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که حزب راستگرای افراطی «اجتماع ملی» به رهبری جوردن باردلا و مارین لوپن در مسیر تبدیل شدن به بزرگترین حزب صاحب کرسی در پارلمان فرانسه است. اجتماع ملی یک حزب «ضد مهاجرت» و «مخالف اتحادیه اروپا» به شمار می‌رود.
با این حال گروهی از پناهجویان از جمله افغان‌ها از تبعات اوج‌گیری حزب راستگرای افراطی نگرانند. بعضی از این پناهجویان افغان می‌گویند که اگر شرایط در اروپا و به خصوص در فرانسه برایشان سخت شود راه حل دیگری جز بازگشت به وطنی که به هیچ وجه امن نیست، ندارند.
در فرانسه هر پناهنده مطابق به نیازش حق آموزش زبان بین ۱۰۰ الی ۶۰۰ ساعت را دارد که توسط اداره مهاجرت و ادغام فرانسه حق ارائه می‌شود. شماری از افغان‌های که قبلأ تحصیلات عالی خویش را در افغانستان به پایان رسانده‌اند، خواهان فراگیری زبان در دانشگاه‌های فرانسه هستند. آنها می‌گویند که آموزش زبان در دانشگاه‌ها در سطح آکادمیک و مناسب نیازهای آنهاست ولی سطح جذب با توجه به حضور زیاد پناهجویان و دانشجویان خارجی پایین است.
یک مهاجر افغان که در سن-دُنی پاریس زندگی می‌کند، سطح آموزش زبان توسط اداره مهاجرت را برای انجام امور روزانه زندگی مناسب می‌داند و نه برای ادامه تحصیل. او در ترکیه دانشجوی دوره دکترا بوده ولی در دسامبر ۲۰۲۲ به همسرش که بورس تحصیلی فرانسه گرفته بود، ملحق شده است. او سطح آموزش زبان فرانسوی در دانشگاه‌ها را مناسب می‌داند ولی مدعی است که پس از یکسال تحصیل به دلیل کمبود ظرفیت نتوانسته برای سال تحصیلی جدید پذیرش زبان بگیرد.
نرگس ۳۲ ساله از آوریل ۲۰۲۲ بدین سو در شهر لیل فرانسه زندگی می‌کند. او بعد از به قدرت رسیدن طالبان در کابل راهی فرانسه شد. او مدعی است که علاقه زیادی آموختن زبان فرانسوی دارد و پس از دو سال در حد ابتدایی این زبان را یاد گرفته و می‌گوید: «در دوره شش ماهه آموزشی دارند فقط در حد ابتدایی این زبان را آموزش می‌دهند تا افراد برای کارهای فیزیکی از قبیل نانوایی و نجاری آماده شوند، ولی من می‌خواهم دوباره مثل افغانستان پرستار شوم.» نرگس دیپلم مامایی، زنان و زایمان دارد و در افغانستان چندین سال به عنوان پرستار کار کرده است. او افزود: «همه می‌گویند که کار پیدا کردن در اروپا در بخش بهداشت و درمان ممکن است ولی باید زبان را خوب یاد بگیرم. مشکل این است که دانشگاه رشته مامایی ندارد و نمی‌توانم زبان را آنجا یادبگیرم.»
شرایط برای مهاجران خارجی مطابق به سیاست داخل هر کشور در اروپا همیشه در حال تغییر است. در فرانسه نیز با گذشت زمان و افول چپ‌ها، شانس دریافت پناهندگی کمتر از گذشته شده و روند دریافت آن نیز طولانی‌تر شده است. برخی پناهجویان افغان مدعی هستند که طی شدن کامل مراحل دریافت پناهندگی در فرانسه نزدیک به ۲ سال زمان می‌برد. آنها نگرانند که با روی کار آمدن دولت راستگرای افراطی این روند به بیش از این‌ها هم برسد.
در این میان هستند پناهجویانی همچون مریم که در اوایل ۲۰۲۲ وارد فرانسه شده ولی هنوز نتوانسته‌اند مدارک اقامتی خود را دریافت کنند و در اضطراب این هستند که با قدرت‌گیری راست‌های افراطی به سرنوشت مبهمی دچار شوند. امثال علی هم هستند که با این تصور که به سرعت می‌توانند از فرانسه پناهندگی بگیرند، تحصیل دوره دکترای خود در ترکیه را غیرحضوری کرده و به فرانسه آمده‌اند ولی دانشگاه محل تحصیل آنها در ترکیه پس از دو ترم، با ادامه تحصیل از راه دور موافقت نمی‌کند و پرونده پناهندگی آنها هم با سرعت مورد انتظار پیش نمی‌رود.
مادر دو فرزند خردسال هم که با همسر پزشکش از ترس طالبان به فرانسه درخواست پناهندگی داده‌اند و در لیون ساکن شده‌اند، نگران برخوردهای تبعیض‌آمیز با فرزندانش در پی تسلط راست‌های افراطی است. همسر او نیز هنوز نتوانسته اجازه کار بگیرد چرا که مدرک طبابت او در فرانسه مورد تایید نیست و برای موفقیت در آزمون‌های تطبیقی چندان امیدوار نیست.
مصطفی هم که از سال ۲۰۱۹ در فرانسه اقامت دارد، می‌گوید شرایط پناهندگی چندان هم ساده نیست، بالاخره شما ناگزیر هستی که سراغ کسب و کاری بروی و من هم هفته‌ای بین ۳۵ تا ۳۹ ساعت در رستوران کار می‌کنم تا هم خرج خود و خانواده‌ام که در افغانستان هستند را تامین کنم و هم از امکانات خانه‌های دولتی بهره‌مند شوم.
در حالی که امثال مصطفی نگران کاهش فرصت‌های شغلی و کمک‌های دولتی در پی قدرت‌گیری راست‌های افراطی هستند، گروهی از دانشجویان خارجی از جمله افغان‌ها بیم آن را دارند که هزینه‌های تحصیل در فرانسه برای خارجیها افزایش یابد و ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها نیز برای جذب آنها پایین بیاید.
گذشته از این، انتظار راستگرایان افراطی از تطبیق‌پذیری در جامعه به عنوان یک شاخص مهم برای اعطای اقامت دائم به خارجیها بالاتر از میانهروها و چپ‌هاست و با شاخص‌هایی همچون سطح زبان، اطلاعات عمومی در فرانسه و سطح درآمد سنجیده می‌شود. رویکردی که روند کسب اقامت را هم دشوارتر و هم طولانی‌تر خواهد کرد.
