بررسی تصاویری که اسرائیل از شهادت سنوار منتشر کرد؛ درگیری در تل السلطان

تمام گزارش‌ها و ادعا‌ها حاکی از آن است که سربازان ارتش اسرائیل به طور اتفاقی با تیم سه نفره‌ای که السنوار نیز یکی از آنان بود، در شمال رفح روبرو شدند. به مرور زمان روایت‌هایی از روز حادثه منتشر شد که تصویری کلی از آنچه آن روز در خیابان ابن سینای محله تل‌السلطان رفح گذشت، به ما نشان می‌دهد. 

آنچه اسرائیل منتشر کرد

روزنامه اسرائیلی هاآرتص این روایت را از درگیری و شهادت السنوار منتشر کرد: «سنوار همراه با دو فرد دیگر در یک ساختمان در نوار غزه، در جریان درگیری با نیرو‌های پیاده‌نظام و زرهی در محله تل سلطان در رفح، کشته (شهید) شد. ارتش تأکید کرد که در ساختمانی که این سه نفر کشته (شهید) شدند، هیچ نشانه‌ای از حضور گروگان‌ها در منطقه یافت نشد. یک سرباز از گردان ۴۵۰ در این درگیری به شدت زخمی شد. نیرویی که سنوار را کشت، متعلق به تیم رزمی تیپ بیسلاه بود - که از سربازانی تشکیل شده که در دوره آموزشی نظامی شرکت دارند و نه یک واحد ویژه.

این نیرو در نوار غزه به عنوان بخشی از مأموریت معمول برای پاکسازی منطقه از جنگجویان حماس فعالیت می‌کرد و عملیات آنها براساس اطلاعاتی در مورد حضور سنوار در منطقه نبود. صبح چهارشنبه، یکی از سربازان، یک چهره مشکوک را در حال حرکت در ساختمانی در تل سلطان مشاهده کرد. حدود پنج ساعت بعد، یک پهپاد نظامی سه چهره را مشاهده کرد که از ساختمان خارج شده و بین خانه‌ها حرکت می‌کردند. در این لحظه ارتش متوجه شد که آنها عضو حماس هستند و به سوی آنها آتش گشود و آنها نیز آتش را پاسخ دادند. بر اساس تحقیقات اولیه ارتش، آنها در این تبادل آتش زخمی شده و پراکنده شدند - دو نفر به یک ساختمان و سنوار به ساختمانی دیگر رفتند. سپس یک تانک و سایر نیرو‌ها به محل رسیدند. در این لحظه، سنوار به طبقه دوم ساختمانی که در آن جای گرفته بود رفت و تانک به سوی او گلوله‌ای شلیک کرد. 

تانک مرکاوایی که به سمت السنوار شلیک کرد

به نظر می‌رسد که سنوار در اثر شلیک تانک زخمی شده و دست خود را از دست داده بود. پس از ورود سربازان به ساختمان، او دو نارنجک به سمت آنها پرتاب کرد که از پله‌ها پایین غلتیدند. سربازان عقب‌نشینی کردند و از پهپاد برای اسکن ساختمان استفاده کردند، و پهپاد مردی نقاب‌دار با دستی زخمی را مشاهده کرد. سنوار پهپاد را دید و یک تکه چوب به سمت آن پرتاب کرد. در این لحظه تانک دوباره به سوی او شلیک کرد که ظاهراً او را کشت.»

در آن ساختمان چه گذشت؟

تحلیل تصاویر منتشر شده از سوی ارتش اسرائیل، تا حد زیادی با روایت روزنامه هاآرتص مطابقت دارد. اولین تصاویری که السنوار منتشر شد، او را در وضعیت عملیاتی نشان می‌داد. حمایل خشاب و چفیه‌ای که هنوز بر پیکر این شهید بود به همراه زخم‌هایی که روی پا و دست راست او مشاهده می‌شد، نشان‌دهنده درگیری بود. این تصاویر قبل از هر روایتی منتشر شد و هنوز مشخص نبود که در تل‌السلطان رفح چه اتفاقی افتاده است. جسد رهبر حماس در میان خرابه‌هایی بود که فیلم‌های بعدی و روایت رسانه اسرائیلی پاسخ آن را می‌دهند. 

اولین فیلمی که از یحیی السنوار منتشر شد، فیلمی بود که پهپاد ارتش اسرائیل گرفته بود. در روایت هاآرتص و دیگر منابع عبری نیز این مساله وجود دارد که پس از درگیری اولیه و شلیک گلوله اول تانک، ساختمان با یک پهپاد اسکن می‌شود. در فیلم موجود از پهپاد، علاوه بر این که کیفیت تصویر پایین است، وضعیت سنوار نیز نیز به ما اجازه نمی‌دهد که در نظر اول او را ببینیم. زمانی که محل نشستن سنوار به صورت گرافیکی نشان داده می‌شود، تازه می‌فهمیم که سنوار انتهای آن اتاق روی مبل نشسته و بی‌حرکت است. لباس‌هایش رنگ نظامی دارد و غرق خاک است. صورتش را با چفیه پوشانده و سپس متوجه می‌شویم که توان حرکت ندارد. رهبر حماس تمام توانش را جمع می‌کند و تکه چوبی را به سمت پهپاد پرتاب می‌کند. فیلم اینجا قطع می‌شود. اپراتور هدف را شناسایی کرده است.

دو فیلم دیگر نیز از سوی ارتش اسرائیل منتشر شد. اولین فیلم، نمایی هوایی از شلیک نهایی به آن ساختمان بود و فیلم بعدی، تصویری از اولین شلیک با تانک مرکاوا. در این فیلم هم سنوار چند لحظه پشت پنجره نمایان می‌شود و با توجه به این که توان حرکت دارد، احتمالاً هنوز به شدتی که در فیلم پهپاد مشخص است، زخمی نشده. تصاویر نهایی از پیکر یحیی سنوار نشان می‌دهد که دست متلاشی شده راست را با سیم یا بند بسته است که جلوی خونریزی را بگیرد. روایت رسانه اسرائیلی نشان می‌دهد که السنوار تا زمانی که زخم‌ها او را از پا نیانداخته، درگیر بوده است. 

اشتباه اسرائیل

رسانه‌های دولتی اسرائیل به خصوص اکانت‌های فارسی‌زبان آنان، بعد از موجی که تصویر سنوار به راه انداخت، خط تحقیر و تخریب او را آغاز کردند. شاید آنها انتظار نداشتند که فیلم پهپادی که در ساختمان محل شهادت سنوار حاضر شده بود و تصاویر او قبل از شهادت، تمام تبلیغات پیشین را خنثی کند. تبلیغات همیشگی اسرائیل این بود که سنوار در تونل‌های زیرزمینی پنهان شده و حماس او را با سپر انسانی متشکل از گروگان‌های اسرائیلی حفاظت می‌کند که جلوی حمله احتمالی اسرائیل را بگیرد. اما زمانی که فیلم کشته شدن السنوار در ساختمانی واقع در شمال رفح در جنوب نوار غزه با آن شمایل منتشر شد، تبلیغات پیشین بر باد رفت.

تعدادی از طرح‌هایی که پس از شهادت السنوار کشیده و در شبکه‌های اجتماعی دیده شد

از یک طرف چهره‌های فارسی‌زبان نزدیک به اسرائیل در فضای مجازی وارد عمل شدند که سنوار را تحقیر کنند و از سوی دیگر خودِ اسرائیل تلاش کرد با فیلم حضور او در تونل‌ها یک روز قبل از عملیات هفت اکتبر، تا حدی این مساله را جبران کند. اما باز هم فیلم دیگری از شلیک تانک به ساختمان خیابان ابن سینای تل‌السلطان رفح منتشر شد که یادآوری کرد سنوار در رفح به شهادت رسید نه در بمباران تونل‌های غزه.