تضاد شدید میان رویه چین و آمریکا فقط با فاصله چند ساعت!

ترامپ در تاریخ 25 نوامبر (5 آذر) با انتشار پستهایی در شبکه اجتماعی اعلام کرد که بر تمامی محصولات مکزیک و کانادا که وارد ایالات متحده می‌شوند، 25 درصد تعرفه و برای همه کالاهای وارداتی از چین 10 درصد تعرفه اضافی اعمال خواهد کرد. او دلیل این اقدام را «نگرانی درباره مهاجرت غیرقانونی و هجوم مواد مخدر به ایالات متحده» عنوان کرد.

ترامپ چین را به خاطر مشکل فنتانیل در ایالات متحده مقصر می‌داند که رویکرد رایج سیاستمداران آمریکایی به حساب می‌آید که مسئولیت مشکلات داخلی را به خارج از کشور فرافکنی می‌کنند؛ همانطور که ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری‌اش نتوانست با اپیدمی کرونا مقابله کند، با تمام نیرو سعی کرد چین را مقصر بداند. روزنامه انگلیسی «گاردین» معتقد است که تهدیدات تعرفه‌ای ترامپ راه را برای یک جنگ تجاری شدید جهانی هموار کرده است. شگفت‌انگیزتر این است که ترامپ ادعا کرده این تعرفه‌ها پاسخی به شکست چین در مهار جریان فنتانیل به ایالات متحده است. در واقع، چین در چند ماه گذشته کنترل‌ها را بر ورود مواد پیش‌ساز فنتانیل تشدید کرده که برای تلاش‌های ضد مواد مخدر مفید است.

اظهارات ترامپ همچنین باعث نارضایتی شدید مکزیک و کانادا شد. «کلودیا شینباوم» رئیس جمهور مکزیک گفت که اگر ترامپ پس از روی کار آمدن برای مکزیک تعرفه وضع کند، مکزیک با اقدامات متقابل پاسخ خواهد داد. « داگ فورد» فرماندار ایالت «انتاریو» کانادا هم گفت که تهدیدات تعرفه‌ای ترامپ مانند خنجر زدن به قلب توسط یکی از اعضای خانواده و توهین به مردم کاناداست. علاوه بر این، «رابرت هابک» وزیر اقتصاد آلمان نیز گفت که ممکن است تعرفه‌های مشابهی برای اتحادیه اروپا و آلمان نیز وضع شود و اتحادیه اروپا باید برای این امر آماده باشد.

اکثر رسانه‌های آمریکایی نیز از اعمال تعرفه گمرکی توسط ترامپ انتقاد می‌کنند. روزنامه «واشنگتن پست» اشاره کرد که اقدامات تعرفه‌ای ترامپ احتمالا شکست خواهد خورد و گسترش دامنه مجازات‌های تعرفه‌ای بسیار کوته بینانه است. نتیجه محتمل‌تر این است که چین تلاش‌های خود را برای سرمایه‌گذاری و گشایش بازار گسترش دهد، بقیه کشورها به تجارت با چین ادامه دهند، در حالیکه ایالات متحده موانع تجاری را علیه همه کشورها ایجاد کند. روزنامه «نیویورک تایمز» اعلام کرد که قبل از ورود ترامپ به کاخ سفید، او تهدیدات تعرفه‌ای علیه سه شریک تجاری بزرگ ایالات متحده انجام داده، این اقدام بذرهای بی نظمی در روابط سیاسی و تجاری خارجی آمریکا خواهد پاشید. شبکه خبری «سی ان ان» اظهار داشت که مصرف کنندگان آمریکایی برای این تعرفه‌ها هزینه پرداخت خواهند کرد و فقرا بیشتر آسیب خواهند دید.

برخی رسانه‌ها همچنین به این امر اشاره کردند که تنها چند ساعت پس از اظهارات ترامپ درباره اعمال تعرفه‌ها، «دومین نمایشگاه بین‌المللی ترویج زنجیره تامین چین» در پکن افتتاح شد. نمایشگاه زنجیره‌ تامین امسال پذیرای نزدیک به 700 غرفه‌دار از 69 کشور و سازمان بین‌المللی است و 500 شرکت برتر جهان و شرکت‌های پیشرو در صنعت بیش از 60 درصد از آنها را تشکیل می‌دهند. کارآفرینان آمریکایی در صدر فهرست غرفه داران خارجی هستند، از جمله «تیم کوک»، مدیر عامل «اپل» که گفت هیچ جایی مهمتر از چین برای زنجیره تامین اپل وجود ندارد. گزارش شده است که بیش از 80 درصد از 200 تامین کننده بزرگ جهانی اپل در چین کارخانه دارند.

ایران نیز برای اولین بار در این نمایشگاه غرفه تاسیس کرد. «مریم سادات سمیعانی فرد» دبیرکل اتاق بازرگانی و صنایع ایران و چین در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار «رادیو و تلویزیون مرکزی چین»، نمایشگاه امسال را بسیار مؤثر خواند و گفت: من بعد از بازدید از سالن محصولات مربوط به سلامتی، متوجه شدم که ما می‌توانیم در این زمینه با چین همکاری خوبی داشته باشیم و برخی از محصولات کشاورزی که در ایران داریم را با شیوه‌های رایج در چین پرورش بدهیم و به بازار عرضه کنیم.

مدتی بود که ایالات متحده پرچمدار جهانی شدن اقتصادی و یکی از بازترین بازارها بود. اما امروز، آمریکا مترادف با ضد جهانی شدن و حمایت گرایی شده است، در حالی که چین به رهبر دور جدیدی از جهانی شدن تبدیل شده است، به طور مداوم درب خود را به روی جهان گشوده و به همراه سایر کشورها برای دستیابی به توسعه مشترک تلاش می‌کند.

این را می‌توان در رفتار متفاوت شرکت‌های چین و ایالات متحده با یکدیگر نیز مشاهده کرد. تیم کوک، مدیرعامل اپل امسال سه بار به چین سفر کرد؛ این نشان دهنده اهمیت بازار چین برای اپل است و نیز سیگنالی را ارسال کرد که چین به روی دنیای خارج بازتر است. اما تقریباً در همان زمان، TikTok، یک پلتفرم اجتماعی ویدئوی کوتاه با پس‌زمینه‌ یک سرمایه‌گذاری چینی است، با آزمون مرگ و زندگی «فروش یا خروج» در بازار ایالات متحده روبرو است.