توطئههای USAID پشت نقاب بشردوستانه؛ ابزار نفوذ آمریکا چگونه کار میکند؟/ کاریکاتور
«ایلان ماسک» سه شنبه برای نخستین بار در جمع خبرنگاران حاضر شد تا به پرسشهایی درباره وزارت جدید تحت امر خود به نام وزارت «کارآمدی دولت» پاسخ دهد و از اقدامات گسترده این وزارتخانه در کاهش هزینههای دولت فدرال دفاع کند.

لازم به ذکر است که یکی از اقدامات مهم دولت جدید آمریکا در این راستا، تعلیق کار نهادی به نام «آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده» (USAID) و توقف کمکها به خارج از طریق این نهاد است.
آژانس توسعه بینالمللی آمریکا در سال 1961 با شعار «توسعه کمکهای بشردوستانه» ایجاد شد و خود را نیرویی مثبت برای جهان معرفی کرده است. اما دقیقا همین اقدام مذکور ترامپ و ایلان ماسک برای توقف کار این نهاد به منظور کاهش هزینههای دولت این را آشکار ساخته است که این نهاد به نام «آژانس توسعه بین المللی آمریکا» که خود را مستقل و جدا از دولت آمریکا معرفی میکند، در جنگ شناختی و اطلاعاتی آمریکا در سراسر جهان نقشی کلیدی ایفا کرده است.
«مارکو روبیو» وزیر خارجه ایالات متحده اعلام کرده ترامپ در صدد اصلاح آژانس توسعه بینالمللی آمریکاست در حالیکه ایلان ماسک وزیر کارآمدی آمریکا میخواهد اصلا آن را تعطیل کند. ترامپ به محض آغاز دوره جدید خود در 20 ژانویه تعیلق کار USAID به مدت 90 روز را اعلام کرد.
در پی توقف ارائه «کمکهای بینالمللی» آمریکا از طریق USAID، سازمان «گزارشگران بدون مرز» (RSF) سریعا آن را به باد انتقاد گرفته و اعلام کرد که این اقدام ترامپ «سازمانهای غیردولتی، رسانهها و خبرنگاران که کارهای مهمی میکنند را با اختلالات و ابهامات مواجه کرده است.» این موضعگیری در حقیقت به منزله اعتراف به آن است که دولت آمریکا برای بیشتر فعالیتهای خبرنگاری جهان تامین مالی کرده است.
دادههای به دست آمده نیز دال بر نتیجهگیری فوق است. «کلایتون ویمرز» مدیر اجرایی RSF به نقل از یک سند USAID گفت که صرفا در سال 2023، آژانس توسعه بینالمللی آمریکا 6200 روزنامهنگار از سراسر جهان را آموزش داده و از آنها حمایت کرده و به 707 خبرگزاری غیر دولتی و 279 سازمان مدعی تقویت رسانههای مستقل کمک مالی ارسال کرده است.
روزنامه «واشنگتن پست» نیز در یکی از گزارشهای خود اشاره کرده که «بیش از 50 درصد» رسانههایی که کمکهای مالی دریافت میکنند به ایالات متحده وابسته هستند.
به علاوه، مشخص شد که برخی رسانههای غربی از جمله «نیویورک تایمز» و «بیبیسی» که خود را مستقل و با موضع عینی و بیطرفانه معرفی میکنند، توسط دولت ایالات متحده تامین مالی میشوند. نهادی به نام « BBC Media Action » که وظیفه دریافت کمکها و اعانههای بین المللی برای بیبیسی را بر عهده دارد، هفته گذشته بیانیهای منتشر کرد مبنی بر آنکه توقف اختصاص بودجه دولت ایالات متحده به بیبیسی روی فعالیت این نهاد را تاثیر گذاشته است. این نهاد اعلام کرد که 8 درصد از درآمد این نهاد در سالهای 2023 و 2024 را «کمکهای دولت آمریکا» تشکیل میداد.
«ایان مایلز چیونگ» خبرنگار مالزیایی نیز از طریق حساب خود در شبکه اجتماعی «ایکس» افشا کرد که دولت آمریکا در ماه اوت 4.1 میلیون دلار را به نیویورک تایمز پرداخت کرده است.
این رسانهها که خود را مستقل معرفی میکنند اما در واقع وابسته به دولت آمریکا هستند، با اتکا به منابع مالی ایالات متحده امرار معاش میکنند و محتوای گزارشهای آنها با مواضع سیاسی «ارباب مالی» آنها هماهنگ است، به هیچ وجه عینی یا بی طرف یا عادلانه نیستند.
USAID نیز در این راستا با ایفای نقش خود به عنوان عرضه کننده کمکهای مالی به رسانههای مثلا مستقل به نفع دولت آمریکا، در واقع نقش «دستکش سفید» را بازی میکند به معنای آنکه دولت آمریکا را «سفیدشویی» میکند.
با وجود این نوع همکاری، USAID میتواند با سردادن شعار «دموکراسی»، با استفاده از رسانههای وابسته به خود، افکار عمومی را تحت کنترل قرار داده و از این طریق، به تحریک رویارویی داخلی در دیگر کشورها و دخالت در امور دیگر داخلی آنها بپردازد تا جریانهای ایدئولوژیک خود را به کشورهایی که رقیب خود میداند، هدایت کند.
مثلا در بحران اوکراین، کمکهای USAID به دست برخی رسانههای اوکراین، گرجستان و روسیه رسید. رسانه اوکراینی Hromadske TV که کمکهای دولت آمریکا را دریافت میکند گزارشهای به نفع واشنگتن را پخش میکند. علاوه بر آن، همچنین مشخص شد که برخی سازمانهای اوکراین که به بهانه «صحتسنجی وقایع» فعالیت میکنند، در واقع به عنوان فیلتر اطلاعات کار میکنند و در فضای مجازی، اطلاعاتی که آمریکا نمیخواهد مردم اوکراین را بدانند، کنترل و حذف میکنند. در این شرایط، حفظ جایگاه خبرنگاری مستقل، بی طرف و متوازن در اوکراین امکان ناپذیر است.
در ونزوئلا نیز USAID میلیونها دلار را در اختیار برخی «رسانههای مستقل» قرار داده تا آنها هم به سرنگون کردن حکومت ونزوئلا که مورد پسند آمریکا نیست، کمک کنند.
«استفن کینزر» خبرنگار سابق نیویورک تایمز، در سال 2021 در وبسایت New York Review of Books افشا کرد که وظیفه همه ارگانهای زیرمجموعه USAID، سرنگون کردن حکومت کشورهای خارجی است که مورد پسند آمریکا نیستند و ایجاد رژیم مطلوب ایالات متحده در آن کشورهاست.
می توان گفت USAID مجری فعالیتهای مخفی سیا است. «جان استاکول» مدیر سابق عملیات سیا اعتراف کرده بود که یکی از وظایف اصلی سیا، تاثیرگذاری بر افکار عمومی با تبلیغات است. او گفت دهها گزارش جعلی درباره خشونت دولت کوبا و مجرم تجاوز جنسی در کوبا را ساخته و پخش کرده است با این هدف که مردمی که خبری از کوبا ندارند، تصوری واهی درباره کوبا و کمونیسم پیدا کنند.
آشکار است که این یک حیله ماهرانه آمریکا محسوب میشود که با شعار دموکراسی از USAID برای سرنگون کردن حکومت دیگر کشورها استفاده کند و به اصطلاح «رسانههای مستقل» در این کار با دولت ایالات متحده همدست هستند.