روز پدر و معرفی 11 فیلم‌ پدرانه سینمای ایران

فیلم‌هایی با محوریت نقش پدر در سینمای ایران کم نیستند اما در این میان چند فیلم وجود دارد که موضوع اصلی آن پدر و اتفاقات مربوط به او در ایفای نقش پدر بودن است. ببه مناسبت رسیدن روز پدر نگاهی بر 11 فیلم از سینمای ایران با محوریت پدر و پدرانگی می‌پردازیم که سالها پس از ساخته شدن آنها همچنان جذاب و دیدنی هستند. 

1 - بوی پیراهن یوسف / ابراهیم حاتمی کیا

بازیگران: علی نصیریان، نیکی کریمی، جعفر دهقان، شیرین بینا

ابراهیم حاتمی کیا در سال 1374 فیلم بوی پیراهن یوسف را ساخت، این فیلم همانطور که از نامش پیداست، روایتگر انتظار پدری برای بازگشت پسرش است. پدری که علیرغم وجود مدارک مختلف و علیرغم حرف‌های اطرافیانش، باور دارد که پسرش زنده است و روزی دوباره او را ملاقات خواهد کرد. 

2 - پدر / مجید مجیدی

بازیگران: محمد کاسبی، پریوش نظریه، حسن صادقی

این فیلم درباره پدر و پسری است که اگرچه رابطه خونی ندارند، اما رابطه پدر و پسری‌ای که به مرور بینشان شکل می‌گیرد، کم از بقیه‌ی روابط پدر و فرزندی سینما ندارد. فیلم پدر مجید مجیدی یکی از فیلم‌های پرافتخار این لیست است که موفق به کسب جوایز داخلی و خارجی متعددی شده است. 

این فیلم توانست سه سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر برای بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین بازیگر نقش مکمل زن را از آن خود کند. از جوایز خارجی این فیلم نیز می‌توانیم به دلفین طلایی جشنواره فیلم فستوریا و لوح تقدیر جشنواره فیلم سائوپائولو اشاره کنیم.

3 - به نام پدر / ابراهیم حاتمی کیا

بازیگران: پرویز پرستویی، گلشیفته فراهانی، مهتاب نصیرپور، کامبیز دیرباز، سید مهرداد ضیایی

یکی دیگر از فیلم های پدرانه سینمای ایران و باز هم نام ابراهیم حاتمی‌کیا! حاتمی کیا ده سال بعد از ساختن بوی پیراهن یوسف، در دوازدهمین اثر سینمایی‌اش، رابطه پدر و دختری را به تصویر می‌کشد که عواقب جنگ دامنگیرشان می‌شود. 

پدر، رزمنده‌ای است که در دوران جنگ منطقه‌ای را مین‌گذاری کرده و حالا سال‌ها بعد از جنگ، یکی از این مین‌ها زیر پای دخترش منفجر می‌شود. حالا این پدر باید برای آینده‌ی دخترش تصمیم بگیرد. آیا باید اجازه بدهد پایش را قطع کنند؟ دختر، معتقد است که ناخواسته وارد جنگی شده که پدرش در آن حضور داشته و در این اتفاق نیز مانند بسیاری از دیگر مسائل زندگی‌اش حق انتخاب نداشته. این فیلم یکی از بهترین فیلمهای ایرانی درمورد پدران است که به ارتباط بین دو نسل مختلف با آرمان‌ها و دیدگاه‌های متفاوت می‌پردازد و نمایشگر یکی از ماندگارترین روابط پدر و دختری سینما است.

فیلم به نام پدر 8 نامزدی در جشنواره فیلم فجر و 4 سیمرغ بلورین این جشنواره را در کارنامه خود دارد. این فیلم برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول مرد (برای پرویز پرستویی)، بهترین بازیگر نقش مکمل زن (برای مهتاب نصیرپور) و بهترین چهره‌پردازی شد. این فیلم همچنین دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه را برای ابراهیم حاتمی‌کیا به ارمغان آورد.

4 - دست های خالی / ابوالقاسم طالبی

بازیگران: خسرو شکیبایی، مریلا زارعی، فاطمه گودرزی، مسعود رایگان

یکی دیگر از فیلمهای ایرانی درمورد پدران، فیلم دست‌های خالی است. در این فیلم داستان پدر و دختری را دنبال می‌کنیم که سال‌های سال از هم دور بودند. امیرحسین، پدر حوریه، یک اسیر جنگی بوده که حالا پس از سال‌ها آزاد شده و در بیمارستان به سر می‌برد. او که دچار موج‌گرفتگی است، بعد از بازگشت به خانه با مشکلات فراوانی روبه‌رو می‌شود.

شلوغی و سر و صدا باعث می‌شود حال او بدتر شود و از این رو این خانواده سه نفره تصمیم می‌گیرند به شمال سفر کنند. اما یکی از دشمنان امیرحسین برای حوریه پاپوش درست می‌کند و گناه ناکرده را به گردنش می‌اندازد. امیرحسین نیز سعی می‌کند در این شرایط دشوار کنار دخترش باشد و به او کمک کند. در این فیلم شاهد لحظات پدر و دختری زیبا و گاها غم‌انگیزی هستیم.

5 - طلا و مس / همایون اسعدیان

بازیگران: بهروز شعیبی، نگار جواهریان، سحر دولتشاهی، حلیمه سعیدی، جواد عزتی، رضا رادمنش، مهران رجبی

در فیلم طلا و مس شاهد زندگی طلبه‌ای به نام سیدرضا هستیم که به همراه همسر و فرزندان کوچکش از شهرستان به تهران می‌آید تا در کلاس‌های درس حوزه شرکت کند. اما وقتی بیماری ام اس همسرش، زهرا سادات، بروز پیدا می‌کند، مسئولیت‌ها و نگرانی‌های او دوچندان می‌شوند. 

حالا این طلبه‌ی جوان باید هزینه‌های بیمارستان همسرش را فراهم کند، درس‌هایش را بخواند و از همه مهم‌تر، دو فرزند کوچکش را تر و خشک کند. در طلا و مس، شاهد تلاش‌های سیدرضا برای انجام مسئولیت‌های پدرانه‌ در قبال خانواده‌ی کوچکش هستیم.

6 - جدایی نادر از سیمین / اصغر فرهادی

بازیگران: لیلا حاتمی، پیمان معادی، شهاب حسینی، ساره بیات

جدایی نادر از سیمین یکی فیلم سینمایی ایرانی درباره پدر غم‌انگیز به کارگردانی اصغر فرهادی است. این فیلم در زمان اکران خود بسیار پرفروش بود و جز فیلم‌های برتر جهان لقب گرفت. داستان این اثر از فیلم های پدر پسری درباره سیمین زنی است که قصد مهاجرت به خارج از کشور به همداه همسرش نادر و دخترش ترمه را دارد اما نادر پدری دارد که از بیماری آلزایمر رنج می‌برد و دلش نمی‌آید که پدر خود را تنها بگذارد. همین اتفاق باعث بهم خوردن زندگی این زوج و اتفاقات بعد از آن می‌شود.

سکانس‌های این فیلم بسیار غمگین هستند. اینجا با پدری روبه‌رو هستیم که هیچ چیز یادش نمی‌آید و پسری که همه چیز را از پدر به خاطر می‌آورد و علاقه خاصی به او دارد.

7 - آقا یوسف / علی رفیعی

بازیگران: مهدی هاشمی، هانیه توسلی، شاهرخ فروتنیان، پگاه آهنگرانی

آقا یوسف یک فیلم سینمایی درباره پدر و دختر ایرانی است که روایت ساده اما عمیقی دارد. مهدی هاشمی در این فیلم برنده بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر شد و نقش خود را بسیار تاثیرگذار ایفا کرد. داستان روایتگر زندگی یک پدر به نام‌ آقا یوسف است که پسرش خانه و زندگی را ترک کرده و مهاجرت می‌کند. حال او باید خرج عروس و دخترش رعنا که علاقه خاصی به او دارد را بدهد. آقا یوسف در خانه‌ها به دور از چشم رعنا نظافت می‌کند تا اینکه روزی متوجه موضوعی می‌شود.

این اثر از فیلم های پدرانه ایرانی یک پدر زحمت‌کش و نجیب را به شما نشان می‌دهد که گرفتار شده و خیلی تنهاست.

8 - دهلیز / بهروز شعیبی

بازیگران: رضا عطاران، هانیه توسلی، محمدرضا شیرخانلو، سعید چنگیزیان، شاهرخ فروتنیان، نگار عابدی، افسانه چهره‌آزاد

بهروز شعیبی را پیش‌تر در فیلم طلا و مس، در نقش یکی از بهترین پدرهای سینمای ایران دیدیم. در سال 1392 او اولین فیلم بلند خود را ساخت که در آن روی رابطه پدر و فرزندی تمرکز زیادی وجود داشت. در دهلیز، داستان زوجی را دنبال می‌کنیم که یک کودک 7 ساله دارند. پدر این خانواده، بهزاد، که یک معلم زبان است، طی یک درگیری مرتکب قتل می‌شود و حالا در زندان است. 

همسر او یک تنه بار تمام زندگی را به دوش می‌کشد و سعی می‌کند رضایت اولیای دم را بگیرد. اما در این میان، امیرعلی، پسر این زوج، در هفت سالگی برای اولین بار پدرش را ملاقات می‌کند. این دو در ابتدا رابطه‌ی گرمی ندارند اما به مرور اعتماد و صمیمیت بین این پدر و پسر بیشتر می‌شود و یکی از تماشایی‌ترین روابط پدر و فرزندی سینما را تشکیل می‌دهند.

9 - فرشته‌ها باهم می‌آیند / حامد محمدی

بازیگران: جواد عزتی، نازنین بیاتی، رضا ناجی، الهام کردا

فرشته‌ها باهم می‌آیند یکی دیگر از فیلم های پدرانه ایرانی است که در آن شاهد تلاش‌های یک پدر طلبه برای تأمین زندگی خانواده‌اش هستیم. جواد عزتی با بازی بی‌نظیرش نقش پدری را بازی می‌کند که صاحب سه دختر شده و حالا باید هزینه‌های خانواده پنج نفره‌اش را تأمین کند. 

او به همین دلیل در یک فیلم سینمایی به ایفای نقش می‌پردازد اما بسیاری از دوستان و اطرافیانش این کار او را اشتباه می‌خوانند. فرشته‌ها باهم می‌آیند یکی از برترین فیلم های ایرانی با موضوع پدر است که تماشای آن را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

10 - حوض نقاشی / مازیار میری

بازیگران: شهاب حسینی نگاه جواهریان، فرشته صدرعرفایی، سپهراد فرزامی، سیامک احصایی، الهام کردا

بعد از معرفی فیلم‌های پدرانه دهه 70 و 80، به فیلم‌های دهه 90 می‌رسیم. حوض نقاشی را نیز می‌توانیم از فیلم های ایرانی با موضوع پدر بدانیم. در این فیلم داستان زندگی رضا و مریم و پسرشان را دنبال می‌کنیم؛ زوجی که اگرچه با سایر افراد متفاوت هستند، اما سعی می‌کنند پدر و مادر خوبی برای فرزندشان باشند. اما تحمل این تفاوت برای فرزندشان دشوار است و همین باعث می‌شود او از خانه فرار کند. شهاب حسینی در این فیلم نقش پدری را بازی می‌کند که سعی می‌کند علیرغم مشکلات مالی، خانواده‌اش را دوباره دور هم جمع کند و وظایف پدرانه‌اش را انجام دهد.

11 - برادران لیلا / سعید روستایی

بازیگران: سعید پورصمیمی، ترانه علیدوستی، نوید محمدزاده، پیمان معادی، فرهاد اصلانی

برادران لیلا یک فیلم با محوریت پدران ایرانی است اما هیچ شباهتی به آثاری که تاکنون از آن نام بردیم ندارد. برخلاف فیلم‌های دیگر این اثر اصلا نمی‌خواهد یک پدر خوب و فداکار را نشان دهد! بلکه عکس قضیه صادق است و یک خانواده فروپاشیده، آشفته و ناراحت را می‌بینیم که از پدر خانواده دل خوشی ندارند. از طرف دیگر منتقدان ایرانی انتقادهای شدیدی از این فیلم و از بین بردن حرمت‌ها دارند. این اثر در ایران مجوز اکران نگرفت!

داستان این اثر از فیلم های پدر و فرزندی ایرانی، حول محور لیلا دختری 40 ساله، 4 برادر، پدر و مادر او می‌گردد که زندگی سختی را می‌گذرانند. لیلا و برادرانش به دنبال راهی برای روشن کردن آینده خود هستند. اما آیا پدر آنها نیز دنیا را مثل این خواهر و برادران می‌بیند؟