وضعیت حاشیه نشینی در ایران / نامزدهای انتخابت ریاست جمهوری چه می گویند؟
طرح حاشیه نشینی در اولین مناظره انتخابات دوازهمین دوره ریاست جمهوری نشان داد که حاشیه نشینی موضوغ مهمی هم برای نامزده های ریاست جمهوری دوازدهم و هم برای مردم است.
به گزارش خبر فوری / حاشیه نشینی زمانی داغ شد که روز گذشته نامزدهای انتخابات دوازهمین دوره ریاست جمهوری به آن پرداختند. در ادامه مردم هم به این موضوع واکنش نشان دادن و با جستجوی کلمه "آمار حاشیه نشینی در ایران" این عبارات رتبه پنجم در جستجوی کلمات گوگل را به خود اختصاص داد.
این پدیده دلایل و علل خاص خود را دارد و در همین خصوص نامزدهای ریاست جمهوری نیز واکنشهای متفاوت و حتی متضادی را نسبت به این موضوع داشتند.
ابراهیم رئیسی کاندیداهای ریاست جمهوری گفت: ما چاره‌ای که برای حاشیه‌نشینی در نظر گرفته‌ایم بازگشت به سیاست‌های آمایش سرزمین توزیع صحیح جمعیت بویژه بکاریگری صحیح منابع آب در کشور است.
اما در مقابل حسن روحانی رئیس جمهور اعتقاد به صحبت های رئیسی نداشت و گفت: حاشیه نشین برای اشتغال خودش ناچار است مهاجرت بکند، پس مسئله مهم مسئله بیکاری است.
این تفاوت در نظرات در اجرا نیز در چند سال گذشته و با مروری بر آمارها خود را بیشتر نشان میدهد که در حوزه اجرا هیچ ایده قابل استفاده و اجرایی وجود ندارد.
عدم وجود نظر واحد هم در حوزه تئوریک و هم در حوزه اجرا در آمارها هم خود را نشان می دهد. طی بررسی خبرنگار ما هیچ منبع رسمی در خصوص حاشیه نشینی آماردقیقی اعلام و اطلاعاتی را نیز منتشر نکرده است و اگر صبحت های افراد جستجویی کنیم در آمار هم هیچ اتحادی نمی بینیم.
رئیس سازمان بهزیستی کشور به وجود ۱۲ تا ۱۳ میلیون جمعیت حاشیه‌نشین در کشور اشاره می کند و در مقابل صدیف بدری سخنگوی فراکسیون شهری و روستایی مجلس می گوید: در حال حاضر 20 میلیون نفر از مردم کشورمان در سکونت‌گاه‌های غیررسمی و بافت‌های فرسوده زندگی می‌کنند.
تعاریف حاشیه نشینی
در تعاریف اصلی حاشیه نشینی که از سوی اعلامیه نشست تخصصی نایروبی (2002) و ستاد ملی توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی ارائه شده است. فقر و وضع اسف بار بهداشتی مردم، قابل درک است.
ستاد ملی توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی: بافت هایی هستند که عمدتا مهاجرین روستایی و تهیدستان شهری را در خود جای داده اند و بدون مجوز و خارج از برنامه ریزی رسمی و قانونی توسعه شهری (طرح های جامع و تفصیلی) در درون یا خارج از محدوده قانونی شهرها به وجود آمده اند. عمدتا فاقد سند مالکیت هستند و از نظر ویژگی های کالبدی و برخورداری از خدمات رفاهی، اجتماعی و فرهنگی و زیرساخت های شهری شدیدا دچار کمبود هستند.
سازمان های بین المللی در برآوردهای خود اعلام کرده اند حاشیه نشینی گسترده امروزی در جهان از دهه 90 میلادی شروع به رشد کرده است و پیش بینی می شود تا سال 2030 به بیش از دو میلیارد نفر افزایش پیدا کند.
سابقه حاشیه نشینی در ایران مدرن به سالهای 1300 باز می گردد، پدیده حاشیه نشینی که از نیمه قرن 19 توسعه یافته بود، در سال های اخیر به بیشترین حد خود رسیده است پایین بودن در آمد در روستاها و نبودن فرصتهای شغلی در جریان حرکت روستاییان به شهرها و کمبود مسکن روز به روز نمایان تر شده و تعداد جمعیت حاشیه نشینان افزایش یافته است.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که در ایران با گسترش حوزه شهرها و شهرنشینی حاشیه نشینی یکی از مهم ترین موضوعاتی است که دولت مردان می بایست به آن توجه و برای حل آن راهکاری اجرایی و عملیاتی اتخاذ کنند.
محمد افصحی
15
