تهران دوباره تعطیل می‌شود؟

فرمانده ستاد مدیریت کرونا در تهران و معاون کل وزارت بهداشت و درمان از احتمال تجدیدنظر درباره تصمیماتی که برای پایتخت گرفته شده می‌گویند

تهران دوباره تعطیل می‌شود؟
به نظر می‌رسد در تهران نسخه کرونا پیچیده شده ‌است. دیگر کمتر شخصی، ماسک به صورت می‏زند و دستکش به دست می‎کند. چند روزی هم ‌از بازگشایی‌ بوستان‎ها می‌گذرد و برخی مشاغل پرخطر نیز فعالیت‌شان را کلید زده اند‌. معاون وزیر بهداشت، از سفید بودن وضعیت کرونا در شهرها می‌گوید و سخنگوی ستاد مبارزه و پیشگیری بیماری کرونا، از مدیریت بیماری کرونا در کشور و این که همه چیز تحت کنترل است دم می‌زند، اما‌ علیرضا زالی از که سکان فرماندهی ستاد مدیریت کرونا در تهران را در دست دارد، نظر دیگری دارد. او تنها کسی است که از شرایط بحرانی کرونا در تهران می‎گوید و از برخی تصمیمات مدیریتی شهر تهران گلایه دارد. با او درباره شرایط ویژه پایتخت و اختلاف نظرش با دیگر مسؤولان گپ زده‌ایم.‌

کرونا کنترل نشده، اما در تهران زندگی به روزهای قبل از کرونا برگشته و تردد و حضور مردم در سطح شهر مانند گذشته عادی شده است.
در تهران به دلیل پیچیدگی خاص، تراکم جمعیتی، تردد شهروندان و به دلیل این که بیماری کرونا در پایتخت نسبت به شهرهای دیگر، شکل‎های متفاوت‎تری را تجربه کرده، شانس انتقال در آن بیشتر است. ما در تهران تردد بیشتری داریم. تردد با وسایل حمل‎ونقل عمومی و تعداد مراکز دولتی، صنعتی، خدماتی و تولیدی در شهر تهران نسبت به شهرهای دیگر بیشتر است؛ بنابراین مردم بیشتر از شهرهای دیگر، در معرض ابتلا و انتقال بیماری قرار دارند. متاسفانه تردد در سطح شهر تهران، مناسب خطر اپیدمی نیست. شاید شهروندان تهرانی با شتاب‎زدگی به سطح شهر بازگشته‏اند.

یعنی شرایط تهران به حالت عادی بازنگشته است؟
ما کماکان در اپیدمی بیماری کرونا قرار داریم و اگر در برخی از استان‌ها تغییراتی در آمار به وجود می‎آید، باید آن را به عنوان تغییرات مقطعی و گذرا درنظر بگیریم. کماکان توصیه ما این است تا شرایط‌مان عادی‎ نشده و در شرایط کفه‏ای یا افول اپیدمی قرار نگیریم، از هرگونه شتاب‎زدگی در تردد خودداری کنیم و در خانه بمانیم. ترددهای غیرضروری در سطح تهران فوق‎العاده خطرناک است و اولاً باعث انتقال بیماری در سطح شهر می‌شود و دوم این که، افرادی که تاکنون با در خانه ماندن از این بیماری مصون مانده‎اند، با یک اشتباه به بیماری مبتلا می‎شوند.
بنابراین می‌توان گفت‌ تصمیماتی که درباره تهران گرفته شده، مناسب نیست.
شرایط در شهر تهران با دیگر شهرها متفاوت است، بنابراین هر تصمیم‎گیری درباره کلانشهر تهران با احتیاط و تامل بیشتری باید انجام بگیرد. مدل تصمیم‎گیری که برای سایر استان‌ها گرفته می‎شود، با تهران متفاوت است. ممکن است اجرایی شدن تصمیمی در تهران، شرایط کاملاً متفاوتی ایجاد کند. نمونه آن بازگشایی پارک‌هاست که در چند روز گذشته، گزارش‌هایی داشتیم که مردم حضور پرشوری در بوستان‌ها و پارک‎ها داشتند. این رفتار، در شرایطی که از نظر ما شهر تهران کاملاً آلوده است و در شرایط اپیدمی کووید- 19 قرار دارد، کاملاً خطرناک تلقی می‌شود. بدیهی است در زمانی که شرایط کنترل شده است و به ثبات مستمرتر و قطعی‎تر در زمینه کرونا رسیده باشیم، آن موقع می‎توانیم فعالیت اجتماعی را با اطمینان بیشتری آزاد کنیم. در حال حاضر اما به نظر می‎رسد در این مدتی که مردم در منازل بودند، به دلیل این که خسته شدند و روحیه خود را از دست دادند، ناگهانی غیرمتعارف و غیرقابل انتظار در سطح شهر حاضر شدند. این حضور هم در زمینه تردد بین شهری و هم در زمینه حضور در سطح شهر به وجود آمده است. ما امروز شاهد حضور مردم در مراکز خرید و در تمام مراکز سطح شهر هستیم. به‌تازگی هم بسیاری از شهروندان بدون استفاده از وسایل بهداشتی و محافظتی به بیرون می‎آیند.

علت این رفتار چیست؟
گویا مردم دچار سوءتفاهم شده‎اند. شاید برخی تصمیمات درباره بازگشایی مراکز و مشاغل باعث انتقال پیام غلط به مردم شده و آنها فکر می‎کنند بیماری در تهران کنترل شده است، اما این گونه نیست. ما هنوز خود را در معرض خطر می‎دانیم. شرایط کم‎خطر نیست. این ویروس هنوز در سطح شهر وجود دارد و دوباره هم می‎تواند منتشر شود. گاهی اوقات اشتباهات ساده فردی باعث ابتلا به بیماری می‌شود.
پس تصمیمی که مدیران شهری برای برگشتن به روال عادی گرفته‏اند، تصمیم درستی نیست.
پیشنهاد ما تجدیدنظر درباره برخی تصمیماتی است که درباره تهران گرفته شده. الگوی تصمیم‎گیری در تهران باید مورد بازنگری قرار بگیرد. علت این است که ما شاهد یک حجم تردد بالا در سطح شهر هستیم. همین مسأله نشان می‎دهد ما باید در برخی تصمیمات مدیریتی و روش‎های بازگشت مردم به سطح شهر بازنگری کنیم.

یعنی دوباره فعالیت مشاغل محدود می‎شود و حضور کارمندان به یک سوم خواهد رسید؟
درباره ادارات پیشنهادمان این است حداقل حضور کارمندان در ادارات را داشته باشیم. از ظرفیت دورکاری استفاده بشود و با توجه به این که در ماه رمضان قرار داریم و پیش از این هم در تهران زندگی شبانه‎ را تجربه کرده‌ایم، برخی از مشاغلی که نیازی به حضور ارباب و رجوع ندارند، به ساعاتی مانند افطار تا سحر انتقال پیدا کنند. خود این می‎تواند بار ترافیکی را کم کند و افرادی که در مشاغل تولیدی یا خدماتی کار می‎کنند و کمتر هم با ارباب و رجوع سروکار دارند، در ساعات روز استراحت کنند. این انتقال در ساعات کاری مشاغل می‎تواند تا حدی از بار ترافیکی و ترددی بکاهد. طبیعی است در ماه‎های دیگر غیر از ماه رمضان نمی‌توانیم این تصمیم را اجرایی کنیم و این فرصتی است که در ماه‌ رمضان قابل انجام است.

چند روز پیش دکتر حریرچی گفتند هیچ شهری با وضعیت قرمز‌ در کشور نداریم و همه شهرها در شرایط سفیدند. درباره تهران، گفته ایشان را قبول دارید؟
باید ببینیم تعبیر از وضعیت قرمز چیست. اصولا در شرایط اپیدمی ما کمتر از واژه سفید و قرمز می‎توانیم استفاد کنیم. من به اطلاعات شهرهای دیگر دسترسی ندارم و نمی‎توانم درباره شرایط قرمز یا سفید بودن شهری اظهارنظر کنم.

آیا همه مناطق تهران جزو مناطق پرخطر هستند؟
همه سطح شهر تهران آلوده تلقی می‎شود. ما هیچ جایی از تهران را نمی‎توانیم به عنوان منطقه پاک درنظر بگیریم. هرچه تردد هم بیشتر باشد، مناطق بیشتری آلوده و درنتیجه به صورت تصاعدی بیماری افزایش پیدا می‏‎کند و این هم درباره بیماری کووید- 19 صدق می‎کند. به عنوان مثال در مقایسه با ‌آنفلوآنزای H1N1 انتقال بیماری در کووید- 19، بین هشت تا ده برابر ‌است و این نشان می‎دهد ما با چه ویروس خطرناکی روبه‏رو هستیم. در ضمن بسیاری از بیماری‌ها مدت زمان کمی در فضا باقی می‎مانند، اما بیماری کووید- 19، مدت زمان طولانی می‌تواند در محیط باقی بماند و همین باعث می‎شود چرخه ابتلای به ویروس در کلانشهری مانند تهران ادامه پیدا کند.

چرا آمار تفکیکی شهر تهران منتشر نمی‎شود؟ این یعنی شرایط تهران بد است؟
جمعه گذشته آماری از شهر تهران در رسانه ملی اعلام کردم.
اما گویا آقای جهانپور به عنوان سخنگوی ستاد ملی پیشگیری و مقابله با کرونا معتقدند نباید آمار ابتلای تفکیکی استان‎ها منتشر شود و چند وقتی است دیگر این آمار منتشر نمی‎شود.
دکتر جهانپور تا به حال نظر مرا نقض نکرده است.

معاون کل وزارت بهداشت و درمان: هیچ اختلافی نداریم
جمعه گذشته ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت از کاهش بیش از 50 درصدی موارد بستری بیماران کرونا در بیمارستان‎ها گفت. از این که روند بیماری و ابتلا و مرگ و میر، نزولی است؛ هرچند او تاکید کرده هر گونه غفلتی درباره بیماری ممکن است دوباره با افزایش ابتلا منجر شود.
او همچنین گفته است: ما به راهبرد مقابله با کرونا وفاداریم. باید فاصله‌گذاری اجتماعی و رعایت مسائل بهداشتی در حداکثر ممکن باشد؛ چراکه باید چرخ اقتصاد و معیشت بچرخد و در عین حال نیز چرخ انتشار کرونا متوقف شود. اینها همه در حالی است که حرف‌های علیرضا زالی درباره شرایط بد اپیدمی در تهران هر روز منتشر می‎شود و به مردم هشدار می‏دهد و همه اینها می‎تواند این شبهه را به وجود بیاورد که بین مدیران وزارتخانه، اختلاف نظرهایی وجود دارد. هرچند حریرچی به خلاف این نظر معتقد است.

به نظرتان بازگشایی‎های تهران شتاب‏زده نبود؟
در ستاد ملی پیشگیری و مبارزه با بیماری کرونا، کمیته کارشناسی وجود دارد و تمام تصمیم‎گیری‎ها با خرد جمعی و در قالب ملی گرفته می‎شود. در این تصمیم‎گیری ملاحظات اقتصادی و معیشتی مردم لحاظ شده است. اولویت وزارت بهداشت اما سلامت مردم است؛ پس این تصمیم، به واکنش مردم بستگی دارد. اگر اثر مضر قابل توجهی وجود داشته باشد، در بازگشایی‎های آتی و گذشته هم تجدیدنظر خواهد شد.

ممکن است دوباره به پیک بیماری کرونا برگردیم؟
پنج روز زمان می‎برد تا تعداد مبتلایان افزایش پیدا کند.
15 روز بعد، تعداد بستری‎ها افزایش و 20 تا 21 روز هم تعداد مرگ و میر افزایش می‌یابد؛ بنابراین اگر افزایش ابتلا داشته باشیم، تقریباً تا یک ماه دیگر مشخص می‎شود، اما در حال حاضر تا 50 درصد بیماران بستری‏مان کاهش یافته است.
در روزهای گذشته، شاهد تناقض در اظهارات مدیران درباره وضعیت تهران بودیم.
نه، اظهارات تناقضی ندار‌د. روند ابتلا و مرگ‎ومیر نزولی شده و هشدارها همچنان جدی است.

به نظر می‎آید نظر دکتر زالی با نظر وزارتخانه درباره تصمیمات تهران متفاوت است. آیا تهرانی‌ها قرار است قربانی اختلاف نظر مدیران بهداشت بشوند یا به خاطر نچرخیدن چرخ اقتصاد قرار است قربانی شوند؟
هر دو گزاره شما غلط است. نظر وزارتخانه و دانشگاه‎های علوم پزشکی درباره بیماری کرونا یکسان است. هیچ اختلاف نظری ولو جزئی هم، در مدیران دانشگاهی و بهداشت وجود ندارد. ما حافظان سلامت هستیم و اولویت‌مان هم توجه به درمان و سلامت مردم است. مجموعه دولت و مردم اما ممکن است، اولویت‌شان اقتصاد باشد.
تهران پاشنه آشیل کرونا در کشور است و به دلیل ملاحظات اجتماعی و تراکم جمعیتی که دارد، ممکن است، شرایطش متفاوت باشد، اما درنهایت تصمیم درباره تهران در ستاد ملی پیشگیری و مبارزه با کرونا گرفته می‎شود.

اگر اختلاف نظری وجود ندارد، پس چرا شما درباره وضعیت سفید همه شهرهای کشور گفته‏اید و دکتر زالی از این که در تهران هیچ نقطه سفیدی نیست، می‎گویند؟
موضوع اینجاست که تعریف و تعبیر وضعیت سفید یا قرمز بودن شهری، متفاوت است؛ اما این با شرایطی که در شهرهای ایران وجود دارد، در تناقض نیست. تا وقتی حتی یک بیمار مبتلا به بیماری کرونا در کشور وجود داشته باشد، خطر اپیدمی و شیوع هست. در همه کشورها با یک نفر اپیدمی شروع شده است. تا وقتی بیماری تحت تدابیر دولت و وزارت بهداشت قرار نگیرد، نمی‏توانیم بگوییم بیماری کنترل شده است، ولی مهم این است که در حال حاضر روند نزولی در آمار ابتلا و مرگ‌و‌میر داریم.

منبع: جام جم

70