تشدید بی‌تفاوتی اجتماعی در پی نوسان نرخ ارز و بی‌ثباتی اقتصادی

مریم کیانی از اعضای جمعیت امام علی (ع) در نشست سلامت روان و گرایش به اعتیاد که از سوی این جمعیت برگزار شد، به بررسی مشکلات و بحران های کشور در سال گذشته پرداخت و گفت: هدف از برگزاری این نشست بررسی بحران های جامعه و تاثیر آن بر سلامت روان و گرایش به اعتیاد در سطح جامعه است.

وی افزود: سطح مطالبات و سبک زندگی مردم به دلیل بحران های موجود مثل نوسانات بازار ارز و طلا نسبت به گذشته تغییر بسیاری کرده است ولی قیمت برخی مواد مخدر همچون تریاک در شرایط کنونی ثابت مانده است. همچنین اخباری که در سال گذشته شنیده شد در مورد شیوع مصرف ماری جوانا و حشیش در بین جوانان و نوجوانان و خبری مبنی بر کشف مزارع آن در برخی نقاط کشور، در مقابل عدم وجود برنامه پیشگیرانه گسترده به همراه معضلاتی نظیر بیکاری جوانان زمینه ساز شیوع اعتیاد است.

کیانی اضافه کرد: آلودگی هوا، کمبود آب مشکلات زیست محیطی که زندگی مردم را به خصوص در مناطق محروم مختل می کند کمبود برخی از کالاهای اساسی و هجوم بی رویه مردم برای خرید این قبیل مواد و بازماندن کودکان از تحصیل که خود عاملیست برای بیشتر شدن معضل اعتیاد و ... از جمله مشکلاتی بوده که جامعه در سال گذشته با آن دست به گریبان بوده است و در حقیقت از اردیبهشت امسال که برجام با مشکل مواجه شد شاهد ترس و نگرانی مردم در سطح جامعه بودیم که منجر شد مردم سرمایه شان را بدون بصیرت اجتماعی و دانش اقتصادی وارد بازی دو سر باخت دلار بکنند و وعده هایی هم که از طرف مسئولان برای کنترل شرایط داده شد متاسفانه عملی نشد و اخبار سلسله وار فساد اقتصادی و انتشار رقم های نجومی اختلاس در رسانه ها باعث بی اعتمادی و ناامیدی مردم شد و در نهایت خشم و افسردگی در سطح جامعه افزایش پیدا کرد و یک انفعال شدید در جامعه بروز پیدا کرد و ما متاسفانه شاهد بی توجهی جامعه نسبت به مشکلات حاشیه نشین ها و طبقات فرودست و دهک های پایین هستیم که البته در چنین بحران هایی بیشترین آسیب متوجه این افراد است.

در ادامه سعید مدنی جامعه شناس و پژوهشگر ارشد علوم اجتماعی گفت: این چک لیست مشکلات اجتماعی را همگی در زندگی روزمره می بینیم و در تحلیل نهایی متفق القول هستیم که با وضعیت نابسامانی و بحرانی روبرو هستیم ولی در ابتدا باید فهمید که اصلا منظور از شرایط بحرانی چیست؟ و اینکه آیا جامعه ما امروز در شرایط بحرانی بسر می برد؟

وی افزود: واژه بحران برای نابسامانی شدید در یک پدیده بکار می رود که می تواند دو وجه داشته باشد وجه بنیادی که مربوط می شود به محتوای سیاست که زمانی پیش می آید که در یک سیستم ، نظریه ها و دیدگاه ها توان تحلیل، توجیه و تبیین اتفاقات و شرایط موجود را نداشته باشد و در نتیجه نظریه های بدیلی ایجاد می شود که مدعی می شوند آنها قادرند بحران را تحلیل و تبیین و به آن پاسخ نظری مناسب دهند. برای مثال می توان به همین مساله خاشقجی اشاره کرد. دولت عربستان تصور میکند جهان مرکب است از کشورها ی کاملا مستقل که به صورت جزایر مستقلی هستند. از این رو دولت عربستان می تواند مستقل از جهان هر کاری انجام دهد مثلا یکی از مخالفانش را به قتل برساند. این نظریه در دنیای امروز ناکارآمد است و کشور عربستان را به لحاظ نظری و عملی دچار بحران کرده یعنی با آن دیدگاه و نظر نمی توان در دنیای امروز حکومت کرد.

این پژوهشگر آسیبهای اجتماعی گفت: وجه دوم مفهوم بحران، عینی و کاربردی است بدین معنا که در شرایط بحرانی ما با وضعیت متشنجی مواجه میشویم که آسیب زا است و می تواند منجر به اضمحلال اجتماعی شود و در کل وضعیتی به وجود می آید که قابل تحمل نیست. دولت ها دایما در معرض بحران قرار دارند چون وظایف و مسئولیت هایی دارند و باید به مجمو ع مشکلات جامعه پاسخ دهند. اگر موفق به حل مشکلات شوند از بحران دور می شوند و چنانچه موفق به حل مشکلات نشوند دچار بحران می شوند. برای مثال اعتیاد سی سال پیش یک مشکل اجتماعی بود که از طریق ساز و کارهای موجود در آن زمان قابل حل بود ولی نه تنها حل نشد که در طول زمان پدیده پیچیده تر ی شد تا جایی که امروزه به صورت بحران درآمده است.

وی تاکید کرد: بنابراین باید دید که نظام های سیاسی در مواجهه با بحران ها به لحاظ نظری توانایی و دانش این را دارند که پاسخگو باشند و اینقدر کارآمد هستند که بتوانند راه حل های ارایه شده را به اجرا درآورند؟ آیا قادرند دست به تغییرات ساختاری در جهت رفع بحران بزنند و به مطالبات طبقات مختلف جامعه پاسخ مناسب دهند؟ برای مثال یک وجه بحران کنونی در جامعه ما حاصل آن است که از یک طرف سرمایه داری دلال غارتگر پولی تقویت شده و از طرف دیگر سرمایه داری صنعتی و مولد لاغر و ضعیف شده است. متاسفانه قدرت غالب سیاسی و اقتصادی نیز در دست سرمایه داری پولی-مالی است.

منبع: مهر

1920