حقایقی تلخ در تابلو‌های مشهور و زیبا/ تصاویر
انقلاب صنعتی اگرچه جهش تمدنی بزرگی برای تمام مردم دنیا بود، اما تغییراتی را به وجود آورد که در ابتدا بسیاری از مردم و نیز برخی از مکاتب فکری و هنری را ترساند.
انقلاب صنعتی با وجود اینکه جهش تمدنی بزرگی در زندگی بشر محسوب می‌شد و منجر به ساخته شدن کارخانه‌های مدرن و ساختمان‌های جدید شد، اما یک خلاء روحی میان متفکران و هنرمندان جامعه ایجاد کرد؛ ماشین آلات بزرگ، کارخانه‌های عظیم و تکنولوژی‌های پیشرفته که همگی به بخار، زغال سنگ و در نهایت به برق متکی بودند. اینگونه بود که در اواخر قرن هجدهم انگلستان به انقلاب صنعتی وارد شد و به سایر کشور‌های اروپایی و بعد به تمام جهان گسترش داد.
پس از آن، جهان دیگر هیچگاه مانند قبل نبود و تغییرات سیاسی و اجتماعی در آن روی داد که چهره دنیا را برای همیشه دگرگون کرد. این تغییرات در تمام جنبه‌های زندگی بشر تاثیراتی را به دنبال داشت از جمله در هنر‌های تجسمی؛ به طوری که تحولات اجتماعی اروپا در این دوران در آثار نقاشی منعکس شده است.
پس از این دوران، واقعیت زندگی انسان که برای هنرمندان قابل ترسیم بود دیگر فقط در مناظر طبیعی و خانه و صحنه‌های عاطفی خلاصه نمی‌شد، بلکه بخش زیادی از زندگی انسان‌ها در کارخانه‌ها و در میان ابزارآلات مدرن می‌گذشت.
انقلاب صنعتی با وجود پیشرفت‌هایی که برای بشریت ایجاد کرد، اما برخی از محافل فکری، از این رویداد بزرگ وحشت داشتند و معتقد بودند که این تحول عظیم انسان و طبیعت را در خود خواهد بلعید.
برای مثال رمانتیک‌ها که در رأس آن‌ها هنرمندان و شاعرانی، چون ویلیام بلیک و کاسپار داوید فریدریش بودند، دنیای مدرن را زشت و نابودکننده انسان می‌دانستند و در مقابل بر عواطف و احساسات فردی و زیبایی گذشته و طبیعت تاکید داشتند. دیگر هنرمندان نیز مشغول ترسیم واقعیت‌ها و پیامد‌های آن دوران بر زندگی انسان بودند تا آیندگان را برای قضاوت آزاد بگذارند.
بسیاری از نقاشی‌های ونسان ونگوگ نقاش امپرسیونیست هلندی، آیینه‌های روشنی هستند که واقعیت آن دوران را منعکس می‌کنند. او در تابستان سال ۱۸۸۷ نقاشی معروف «کارخانه‌ها در کلشی» را ترسیم کرد. در این نقاشی چند کارخانه در کنار هم در حومه کلشی شمال غرب پاریس، که به منطقه‌ای صنعتی تبدیل شده بود ترسیم شده‌اند.
نقاشی «کارخانه‌ها در کلشی»
با شروع جنگ جهانی اول وجود زنان در کارخانه‌ها امری طبیعی بود. زنان در محیط‌هایی سخت کار می‌کردند محیط‌هایی که در اصل برای مردان تهیه شده بود، اما چون آنان در جنگ بودند، زنان جایگزینشان شده بودند.
استنهوپ الکساندر فوربس (۱۹۴۷-۱۸۵۷) در تابلو «دختران کارخانه مهمات» که در سال آخر جنگ یعنی ۱۹۱۸ کشیده شده، زنان را در حال تلاش و کار در کارخانه فولاد که برای سربازان در جنگ تجهیزات و مهمات درست می‌کنند، نشان داده است.
«دختران کارخانه مهمات»
تابلو «کارخانه فولاد بورسیگ» از کارل ادوارد برمن نیز یکی از مشهورترین نقاشی‌هایی است که خطر کارخانه‌های صنعتی را با دود بزرگی که در نقاشی‌اش روبه آسمان ترسیم شده و ابزارآلاتی که جای نیروی انسانی را می‌گیرند، گوشزد می‌کند.
تابلو نقاشی «کارخانه فولاد بورسیگ»
اگر چه تمامی این نقاشی‌ها اکنون گنجینه‌های هنری هستند که موزه‌ها و نمایشگاه‌ها برای خریدن و به نمایش گذاشتنشان با یکدیگر رقابت می‌کنند، اما در حقیقت این‌ها آیینه‌هایی هستند که وحشت و نگرانی انسان در آن برهه از تاریخ در مقابل آن جهش تمدنی عظیم را منعکس می‌کنند.
منبع: ایسنا
46
