اولین‌ بنا‌هایی که در تهران ساخته شده‌اند

نقاشخانه دولتی، اولین نمایشگاه هنری در تهران

۷ اردیبهشت ۱۲۴۱ در مدرسه صنیع‌الدوله یا همان نقاشخانه دولتی نخستین نمایشگاه هنری در ایران و تهران برپا شد. نمایشگاهی که از آثار هنرجویان هنر نقاشی مدرسه صنیع‌الدوله بود و الگویی شد، برای سال‌های بعد که گالری آپادانا به عنوان نخستین گالری هنری ایران افتتاح شد.

بیمارستان سینا، اولین بیمارستان مدرن در تهران

بیمارستان «سینا» نخستین بیمارستان در ایران است که در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار و امیرکبیر بنا نهاده شده است.

ناصرالدین شاه پس از بازگشت از فرنگ، تصمیم گرفت تا بیمارستانی در تهران دایر کند. او ناظم الاطباء، پزشک مخصوص خود را مامور تاسیس اولین بیمارستان تهران کرد.

ناظم الاطباء در سال ۱۲۵۱ خورشیدی، اولین بیمارستان مدرن تهران و ایران را در میدان حسن آباد و در محله‌ای به نام هشت گنبد، تاسیس نمود. این بیمارستان تا سال‌ها به نام "مریضخانه دولتی" نامیده می‌شد.

"مریضخانه دولتی" پس از چندی و در سال ۱۳۱۹ به پاس زحمات پدر طب ایران به بیمارستان سینا تغییر نام داد.

کافه پارس، اولین کافه و رستوران مدرن در تهران

کافه پارس ساختمان باشکوهی بود که در سال ۱۳۰۹ در محل سفارتخانه سابق اتریش (در عهد ناصری) در ضلع شمال شرقی تقاطع لاله زار و جمهوری ساخته شد.

در سال ۱۳۱۲ یکی از اولین فیلم‌های صامت ایرانی، حاج آقا اکتور سینما به کارگردانی اوانس اگانیانس در کافه پارس فیلمبرداری شد. این کار باعث محبوبیت و شهرت بیش از پیش این بنا نزد مردم آن دوران شد.

نخستین کلانتری در تهران

نخستین ساختمان کلانتری تهران در محله‌ بازار قرار دارد و جزو هسته‌ اولیه‌ تهران است. ساختمان کلانتری (بازار آهنگران) مربوط به دوره قاجار است. این ساختمان در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بود، اما بعد از ۱۰ سال از این فهرست خارج شد.

پایه‌های ستون سنگی، حوض سنگی، سرستون‌های با طرح معماری کلاسیک، کاشی کاری‌ها، ارسی و پنجره‌های چوبی، گچ بری‌های دیوار‌ها از جمله ویژگی‌های این بناست که بسیاری از آن به مرور زمان تخریب شده است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

68