کلمات مهم انگلیسی، اما با ریشه‌ی روسی

در میانه‌ی قرن ۱۹، این کلمه معنای جدیدی پیدا کرد و به هر شخصی که قدرت و یا نفوذ زیادی در حوزه‌ی خاصی داشت، اطلاق شد.

در مطلب امروز ما به ۷ کلمه‌ی انگلیسی که ریشه در زبان روسی دارند، نگاهی می‌اندازیم.

Agitprop

[yektanet.com]معنی: پروپاگاندای سیاسی به ویژه در ادبیات، تئاتر، موسیقی یا هنر

این کلمه، یک تکواژ چندوجهی است که قسمت‌هایی از دو کلمه از دو زبان مختلف را با هم ترکیب کرده: کلمه‌ی روسیِ agitatsiya به معنای «تشویش» و کلمه‌ی انگلیسی propaganda به معنی «انتشار ایده‌ها، اطلاعات یا شایعات برای کمک یا آسیب به یک هدف یا شخص».

dISINFORMATIO

معنی: اطلاعاتی غلط که به صورت عمدی و اغلب مخفیانه برای تحت تاثیر قرار دادن اذهان عمومی یا پنهان کردن حقیقت منتشر می‌شود

این کلمه از لحاظ ظاهری چندان روسی به نظر نمی‌رسد، اما خیلی‌ها بر این اعتقاد هستند که ترجمه‌ی تحت‌اللفظی کلمه‌ی dezinformatsiya به معنای «خبر نادرست» است. اگرچه این کلمه از دهه‌ی ۱۹۳۰ به صورت محدود مورد استفاده قرار می‌گرفته، اما استفاده از آن در دوران جنگ سرد و در دهه‌ی ۱۹۵۰ عمومیت پیدا کرده است.

Czar

معنی: کسی که قدرت یا اقتدار فراوان دارد

معنای czar (که گاهی به صورت tsar هم نوشته می‌شود) در اصل «امپراتور یا پادشاه» به‌خصوص فرمانروایان روسیه تا انقلاب ۱۹۱۷ بوده است. اَشکال روسی این کلمه از کلمه‌ی tsĭsarĭ از روسی کهن به معنای «امپراتور» می‌آید. در میانه‌ی قرن ۱۹، این کلمه معنای جدیدی پیدا کرد و به هر شخصی که قدرت و یا نفوذ زیادی در حوزه‌ی خاصی داشت، اطلاق شد.

intelligentsia

معنی: افراد فرهیخته‌ای که در حوزه‌ی هنر، مسائل اجتماعی یا سیاست پیش‌قراول هستند

وقتی این کلمه برای اولین بار در اواخر قرن ۱۹ مورد استفاده قرار گرفت، تقریباً همیشه در مورد روس‌ها استفاده می‌شد. انگلیسی آن را از کلمه‌ی intelligentsiya روسی قرض گرفته و زبان روسی هم آن را از کلمه‌ی لاتین intelligentia (به معنی «هوش») قرض گرفته بود. تا اوایل قرن ۲۰ دیگر جنبه‌های ملیتی این کلمه زدوده شده بود و فارغ از ملیت افراد به روشنفکران و فرهیختگان اطلاق می‌شد.

mammoth

معنی: هر چیز عظیم‌الجثه

این کلمه در اوایل قرن ۱۷ به معنی پستاندار فیل‌گونه وارد زبان انگلیسی شد. انگلیسی آن را از کلمه‌ی روسی mamont گرفته بود. تا شروع قرن ۱۹، کاربرد کلمه دستخوش تغییر کاربرد شده بود و به عنوان صفت و به معنی «بزرگ جثه» استفاده می‌شد.

parka

معنی: پولیور کلاهدار خزدار که در هوای سرد پوشیده می‌شود

این لغت از زبان قوم ننتس در روسیه می‌آید. این واژه، در این زبان به معنی «کت پوستی» بود چرا که مردمی که در نواحی پیرامون قطب شمال زندگی می‌کردند برای ارجاع به کت‌ها ـ که از پوست حیوانات درست می‌شدند ـ از این کلمه استفاده می‌کردند. این لغت یکی از قدیمی‌ترین واژگانی است که از این نقطه‌ی دنیا به وام گرفته شده و از اوایل قرن ۱۷ مورد استفاده بوده است.

politburo

معنی: کمیته‌ی اجرایی و سیاست‌گذاری اصلی در حزب کمونیست

این کلمه، از واژه‌ی روسیِ politbyuro و آن هم از politicheskoe byuro به معنای «اداره‌ی سیاسی» می‌آید. این واژه از اوایل دهه‌ی ۱۹۲۰ در انگلیسی مورد استفاده قرار گرفته و عمدتاً به عنوان لقبی برای کمیته‌ی اجرایی حزب کمونیست در روسیه استفاده شده است. اما گاهی این لغت در معنای استعاری نیز استفاده می‌شود.

منبع: روزیاتو

68