پرتغال و مشاهیری که به دنیا معرفی کرد/ جایی برای تولد جانشین علی دایی

پرتغال را باید یکی از مهم‌ترین کشورهای اروپایی دانست که در مقاطعی از تاریخ نقش پررنگی در اتفاقات فرهنگی و ادبی ایفا کرده است. تا چند صد سال قبل این کشور را با حکمرانان و جهانگردان مشهور می‌شناختند اما نام ادبا و اندیشمندان و نخبگان در تاریخ ماندگارتر است.

ژوزه ساراماگو/کارگری که نوبل ادبیات گرفت

در کشور پرتغال از ژوزه ساراماگو به عنوان یکی از بهترین نویسنده‌های تاریخ نام می‌برند. او کسی بود که در سال ۱۹۹۸ جایزه نوبل ادبیات را از نویسنده‌های معروف آن دوره ربود و نام کشورش را بر سر زبان‌ها انداخت. بسیاری از منتقدان ادبی، ساراماگو را در ردیف نویسندگان پیرو سبک رئالیسم جادویی قرار می‌دهند و آثار او را با نویسندگان اسپانیایی زبان آمریکای‌لاتین مقایسه می‌کنند اما نویسنده پرتغالی در همه آثارش تحت تأثیر گوگول و سروانتس بوده است. ساراماگو در خانواده‌ای کشاورز به دنیا آمد. او تحصیلات را برای امرار معاش نیمه تمام گذاشت و به شغل‌های مختلفی نظیر آهنگری، مکانیکی و کارگری پرداخت. پس از مدتی به مترجمی و نویسندگی در روزنامه ارگان حزب کمونیست پرتغال مشغول شد. اولین کتاب او «روشنایی» است. رمانی هم به نام «کشور گناه» در ۱۹۴۷ به چاپ رساند، اما ناکامی برای ادامه همکاری با ناشر موجب شد رمان‌نویسی را کنار بگذارد. ساراماگو با انتشار کتاب «بالتازار و بلموندا» در سال ۱۹۸۲ و ترجمه آن به انگلیسی به اوج شهرت رسید؛ این رمان تاریخی به انحطاط دربار پرتغال در قرن شانزدهم می‌پردازد.

اوزه بیو/مروارید سیاه

طرفداران فوتبال در دهه 60 میلادی خوب می‌دانند که ستاره جام‌جهانی 1966 کسی نبود جز اوزه بیو، ستاره سیاهپوست تیم ملی پرتغال که اصالت آفریقایی داشت. اوزه بیو در موزامبیک متولد شد اما با تیم ملی پرتغال به چنان شهرتی دست پیدا کرد که از او به عنوان یکی از بهترین فوتبالیست‌های تاریخ و نماد فوتبال پرتغال یاد می‌کنند. ستاره سال‌های دور تیم ملی پرتغال در جام‌جهانی 1966 لندن 9 گل به ثمر رساند و نخستین فوتبالیستی بود که توپ طلای اروپا را برد. اوزه بیو را با لقب مروارید سیاه می‌شناختند. او با تیم بنفیکا بارها قهرمان پرتغال شد و در سال 1962 جام قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را بالای سر برد. اوزه بیو در فینال لیگ قهرمانان اروپا مقابل رئال‌مادرید که به پیروزی ۵ بر ۳ بنفیکا انجامید، 2گل تیمش را به ثمر رساند. نمایش درخشان او در دیدار مرحله یک‌چهارم نهایی جام‌جهانی 1966 در مقابل تیم شگفتی‌ساز کره‌شمالی فراموش نشدنی است. پرتغال در این بازی با 3 گل عقب بود اما اوزه بیو همه چیز را تغییر داد. او 4 گل زد و یک پاس گل داد تا پرتغال با نتیجه ۵ بر ۳ پیروز شود و به جمع 4 تیم پایانی جام راه پیدا کند.

آنتونیو اگاس مونیس/نابغه پزشکی

در تالار مشاهیر پرتغال جایگاه خاصی برای آنتونیو اگاس مونیس، یکی از مشهورترین پزشکان و محققان این کشور در نظر گرفته شده است. او متخصص عصب‌شناسی و از توسعه دهندگان آنژیوگرافی مغزی بود که به‌واسطه پژوهش‌های مستمر، دریچه‌های تازه‌ای را در علم پزشکی به روی متخصصان مغز و اعصاب باز کرد. در کشور پرتغال از آنتونیو اگاس مونیس به عنوان یکی از بنیانگذاران جراحی روانی یاد می‌شود. او در سال ۱۹۴۹ به خاطر توسعه یک نوع عمل جراحی به‌نام لوکوتومی که امروزه باعنوان لوبوتومی شناخته می‌شود، به‌ همراه «والتر رودلف هس» برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی شد. اگاس مونیس نخستین و تنها پزشک و محقق پرتغالی است که این جایزه را برده است و به همین دلیل باید نامش را بین مشاهیر و شخصیت‌های تاثیرگذار این کشور در یک قرن اخیر قرار داد.

واسکو دو گاما /دریانوردی با طعم قتل‌عام

اگر واسکودوگاما را یکی از مشهورترین و موفق‌ترین دریانوردان و جهانگردان تاریخ بدانیم اغراق نکرده‌ایم. او نخستین کسی بود که از مسیر دریا به اروپا و هند رفت. واسکودوگاما نخستین فردی است که اروپا و آسیا را از طریق مسیری دریایی به هم پیوند داد که همین موضوع سرآغاز جنگ‌های بسیاری شد. او در سال 1502 به عنوان دریاسالار به هند رفت و برای گرفتن انتقام کشته شدن بازرگانان پرتغالی، هزاران نفر از مردم هندوستان را به طرز فجیعی قتل‌عام کرد. واسکودوگاما در سال ۱۵۲۴ میلادی از سوی پادشاه پرتغال به عنوان نایب‌السلطنه هند انتخاب شد اما قبل از آنکه روی تخت سلطنت بنشیند در کوچین هندوستان درگذشت. کشف شبه‌قاره هند توسط این جهانگرد پرتغالی سرنوشت ملت‌های شرقی را به کلی تغییر داد و باعث ورود اروپاییان و استعمار مشرق زمین شد.

کریستیانو رونالدو/آقای گل فوتبال جهان

رونالدو بازیکنی است که همواره از او به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بازیکنان تاریخ فوتبال یاد می‌شود. رونالدو 5 جایزه توپ طلا و 4 جایزه کفش طلای اروپا را دریافت کرده که برای یک بازیکن اروپایی رکورد محسوب می‌شود. او در طول دوران حرفه‌ای‌اش ۳۲ جام کسب کرده که شامل ۵ لیگ قهرمانان اروپا، یک قهرمانی جام ملت‌های اروپا و یک لیگ ملت‌های اروپا می‌شود. رونالدو رکورد بیشترین گل زده و بیشترین پاس گل در لیگ قهرمانان اروپا را در اختیار دارد و هم اکنون با 115 گل زده صاحب رکورد بیشترین گل زده در بازی‌های ملی است. رکورد بیشترین گل زده ملی در اختیار علی دایی بود اما رونالدو آنقدر در ترکیب تیم ملی پرتغال درخشید و از این رکورد عبور کرد. کریستیانو رونالدو یکی از مشهورترین و ثروتمندترین ورزشکاران دنیا به‌شمار می‌رود. او در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ از سوی مجله فوربز به عنوان پردرآمدترین ورزشکار دنیا انتخاب شد و از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ عنوان مشهورترین ورزشکار دنیا را تصاحب کرد. مجله تایم در سال ۲۰۱۴ نام او را در فهرست 100 فرد تأثیرگذار دنیا قرار داد. او نخستین بازیکن فوتبال و سومین ورزشکار تاریخ است که به درآمد بیش از یک‌میلیارد دلار می‌رسد. از لوئیز فیگو، ستاره سال‌های نه چندان دور رئال‌مادرید و بارسلونا می‌توان به عنوان یکی دیگر از مشاهیر فوتبالی پرتغال نام برد.

هنری دریانورد/پدر جویندگان پرتغالی

در کتاب‌های تاریخی پرتغال از شاهزاده هنری دریانورد به عنوان یکی از دانشمندان پرتغالی که در قرن 14 میلادی می‌زیسته نام برده‌اند. او سومین پسر جان اول، پادشاه پرتغال بود و مادرش خواهر پادشاه هنری، شاه انگلستان بود. شاهزاده هنری در شهر ساگرس پرتغال متولد شد و آنجا یک رصدخانه و نخستین مدرسه آموزش دریانوردی در اروپا را تأسیس کرد. هنری در تصرف بندر سئوتا در شمال آفریقا نقش عمده‌ای داشت. او صنعت کشتی‌سازی را در کشور پرتغال توسعه داد و به این ترتیب پروژه اکتشافات سرزمین‌های دیگر توسط دریانوردان پرتغالی را مدیریت می‌کرد. شاهزاده هنری یکی از شخصیت‌های اصلی و مهم در نخستین سال‌های به قدرت رسیدن امپراتوری پرتغال بوده و بخش قابل توجهی از شهرتش را مدیون اکتشافات دریایی است. او پدرش را تشویق کرد تا بندر سئوتا در سواحل شمال آفریقا و سراسر تنگه جبل‌الطارق از سمت شبه‌جزیره ایبری را تصرف کند. شاهزاده هنری از ثمرات دستیابی به راه‌های تجاری که به آفریقا ختم می‌شد آگاه بود و یکی از حامیان اصلی اکتشافات پرتغالی در عصر اکتشافات به‌شمار می‌رفت.