سنت جالب «درخت آرزو» در امپراطوری عثمانی
ناهیل واژهای با ریشهی عربی به معنای نخل خرما است که بعدها مردم آن را با معنای جدیدِ «درخت آرزو» به کار بردند.
سنت درخت ناهیل که ریشه در دولت سلجوقیِ آناتولی دارد در امپراتوری عثمانی گسترش بیشتری یافت. این سنت که شبیه درخت کریسمس است، یکی از مهمترین بخشهای بزم سلطان بود. «درخت» در فرهنگ ترکیه اهمیت زیادی دارد و به عنوان ابزار ارتباط پذیرفته شده و وارد زندگی روزمرهی مردم شده است. تمام معانیِ دربرگیرندهی درخت زندگی در سنتها بازتاب یافته است. از درخت زندگی به عنوان عامل انگیزشی در معماری و صنایع دستیِ قلمروی آناتولی در فرهنگ ترکیهی قبل و بعد از اسلام استفاده شده است. جشنها و مراسم عروسی با استفاده از ناهیلِ سه بُعدی در اندازههای مختلف در امپراتوری عثمانی برگزار میشده است.
از درختان ناهیل که بلندترین آنها ۱۰ متر و کوتاهترین آنها ۲ تا ۳ متر ارتفاع داشت در دورهی عثمانی به کرات استفاده میشد. در بالای این درختان شمع قرار میدادند و هر طبقه از درخت تزیینات مجزایی داشت. در سالهای بعد، روی درختان بزرگ ناهیل به جای شمع، هلال ماه میگذاشتند. ناهیل از تزیینات مراسم عروسی و جشنها شبیه درخت نخلی است که شکل مخروطی آن رو به بالا باریک میشود و با اَشکال مختلفی از تزیینات آراسته میشود. مردم باور داشتند اگر آرزوهایشان را روی یک تکه کاغذ بنویسند و آن را به درخت ناهیل آویزان کنند، تمام آرزوهایشان برآورده میشود. انواع توپها و گرههای تزیینی به این درختان آویزان میشد و از آنها در مراسم ختنهسوران و جشنهای مختلف سلاطین استفاده میشد. در مراسم عروسی، چند درخت ناهیل بزرگ و دهها درخت ناهیل کوچک تزیین و از خانهی عروس به خانهی داماد آورده میشد.
معنای نسبتدادهشده به ناهیل با معنای نسبتدادهشده به درخت یکسان است. درختان ناهیل که تمام توجهات را به خودشان جلب کردند شاخصهای مهمی در خصوصِ به اشتراک گذاشتن قدرت و زیبایی با جامعه هستند. مورخان به ناهیلها در آثارشان کم و بیش اشاره کردهاند. ناهیل که بازتابی از قدرت پادشاهی هم هست با فروپاشی امپراتوری عثمانی رفتهرفته فراموش شد.
اخیراً در ترکیه نشانههایی از احیای سنت ناهیل پیدا شده است و از آن به شکل ساده به عنوان نماد مراسم عروسی استفاده میشود. ناهیلدوستانِ امروزی امیدوارند این سنت فرهنگی فراموششده را زنده نگه دارند. برای مثال امروزه در شهر اورگوپ از این درختها با نام «ناهیل ستایش» در عروسیها استفاده میشود.