کشف کتیبۀ طلایی مرتبط با خدای وایکینگ‌ها

 یکی از بزرگ‌ترین گنجینه‌هایی که اخیراً کشف شده است، گنجینه‌ی ویندِلِو است که حاوی حدود ۱ کیلوگرم طلای خالص است. این گنجینه که توسط دو دوست قدیمی و باستان‌شناس آماتور در مزرعه‌ای در یلینگِ دانمارک پیدا شد، حالا راز‌های گذشته را فاش کرده و موجب بازنویسی تاریخ باستان شده است.

 این اکتشاف بسیار مهم است، چون ما هم‌اکنون مدرکی از اسطوره‌شناسی شمال اروپا در اختیار داریم (آغاز قرن چهارم) که ۱۵۰ سال قدیمی‌تر از چیزی است که تا پیش از این فکر می‌کردیم. این گنجینۀ کشف‌شده در دانمارک شامل دو مدال بزرگ طلایی به اندازه‌ی بشقاب و سکه‌های رومی است که به شکل جواهر ساخته شده‌اند. کارشناسان باور دارند این گنجینه ۱۵۰۰ سال پیش دفن شده است؛ یا برای محافظت از آن در برابر دشمنان و یا برای خشنود کردن خدایان!

مطالعات درباره این دو مدال بزرگ طلای ۱۶۰۰ ساله که بخشی از گنجینه هستند منجر به کشف کتیبه‌های بسیار قدیمی به خط رونی شد که نام یکی از خدایان شمالی به نام اودین روی آن‌ها دیده می‌شود. روی این آویز نازک زینتی، عبارت «او مرد اودین است» حک شده که به احتمال زیاد به یک شاه یا ارباب ناشناس اشاره می‌کند. روی مدال بزرگ طلا، تصویر یک شاه یا مرد بزرگ وجود دارد که شاید نام مستعارش «جاگا» یا «جاگاز» بوده است.

این نوشته چرخش دایره‌واری دور موتیف مدال دارد که چهره‌ی نیمرخ پادشاهی با یک مدل موی زیبا را نشان می‌دهد. جلوی چهره‌ی او نشان صلیب شکسته و یک نیم‌دایره است که احتمالاً نماد خورشید و ماه است. زیر چهره‌ی پادشاه نیز یک حیوان چهارپا (احتمالا اسب) ایستاده است.

این اکتشاف شگفت‌انگیز توسط کریستر واشوس، زبانشناس از موزه‌ی ملی در دانمارک و لیزبث ایمر، رونی‌شناس و محقق کتیبه انجام شده است. ایمر در این باره می‌گوید: «این یکی از بهترین کتیبه‌های رونی است که من تا به حال دیده‌ام.» رون‌ها (Runes) نماد‌هایی هستند که توسط قبایل اولیه‌ی شمالی برای برقراری ارتباط نوشتاری استفاده می‌شدند.

مردمان باستانی شمال اروپا که ما آن‌ها را به عنوان وایکینگ‌ها می‌شناسیم، خدایان متعددی را میپرستیدند که به هر کدام از آنها ویژگی‌ها و نیروهای خاصی نسبت داده می‌شد. از آن‌جا که کتیبه‌های نوشتاری این مردمان بسیار نادر هستند، هر یک مورد تازه‌ای که کشف میشود مثل دریچه‌ای هیجان‌انگیز برای شناخت دنیای باستانی شمال اروپا به حساب می‌آید.