دستخط آلبر کامو به حراج گذاشته میشود
گرانترین دستنوشتههای جهان
شما دستنوشته انیشتین از فرمول معروفش را چقدر میخرید؟ دستخط نیوتن را چطور؟ شاید بسیاری از افراد ارزش چندانی برای چنین چیزهایی قائل نباشند، اما یکی از محبوبترین و گرانترین آثار در حراجیهای بزرگ جهان همین دستنوشتهها هستند؛ آنجا که همین دستخطها ارزشی همتراز بزرگترین آثار هنری یا بلکه بیشتر پیدا میکنند.
در یک دهه اخیر برخی رکوردهای عجیبوغریب برای دستنوشتهها ثبت شده و به همین دلیل حراج دستخطها به بخشی مهم از برنامه حراجیهای بزرگ جهان تبدیل شده است. حالا به نظر میرسد بازار دستخطها چیزی کم از حراج آثار هنری ندارد بلکه حاشیهها و چالشهای بیشتری دارد. در چند هفته اخیر، هر بار، خبری تازه از حراج دستنوشتهها منتشر شده است. بهتازگی یک نسخه دستنویس از کتاب «بیگانه» نوشته آلبر کامو در یک حراجی به قیمت ۶۵۰هزار یورو فروخته شد. این نسخه ۱۰۴صفحهای که به روایت یک مرد فرانسوی میپردازد که یک مرد عرب را در الجزیره میکشد، روز چهارشنبه در پاریس به مزایده گذاشته شد.
به نظر میرسد این نسخه در سال ۱۹۴۴ میلادی، یعنی دو سال پس از اینکه این رمان در فرانسه منتشر شد، توسط «کامو» نوشته شده باشد. البته اینکه چرا کامو که در سال ۱۹۵۷میلادی برنده جایزه نوبل ادبیات شد، با زحمت فراوان کتاب منتشرشده خودش را با خودکار سیاه روی کاغذ پیاده کرده است و آن را امضا و تاریخ آن را آوریل ۱۹۴۰ نوشته و یادداشتهای بامزهای نیز در کنار آن نوشته است، هنوز مشخص نیست. اما جالب است بدانید که اگرچه قیمت ۶۵۰هزار یورو برای یک اثر آن هم یک دستخط رقم بالایی است اما این رکورد در میان گرانترین دستخطهای جهان، چندان جایگاهی ندارد.
خط انیشتین: آذرماه سال ۱۴۰۰ دستنوشتهای ۵۴صفحهای از انیشتین و همکارانش مربوط به سالهای ۱۹۱۴ - ۱۹۱۳ در حراجی پاریس با چهار برابر قیمت تخمین زده شده و به ارزش ۱۱.۶میلیون یورو به فروش رسید و رکورد جدیدی را در حراجی آثار این دانشمند به نام خود ثبت کرد. این شاید بالاترین رقمی باشد که تا کنون برای خرید یک دستنوشته پرداخت شده است. پیش از حراجی قیمت این دستنوشتهها رقمی بین ۲ تا ۳میلیون یورو تخمین زده شده بود. یکی دیگر از آثار انیشتین با نام «نامه خدا» در سال ۲۰۱۸به ارزش ۲.۸میلیون دلار و نامه دیگری درباره راز خوشبختی در سال ۲۰۱۷ به ارزش ۱.۵۶میلیون دلار به فروش رسید که جزو آثار حراجیشده گرانقیمت این فیزیکدان محسوب میشوند.
نتهای مالر: در ابتدای آذرماه سال ۱۳۹۵ نتهای یکی از آثار گوستاو مالر، آهنگساز اتریشی، در یک حراجی چهار و نیم میلیون پوند (حدود ۶میلیون دلار) فروخته شد. این دستنوشته ۲۳۲صفحهای، نت سمفونی دوم این آهنگساز اواخر قرن نوزدهم است. جالب اینکه ساتبیز پیشبینی میکرد که این نسخه را به بهای ۲۰۰ هزار پوند بفروشد.
دستنوشته نیوتن: در اواخر همان آذرماه سال ۱۳۹۵دستخط نیوتن هم غوغایی به پا کرد. نخستین نسخه از کتاب «اصول ریاضی فلسفه طبیعی» نیوتون در حراجی معروف کریستی به قیمت ۳میلیون و ۷۱۹هزار و ۵۰۰دلار به فروش رسید. در آن زمان، این یک رکورد تازه جهانی بود که یک دستنوشته علمی با این رقم به یک کلکسیونر فروخته شد تا اصول تعریفشده توسط نیوتون پس از گذشت سالها به عنوان یکی از گرانترین کالاها فروخته شوند. زمانی که نیوتون این کتاب را نوشت بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ نسخه از آن به زبان لاتین ثبت شد که البته در طول تاریخ بسیاری از آنها از بین رفت و این یکی از سالمترین نسخههای ویرایش اول کتاب مذکور محسوب میشود.
نتهای موزارت: در سال ۱۹۸۷، یعنی ۳۷ سال پیش، نتهای ۹ سمفونی موتزارت، آهنگساز بزرگ قرن هجدهم میلادی اتریش، در یک حراجی به قیمت دو و نیم میلیون پوند (بیش از ۳میلیون دلار) فروخته شد.
دستنوشته شکسپیر: دو سال پیش نیز در نیمههای تابستان ۱۴۰۱ نسخه اصلی کتاب «فولیوی یکم» اثر ویلیام شکسپیر که اغلب از آن به عنوان مهمترین کتاب در ادبیات انگلیسی یاد میشود، در حراجی ساتبیز نیویورک بیش از دومیلیون دلار به یک مجموعهدار خصوصی فروخته شد. کتاب «فولیوی یکم» که تقریبا ۴۰۰ سال پیش چاپ شده شامل ۳۶نمایشنامه از ویلیام شکسپیر است و تنها ۷۵۰ نسخه از این کتاب منتشر شده که ۲۲۰ نسخه از آن باقی مانده و ۲۰ نسخه از آن در دست مجموعهداران شخصی است.
نتهای شومان: در سال ۱۹۹۴ دستنوشته سمفونی دوم روبرت شومان، آهنگساز برجسته آلمانی قرن نوزدهم، یک و نیم میلیون پوند (معادل بیش از ۱.۹میلیون دلار) به فروش رفت.