مزایا و معایب پرکاربردترین وسایل آشپزی
ابزار آشپزی از وسایل ساده ومعمولی به وسایلی بدل شده است که کارایی های مختلفی دارد. البته بعضی از آن ها همان وسایل قدیمی اما کاملا پیشرفته تراست.
در انتخاب این وسایل در وهله اول باید به شرایط استفاده و مزایا و معایب آن توجه کرد. درواقع نمی توان تنها به نام یک محصول اکتفا کرد وجنبه های واقعی آن را نادیده گرفت. در ادامه به بیان برخی از مزایا و معایب پرکاربردترین محصولات امروزی می پردازیم:
زودپز
زودپز یکی از قدیمی ترین وسایل آشپزخانه است که البته انواع جدید آن از نظراستاندارد تایید شده است. مهم ترین مزیت این وسیله همان طور که از نامش پیداست، سرعت فرایند پخت مواد غذایی است که مدت زمان پخت را به یک سوم کاهش می دهد. این مسئله همچنین می تواند سبب صرفه جویی انرژی شود.
از آن جا که عملکرد زودپز مبتنی بر فشار زیاد درون دیگ است، حتما باید سوپاپ ها درست در جای خود قرار گیرد و از باز بودن منافذ آن ها اطمینان داشت تا بخار اضافی خارج شود. همچنین زمانی که سوپاپ می چرخد و به اصطلاح سوت می زند، نشان دهنده فشار زیاد است که به هیچ وجه نباید در چینی حالتی در ظرف را باز کرد. در این حالت نباید شعله زیاد باشد زیرا ممکن است به افزایش فشار بیش ازحد و ترکیدن آن منجر شود. پس از پخت غذا باید دیگ را از روی حرارت برداشت و پس از این که هیچ بخاری از سوپاپ خارج نشد، در دیگ را باز کرد.
توصیه می شود سبزی های نازک در زودپز طبخ نشود زیرا علاوه بر دمای بسیار بالا که موجب از بین رفتن ویتامین ها و ریزمغذی های آن ها می شود، ممکن است در بعضی انواع زودپز، سبزی وارد سوپاپ و مانع از خروج بخار اضافی شود.
انتخاب زودپزهایی که دارای سبد است، ارجحیت دارد زیرا می توان به راحتی مواد غذایی را بدون مخلوط شدن با آب غذا، از درون دیگ برداشت.
مایکروویو
این دستگاه که ثمره پیشرفت فناوری طی جنگ جهانی دوم است امروزه در بسیاری از آشپزخانه ها دیده می شود. سرعت بالا در طبخ، گریل و گرم کردن مواد غذایی مهم ترین ویژگی مایکروویو است. البته رعایت برخی نکات ضرورت دارد. برای مثال هیچ گاه نباید ظروف فلزی یا چینی دارای لعاب طلایی یا نقره ای را در مایکروویو گذاشت زیرا به سرعت امواج را بازتاب می دهد و خطر انفجار دارد.
پخت غیریکنواخت مواد غذایی و از بین رفتن ریزمغذی هایی مانند ویتامین C و B به دلیل حرارت بالای امواج، از معایب این فر مدرن است. همچنین از گذاشتن ظروف پلاستیکی جدا باید اجتناب کرد زیرا امواج دستگاه به سرعت با مولکول های پلاستیک واکنش نشان می دهد و وارد مواد غذایی می شود.
گرم کردن آب، شیر و دیگر مایعات در مایکروویو اصلا توصیه نمی شود زیرا گرم شدن آنی همه مولکول ها سبب انفجار می شود. این موضوع در مورد تخم مرغ نیز صدق می کند. بعضی میوه ها و سبزی ها نیز به دلیل وجود آب و املاح معدنی مانند آهن، منیزیم و سلنیم سبب ایجاد جرقه های الکتریکی و ترکیدن می شود.
دستگاه غذاساز چند کاره
غذاسازهای چند کاره که قابلیت های مختلف چندین وسیله مانند پلوپز، سرخ کن، زودپز و... را دارد، جایگزین خوبی برای فضای محدود آشپزخانه های امروزی است و از طرفی در هزینه خانواده نیز صرفه جویی می شود زیرا نیاز به دستگاه های مختلف را برطرف می کند. در انتخاب این دستگاه، بیش از آن که برند و ظاهر مطرح باشد کاربرد ساده دستگاه مهم است. همچنین بهتر است دستگاه به سیستم ضد تراکم مجهز باشد تا مانع از تبدیل بخار به قطرات آب شود که در این صورت تمیز کردن دستگاه نیز راحت تر است. دستگاه دارای دیگ تفلون است که نیاز به مصرف روغن را به حداقل می رساند. همچنین برنامه های دیجیتال آن باعث استفاده بسیار راحت می شود و طبق برنامه، دستگاه خاموش می شود که نگرانی از سوختن غذا را رفع می کند.
بخارپز
این دستگاه برای طرفداران تغذیه سالم عالی است زیرا انواع مواد غذایی بدون نیاز به روغن و آب می پزد و در عین حال ارزش غذایی آن ها به ویژه ویتامین ها حفظ می شود. حرارت ملایم و تنظیم برنامه طبخ، نگرانی از سوختن غذا را رفع می کند. همچنین در انواع چند طبقه به راحتی می توان چندین گروه از خوراکی ها را همزمان در دستگاه گذاشت.
تنها ایرادی که می توان به این دستگاه گرفت مدت زمان طولانی پخت است. از طرفی معمولا غذاها ممکن است خوشمزگی طبخ همانند روش های دیگر را نداشته باشد که برای این منظور استفاده از سبزی های معطر، ادویه و آب لیمو ترش تازه توصیه می شود.
سرخ کن
با کمک این دستگاه می توانید مواد غذایی را کاملا یکنواخت و خوشرنگ سرخ کنید اما به یاد داشته باشید به دلیل این که خوراکی ها باید در روغن غوطه ور شود حتما از روغن های مخصوص سرخ کردنی استفاده کنید. همچنین بهتر است پس از اتمام کار، روغن را از دستگاه خارج و همه قسمت ها را کاملا تمیز کنید زیرا چربی ها عامل مهم جذب آلودگی هاست. به طور کلی استفاده از روغن فراوان مهم ترین عیب دستگاه سرخ است اما خوشبختانه امروزه انواعی از این دستگاه به بازار آمده است که بدون نیاز به روغن یا به مقدار بسیار کم همین قابلیت سرخ کردن مواد غذایی را دارد. در این صورت نگرانی برای مصرف غذاهای پرکالری و استفاده مکرر از روغن را نخواهید داشت.
35