همه چیز درباره سیستم تعلیق خودرو و کاربردهای آن که نمی دانستید!
سیستم تعلیق یا فنربندی قسمتی از خودرو است که باعث میشود نوسانات حاصل از حرکت خودرو برروی سطوح ناهموار به جِرم معلق که شامل اتاق، شاسی، متعلقات و سرنشینان وارد نشود.
قطعاً تاکنون کلماتی درباره جلوبندی، تعلیق، فنر، کمکفنر و… به گوشتان خورده است. پس با ما باشید با توضیحی مختصر در مورد سیستم تعلیق.
وظیفه سیستم تعلیق چیست؟
سیستم تعلیق یا Suspension به هر چیزی گفته میشود که بین چرخها و بدنه قرار میگیرد و حرکت خودرو در مسیرهای ناهموار را به یک حرکت نرم و هموار تبدیل میکند. درواقع، سیستم تعلیق کاری میکند که وقتی چرخها مسیری پرتلاطم را طی میکنند، بدنه حداقل تکان و نوسان را داشته باشد و راحتی سرنشین حفظ شود.
اجزای تشکیل دهنده سیستم تعلیق
این سیستم همانطور که اشاره شد از اجزای داخلی فنر، کمک فنر، سیبک، بوش، طبق و چرخ ها تشکیل شده است که هر کدام از این اجزا وظیفه خاصی را در امر کنترل و حفظ خودرو در جاده انجام می دهند. بعنوان مثال کمک فنرها وظیفه اصلی را در کنترل ارتعاشات وارده به خودرو دارند. بدون حضور کمک فنرها خودرو بسیار سفت و خشک حرکت کرده و به همین سبب پس از گذشت مدت زمان کوتاهی از هم خواهد پاشید.
بازوها و بوشهای متصلکننده چرخ به بدنه: درواقع این بازوها باعث میشوند مسیری برای حرکت چرخ به سمت بالا و پایین مشخص شوند. این بازو هستند که چرخ را در مسیر خود تثبیت میکنند و بوشها، عملکردی مانند لولا دارند.
فنر: حرکت نوسانی چرخ به سمت بالا و پایین بر عهده این قطعه است. یعنی وقتی در یک سرعتگیر، چرخ به سمت داخل (بالا) جمع میشود، وظیفه فنر این است که آن را بهجای اول برگرداند. معمولاً در محور جلوی خودروها، مانند این شکل از فنر لولهای استفاده میشود. در محور عقب نیز بسته به نوع خودرو از انواع مختلف فنر (مثل فنرهای برگی) استفاده میشود.
کمکفنر: کمکفنر، قطعهای است که در مقابل هرگونه حرکت مقاومت میکند. خصوصیت کمکفنر این است که هرچه سعی کنید با سرعت بیشتری آن را حرکت دهید، مقاومت آن بیشتر میشود. مثلاً اگر بهسرعت از روی یک سرعتگیر عبور کنید، کمکفنر بیشترین مقاومت را دارد و اگر بهآرامی عبور کنید، کمکفنر خیلی نرم، به فنر اجازه میدهد که جمع شود. وظیفه اصلی کمکفنر این است که نوسانات فنر را خنثی کند. بدون کمکفنر، خودرو مثل یک الاکلنگ نوسان میکند.
طبق: یک قطعه متصل کننده می باشد که شاسی را به چرخ ها وصل می کند. طبق در سمتی که به شاسی متصل می شود از بوش ها و در سمتی که چرخ ها متصل می شود از سیبک ها برای اتصال استفاده می نماید.
بطور کلی وظیفه سیستم تعلیق خودرو ثابت نگه داشتن ارتفاع خودرو در حال حرکت، کاهش ارتعاشات و لرزش های ناشی از ضربات، مسیردهی به چرخ ها، تحمل وزن خودرو و حفظ تماس چرخ های خودرو با جاده می باشد که همه این وظایف با استفاده از قطعاتی که پیش تر ذکر شده انجام می گیرد.
انواع سیستم تعلیق خودرو
این سیستم ها انواع بسیار مختلفی دارند که اصلی ترین آن ها به سه دسته سیستم مک فرسون، تعلیق مستقل و تعلیق طبق دار دوبل تقسیم می گردد.
سیستم تعلیق مک فرسون
در این سیستم فنر به شاسی متصل می گردد و به همین علت ممکن است تعدادی از ضربات به خودرو احساس شود. وزن خودرو به وسیله کمک فنر ها در این سیستم تحمل می گردد و یکی از ارزانترین سیستم های تعلیق خودرو محسوب می شود. همچنین به دلیل هزینه نگهداری پایین معمولا اکثر خودروهای دارای قیمت میان رده، از این سیستم بهره می برند.
تعلیق مستقل
این سیستم بسیار نرم و روان عمل می کند و ارتعاشات بسیار اندکی را به خودرو وارد می کند. دلیل این امر این است که این سیستم های تعلیق به صورت مستقلا و برای هر چرخ جداگانه طراحی می شوند و در صورت ارتعاش در هر چرخ، فقط به همان چرخ ضربه وارد می شود و دیگر چرخ ها لرزشی نخواهند داشت.
تعلیق طبق دار دوبل
این سیستم ها نیز از نرمی و روانی خاصی برخوردارند و خودروهایی که از این سیستم استفاده می کنند در پیچ ها و شرایط نا مساعد جاده ای، بسیار کنترل پذیرتر و نرم تر هدایت می شوند. دلیل این امر، استفاده از دو طبق، یکی در زیر و دیگری در بالا می باشد که بین آن ها یک فنر مارپیچی قرار می گیرد. این امر باعث می شود که کنترل خودرو بسیار روانتر صورت پذیرد.
منبع: باشگاه خبرنگاران
15