ساکنان بدنام، اما پرفایده بدن‎تان را بشناسید

بدن انسان بیش از ۱۰۰ تریلیون اورگانیسم سلولی درون خود جای داده که این مقدار معادل حدود ۲ کیلوگرم است! گرچه ما معمولا میکروب‌هایی مثل باکتری‌ها را چیز مضری می‌دانیم، اما همیشه هم اینطور نیست.

در حقیقت، قرار گرفتن در معرض میکروب‌ها نه تنها برای برخوردار شدن از یک سیستم ایمنی قوی، بلکه برای عملکرد مغز هم ضروری است. بسیاری از باکتری‌های درون بدن انسان به قدری مهم هستند که بسیاری از تولیدکنندگان شروع به تولید موادی غذایی‌ای کرده اند که سرشار از میکروب هستند، مثل مواد غذایی پروبیوتیک که این روز‌ها زیاد اسم شان را می‌شنویم.

در ادامه به فهرستی از میکروب‌های مفید بدن انسان می‌پردازیم.

۱- باکتری‌هایی که به هضم غذا کمک می‌کنند

درون روده‌ی همه‌ی انسان‌ها باید ترکیب متنوع و قوی‌ای از باکتری‌ها وجود داشته باشد. به همین دلیل است که این روز‌ها مواد غذایی پروبیوتیک (مثل ماست چکیده) طرفداران زیادی پیدا کرده اند، چون این مواد باکتری‌های مفید روده را افزایش می‌دهند. باکتری‌های روده نه تنها کمک می‌کنند کار گوارش به بهترین شکل انجام شود، بلکه بر سلامت قلب هم تأثیر می‌گذارند. تحقیقات نشان داده است بیماران مبتلا به نارسایی قلبی اغلب از بخشی از باکتری‌های مفید بدن محروم بودند و باکتری‌های درون روده‌ی افراد بیمار در مجموع تنوع لازم را نداشتند؛ بنابراین مصرف پروبیوتیک‌ها می‌تواند تأثیری مهم در سلامت عمومی بدن داشته باشد.

۲- باکتری‌هایی که زخم‌ها را بهبود می‌دهند

میکروفلور‌ها یا همان باکتری ها، خزه‌های میکروسکوپی و قارچ ها، باکتری‌های نرمالی هستند که روی پوست صورت زندگی می‌کنند. از قرار معلوم این میکروفلور‌ها به جلوگیری از التهاب پوست بعد از صدمه دیدن آن و همینطور بهبود زخم‌ها کمک می‌کنند. علاوه بر این، تحقیقات نشان می‌دهد میکروفلور‌های درون روده و ریه‌ها به ایمنی بدن کمک می‌کنند.

۳- باکتری‌هایی که از پوست محافظت می‌کنند

روی پوست ما انواع بسیار مختلفی از باکتری‌ها زندگی می‌کنند که بیشتر آن‌ها بی ضرر هستند. استافیلوکوک اپیدرمیدیس (Staphylococcal epidermis) یکی از همین باکتری‌های مفید است. این باکتری از سطح پوست در برابر میکروب‌های محیط اطراف محفاظت می‌کند و می‌تواند به جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی کمک کند. این باکتری مفید از پوست ما در برابر بیماری‌های پوستی درماتیت و روزاسه محفاظت می‌کند.

۴- باکتری‌هایی که ویتامین ساز هستند

ای. کولای (E. coli) را بیشتر به عنوان باکتری عامل اسهال و مسمومیت می‌شناسند، اما بعضی از گونه‌های آن که خاصیت درمانی دارند جزئی از باکتری‌های مفید دستگاه گوارش بدن انسان هستند و به کنترل و دور نگه داشتن باکتری‌های خطرناک کمک می‌کنند. به علاوه، این باکتری‌ها ویتامین‌های کا و ب. کمپلکس تولید می‌کنند. بدن انسان قادر نیست به تنهایی مقدار کافی‌ای از این ویتامین‌ها را تولید کند.

۵- باکتری‌هایی که سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند

لاکتوباسیلوس روتری (Lactobacillus reuteri) باکتری‌ای است که در شیر انسان وجود دارد و از قرار معلوم به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و خواص ضد گاز دارد. همچنین گفته می‌شود این باکتری خاصیت ضد التهابی دارد، میل جنسی را زیاد می‌کند و جلوی درد را می‌گیرد.

۶- باکتری‌هایی که با عفونت‌های باکتریایی مقابله می‌کنند

سودوموناس آئروژینوزا (Pseudomonas aeruginosa) نمونه‌ای از باکتری‌هایی است که هم می‌توانند خوب باشند و هم بد. این باکتری می‌تواند تبدیل به یک عامل بیماری زا شود و در صورتی که به سیستم خون راه پیدا کند باعث بیماری می‌شود، چون در اینصورت می‌تواند موجب عفونت در استخوان ها، مفاصل و سیستم‌های روده‌ای معده‌ای و تنفسی بدن شود. با این حال، این باکتری مواد ضد میکروبی‌ای هم مثل سودومونیک اسید تولید می‌کند. این مواد می‌توانند با عفونت ناشی از باکتری‌های استافیلوکوک (Staphylococcus) و استرپتوکوک (Streptococcus) مقابله کنند. همچنین این باکتری موادی تولید می‌کند که جلوی رشد انواع مختلفی از قارچ‌ها را می‌گیرد. در حقیقت، این مواد ضد میکروبی به قدری اهمیت دارند که اگر مصرف آنتی بیوتیک‌های دهانی یا موضعی باعث از بین رفتن باکتری سودوموناس آئروژینوزا از روی پوست شود، این مسأله احتمالا ً. فرصتی برای تکثیر بی رویه‌ی قارچ‌ها و بروز عفونت ایجاد می‌کند.

۷- باکتری‌هایی که حافظ بینایی هستند

اشک‌هایی که از چشم‌های ما جاری می‌شوند نقش بسیار مهمی در حفظ سلامتی چشم‌های ما دارند. اشک چشم‌ها سرشار از مواد ضد میکروبی است که کمک می‌کند سطح چشم‌ها از میکروب‌ها حفظ شود. البته در اشک چشم‌ها فقط یک نوع میکروب ساکن وجود دارد. در تحقیقی مشاهده شد باکتری کورینه باکتریوم ماستیتیس (corynebacterium mastitidis) نه تنها از سطح چشم موش‌ها محافظت کرد بلکه در مقایسه با موش‌هایی که این باکتری را نداشتند، بهتر توانست با میکروب‌های بیماری زا مقابله کند.

۸- باکتری‌های بی سر و صدای بدن

کلبسیلا (Klebsiella) باکتری‌ای است که عمدتا در بینی، دهان، واژن و روده‌های انسان یافت می‌شود. در مجموع، این باکتری جزئی از یک بدن سالم محسوب می‌شود. در بعضی موارد، این باکتری می‌تواند گسترش پیدا کند و باعث عفونت‌هایی مثل ذات الریه و مننژیت شود. با این حال، این اتفاق معمولا برای افراد سالم رخ نمی‌دهد.

۹- باکتری‌هایی که روده‌ها را تسکین می‌دهند

باکتری ﺑﯿﻔﯿﺪوﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮم اﻧﯿﻤﺎﻟﯿﺲ (Bifidobacterium animalis) در روده یافت می‌شود و نقش آن در بهبود گوارش به قدری مهم است که کسانی که سندرم روده‌ی تحریک پذیر یا یبوست مزمن دارند، اغلب مکمل‌های دارویی حاوی این باکتری مصرف می‌کنند.

۱۰- باکتری‌هایی که به ثبات وضعیت روده‌ها کمک می‌کنند

لاکتوباسیلوس رامنوسوس (Lactobacillus rhamnosus) هم یکی دیگر از باکتری‌های روده‌ای است که فواید اثبات شده‌ای برای کمک به بهبود ایمنی روده‌ها دارد.

۱۱-باکتری‌هایی که معده را تسکین می‌دهند

بعضی از باکتری‌ها مثل بیفیدوباکتریوم بیفیدوم (bifidobacterium bifidum) که نوعی پروبیوتیک است، در حضور باکتری‌های خطرناک، تبدیل به باکتری مفیدی می‌شوند. برای مثال، اگر در معده‌ی شما باکتری هلیکوباکتر پیلوری (helicobacter pylori) وجود داشته باشد، ریسک بروز زخم معده در شما بالا می‌رود. تحقیقات نشان می‌دهد گونه‌ی خاصی از باکتری بیفیدوباکتریوم بیفیدوم می‌تواند به بهبود زخم‌های معده‌ای حاصل از باکتری هلیکوباکتر پیلوری کمک کند.

۱۲- باکتری‌هایی که از حلق محافظت می‌کنند

باکتری‌ای که درون حلق انسان سکونت دارد استرپتوکوک ویریدانس (Viridans streptococci) نام دارد. این باکتری گرچه بی ضرر است، اما به راحتی می‌تواند رشد کند و به قدری فضا اشغال کند که فرصت تکثیر را از باکتری‌های مضر بگیرد.

۱۳- باکتری‌هایی که سبزیجات را هضم می‌کنند

باکتری باکترویدس تتایتامایکرون (Bacteroides thetaiotamicron) در مجرای معده‌ای روده‌ای بدن وجود دارد و کار آن کمک به تجزیه‌ی مولکول‌های مواد غذایی گیاهی سالم است. این باکتری نقشی کلیدی در هضم سبزیجات سالمی دارد که در رژیم غذایی خود مصرف می‌کنیم.

منبع: باشگاه خبرنگاران

1980