ضابطیان: تلویزیون نباید رسالت فرهنگیاش را فراموش کند/ کسی که بتواند اسپانسر بیاورد تهیهکننده میشود!
مجری و برنامهساز تلویزیون معتقد است آرام آرام دایره برنامهسازان تنگ میشود و کاربلدها از این دایره بیرون میروند.
یکی از مشکلات امروز تلویزیون، توجه به کمیّتها در عرصه برنامهسازی، کپی از ایدههای قبلی داخلی و خارجی، غفلت از نیازمندیهای جامعه، فقدان ایدهپردازی و عدم استفاده از تهیهکنندگان و مجریان کاربلد است. هر روز هم شدت و عدت بیشتری پیدا میکند تا جائیکه هیچ محتوای موثر و مفیدی برای مخاطب ندارد. خصوصاً امسالِ ماه مبارک رمضان که هم در عرصه برنامهسازی و هم در عرصه سریالسازی شاهد یک خط نامنظمی از استفاده مباحث و سوژههای برنامهای و سریالی هستیم.
در یک شبکهای فیلم کرهای روی آنتن میبریم که هیچ سنخیتی با این ایام ندارد؛ در شبکه دیگری شاهد سریالی عاشقانه (عشق مثلثی) هستیم که اصلاً قرار نبود در کنداکتور رمضان قرار بگیرد که این اتفاق هم خودش جای تأمل دارد. در یک شبکه دیگر بلبشویی از دیالوگها و کاراکترها را مخاطب میبیند. از طرفی برنامههای تلویزیون هم به ویژه در زمان افطار عمدتاً از یک الگو تبعیت میکند و خالی از ایده است. مباحثی که امسال بسیار شائبهبرانگیز بود موضوعات جامعهشناختی یک برنامه تلویزیونی درباره واسطهگری در ازدواج، اعتیاد و حتی استفاده نادرست از برخی مجریان برای آنتن رمضان جزو حواشی امسال برخی برنامههای رمضانی تلویزیون بود. در صورتیکه سالهای قبل بهترین برنامهها و سریالها برای این ایام تلویزیون تدارک دیده میشدند. همان نکتهای که منصور ضابطیان مطرح میکند برنامههای خوب در تلویزیون وجود دارند و البته برنامههای بد هم کم نیستند.
این مجری و برنامهساز تلویزیونی که برنامه «رادیو شب» او سالها روی آنتن شبکه هفت بود و چند صباحی است به شبکه شما نقل مکان کرده است. او درباره مشکلات برنامهسازی امروز تلویزیون، گفت: به هر حال در هر فضایی نه فقط رسانه و تلویزیون بلکه مقولههای صنعتی همهچیز باید در کنار هم جلو برود. قطعاً یکی از اتفاقات مهم به مسائل اقتصادی و بودجهای برمیگردد. تمام کشور با یک بحران اقتصادی روبروست و تلویزیون هم از این قاعده مستثنی نیست. وقتی مدیریت فرهنگی با مشکلات اقتصادی روبرو میشود اینجا فرهنگ آسیب میبیند و تلویزیون ناگزیر است بخش عظیمی از هزینههایش را از طریق اسپانسرها تأمین کند.
وی با اشاره به حضور تهیهکنندگانی که صرف اسپانسر آوردن برای تلویزیون به این جایگاه دست پیدا میکنند، افزود: اسپانسرهایی که در تلویزیون کار میکنند حرف اول و آخر را میزنند و شاید این حضور پررنگ و حکمرانیشان به کیفیت و ارزشهای برنامهسازی لطمه وارد کرده است. از طرفی مشکل تهیهکننده کاربلد هم داریم؛ زیرا هرکسی میتواند اسپانسری بیاورد و پول برنامهسازی را تأمین کند براساس روابط درست و غلط، میتواند نقش تهیهکننده تلویزیونی را داشته باشد. در صورتیکه تهیهکننده در ادوار قبل، به راحتی نمیتوانست این جایگاه را بدست بیاورد. باید مراحلی را میگذراند و امروز خلاف آن در تلویزیون انجام میشود.
ضابطیان با بیان اینکه نیاز به پولدار شدن در جامعه حس میشود و جوانان امروز هم خیلی زود میخواهند و زیاد میخواهند، تأکید کرد: جدای از مسئله اقتصادی، متأسفانه برخی از برنامهسازان، ارتباطشان با جامعه کم است و مردم را خیلی کمرنگ درنظر میگیرند. در صورتیکه برنامهساز بایستی براساس نیازهای مختلف جامعه و مردم، برنامه تولید کند. ممکن است نیازهای بد مبنای ساخت یک برنامه باشد. نیاز به پولدار شدن در جامعه حسّ میشود و جوانان امروز خیلی زود میخواهند و زیاد میخواهند؛ برنامههایی بایستی ساخته شود که به این آسیبهای اجتماعی بپردازند. از طرفی نیازهای مثبت جامعه هم نیازمند برنامهسازی است که هنرمندانه باید ساخته و پرداخته شوند.
وی خاطرنشان کرد: برنامهساز کاربلد، برنامهاش میگیرد و کیفیت به چشم مخاطب میآید. از این طریق هم جاذبه و هم عمق کیفیت در برنامهسازی به رخ کشیده میشود. اما متأسفانه برخی از برنامهسازان با جامعه و نیازمندیهای مردم بیگانهاند و سوژههایی را نشانهگذاری میکنند که جزو دغدغههای اصلی نیست. آرام آرام تلویزیون دایره برنامهسازان را تنگ میکند و کاربلدها از این دایره بیرون میروند. با این اتفاق، سرمایه متعلق به مردم و تلویزیون، هرز میرود و بسیاری از برنامهسازان خانهنشین هستند. یا کارهایی که در شأنشان نیست انجام نمیدهند و مجموع این خوشایند نیست.
این مجری و برنامهساز تلویزیون در خصوص اجرای بازیگران و کمکار شدن مجریان با سابقه، تصریح کرد: برای بسیاری از مجریان خوب، برنامه مناسبی نیست. مجری با سواد در تلویزیون کم نداریم و سرمایه و دانش خوبی دارند. کاربلد و کارآمد هستند و سالهاست آنها را در تلویزیون نمیبینیم و مجری خوبی هم نمیبینید. مهمترین رکن فرهنگ ما در تاریخ فرهنگمان شعر و ادبیات است ما قبل از اینکه تلویزیون داشته باشیم، شعر رسانه اصلی این کشور بوده و الان مهمترین رکن فرهنگی این کشور را در تلویزیون جستجو کنید در کدام برنامه تلویزیونی، شعر میشنوید!
وی با اشاره به اینکه بعضی از تهیهکنندگان ترجیح میدهند یک بازیگری بیاورند تا تنور تلویزیون را گرم نگه دارند، گفت: چقدر مجری خوب داریم به عرصه درست و اصولی اجرا و متعصب نسبت به سنتهایی چون شعرخوانی کمک میکنند؛ متأسفانه نیستند! چون عمده تهیهکنندگان ترجیح میدهند یک بازیگری بیاورند و مهم نیست شعر هم بخواند، فقط تنور برنامهسازی را گرم نگه دارد! من هیچگاه نمیگویم چنین رویهای نباشد و در تلویزیونهای جهان هم از بازیگران برای اجرا استفاده میکنند. ولیکن نباید تلویزیون ما رسالتهای فرهنگیاش را فراموش کند.
ضابطیان افزود: جملهای بر بالای سر درِ تلویزیون نوشته که حضرت امام(ره) فرمودند: «صداوسیما یک دستگاه عظیم آموزشی و تربیتی و به منزله یک «دانشگاه عمومی» است.» بنابراین صداوسیما قرار است دانشگاه باشد! اگر تلویزیون را یک دانشگاه درنظر بگیریم و همه برنامهها را واحدهای مختلف دانشگاه، چند برنامه و سریال تلویزیونی توانستهاند رسالت دانشگاهیشان را انجام دهند. به لحاظ تکنیک و استراتژی، حرفی را که انتقال دادهاند یک درس دانشگاهی موثر و مفید تلقی میشود.
منبع: تسنیم
1981