شعر آیینی نیاز به تحقیق و مطالعه دارد

به گزارش روابط عمومی بنیاد بین المللی امام رضا (ع) عبدالجبار کاکایی، شاعر و منتقد ادبیات ایران در گفتگوی اختصاصی با هفدهمین جشنواره بین المللی فرهنگی هنری امام رضا (ع) به تبیین کارکردهای شعر آیینی پرداخت و گفت: شعر آیینی می‌تواند شامل پیام‌های متعددی شود. به همین مناسبت در تاریخچه شعر آیینی به موضوعات متنوعی برخورد می‌کنیم. ازجمله این پیام‌ها و محتواها می‌توان به «تعلیم و ارشاد» اشاره کرد.

وی ادامه داد: در گذشته در کنار بخش عرفانی شعر آیینی که اشعار نابی از آن در غزلیات حافظ و یا سروده‌های مولانا و دیگر شاعران وجود دارد به ساحت‌های دیگر محتوایی نیز پرداخته ‌شده است. بعضاً تلقی امروزی شاعران از شعر آیینی، «شعر تغزلی و عاشقانه» است که عموماً در «غزل و ترانه» نمود دارد.

منتقد ادبیات ایران با اشاره به سبک‌های شعر آیینی گفت: با محدود شدن شعر آیینی در بخش عرفانی که عموماً رویکردی تغزلی و عاشقانه را دنبال می‌کند، امروزه کمتر شاهد استفاده از فرم‌های ادبی مانند قطعه، قصیده و یا دیگر سبک‌های شناخته‌شده شعری هستیم. به تعبیری می‌توان گفت امروزه مجرای شعر آیینی تنگ شده و تنها شاهد شعر آیینی در بخش غزل هستیم.

شاعر نامدار کشورمان در ادامه با اشاره به شعر سپید گفت: اگر در بخش شعر آیینی به حوزه سرایش «سپید و نیمایی» ورود داشته باشیم، می‌توان خلأ موجود را ترمیم و جبران کرد.

شاعر مجموعه شعرهای شناخته شده‌ای مانند «آوازهای واپسین و مرثیۀ روح» یادآور شد: در دوره‌هایی که داور جشنواره شعر رضوی بوده‌ام، مکرر شاهد غزلیات یا ترانه‌هایی با موضوعاتی مثل شفاعت، التجا، زیارت و مواردی از این دست بودم اما شاعران شعر سپید وارد افق‌های وسیع تری می‌شوند.

کاکایی با اشاره به پیشکسوتان شعر آیینی در دهه‌های بعد از انقلاب گفت: خانم صفارزاده و استاد گرمارودی و سیدحسن حسینی با انتخاب قالب‌های نو در شعر آیینی کمک بسیاری به این حوزه ادبی-مذهبی کردند.

وی تذکر داد: اگر شعر آیینی را محدود به غزل و ترانه بدانیم شعر مذهبی دوره ما تبدیل به اشعاری اندک متفاوت با شعرهای عاشقانه خواهد شد.

وی تاکید کرد: شعر آیینی شعر تفکر است و فقط شعر احساس نیست. اگر فکر کنیم شعر آیینی فقط رویکرد احساسی داشته باشد هر شاعری که برای مادر یا محبوبه‌اش شعر می‌گوید هم می‌تواند با مختصر تغییری، برای اولیاءالله و معصومان نیز بسراید. باید انصاف داشت و شعر آیینی را از هر فردی توقع نداشت. متأسفانه عموم اشعاری که برای امام زمان (عج) سروده می‌شود شبیه اشعاری است که شاعری برای معشوقش که دیر کرده یا نیامده، می‌سراید!

کاکایی درباره جشنواره بین المللی امام رضا و جشنواره شعر رضوی گفت: در کنار جشنواره‌های مهم و تأثیرگذار شعر در کشورمان این جشنواره هم جایگاه اختصاصی خود را دارد و به جرأت می‌توان گفت جزو سه جشنواره برتر شعر در کشور است.

وی اضافه کرد: پیش از برگزاری جشنواره شعر رضوی لازم است ورک‌شاپ‌ها و نشست‌های آموزشی برای شاعران برگزار شود. در این برنامه‌ها باید این دیدگاه را به شاعران جوان آموخت که شعر آیینی نیاز به تحقیق و مطالعه دارد و با صرفِ احساسات، کار به سرانجام نمی‌رسد.

عبدالجبار کاکایی امروز در جشنواره ملی شعر رضوی که به میزبانی استان فارس برگزار می‌شود میهمان اختتامیه این جشنواره در شهر شیراز است و مورد تقدیر قرار می‌گیرد.

منبع: روابط عمومی بنیاد بین المللی امام رضا (ع)

24