قطار فرهنگ در ایران ریل ندارد/ ناشران حالت قبل مرگ دارند/ چرا مسئولان مانند رهبر انقلاب تقریظ نمی نویسند؟!
مدیر انتشارات قدر ولایت معتقد است وضعیت انتشارات در ایران نباید با تغییر دولت ها تغییر کند. واقعاً امروز برخی از ناشران در احتضار هستند یعنی حالت قبل مرگ را دارند.
مؤسسه فرهنگی هنری قدرولایت از سال 1372 آغاز به کار کرده است. این مؤسسه در زمینه نشر کتب در موضوعات تاریخ معاصر ایران، معارف اسلامی، فرهنگ دفاع مقدس، شخصیت و دیدگاههای حضرت امام خمینی و امام خامنه ای، فعالیت زیادی داشته است و آثار خود را در گروههای سنّی کودک و نوجوان و بزرگسال ارائه می نماید.
این مؤسسه در سال 88 به عنوان ناشر برگزیده در نشر فرهنگ انقلاب، در سال 1389 ناشر برگزیده بیست و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران ، در سالهای 92 و 95 به عنوان برگزیده نمایشگاه ملی دفاع مقدس انتخاب شده است.
خلاصه گفتگو با احمدعطایی مدیر انتشارات قدر ولایت را در ادامه میخوانید.
بعضی ها فکر می کنند وابسته به بیت رهبری هستیم
ما از سال ٧٢ رسما شروع به کار کردیم و صرفا خصوصی هستیم ؛ بعضی ها فکر می کنند وابسته به بیت رهبری یا حتی سپاه هستیم اما ما برای نشر بیانات موضوعی رهبر معظم انقلاب گاهی با مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی بالا و پایین بسیاری داریم تا بتوانیم مجوز بگیریم ، آثار دفاع مقدس هم، توسط دفتر پژوهش دفاع مقدس بررسی می شود و بعد از ارشاد برای چاپ مجوز می گیرد ، عمدتاً برای هزینه های مؤسسه و تولید کتابها مقروض هستیم و از صندوق های مختلف وام می گیریم همچنین مدیران انتشارات از موسسه حقوقی دریافت نمی کنند.
دخل و خرج ناشران با هم نمی خواند
در بخش کتاب یک بحران پیش آمده و واقعاً بعضی از ناشران در احتضار هستند یعنی حالت قبل مرگ را دارند ، باید یک برنامه ریزی و تحلیل دقیق داشت تا خروجی بهتری از نمایشگاه هایی که برگزار می شود داشت. باید معدل فروش نمایشگاه های استانی هر سال را گرفت ، مثلاً معدل فروش سال ٩٥ را با معدل سال 94 مقایسه کنید، با سال 93 مقایسه کنید ببینید افزایش فروش داشتید!؟ یعنی اقبال مخاطب به کتاب بیشتر شده یا کمتر شده است، سالی 60 تا 65 هزار عنوان جدید می آید یعنی در واقع به نسبت همین مقداری که کتاب وارد ویترینها می شود باید فروش بیشتر باشد. برآورد ما از فروشمان این است که ما نسبت به سال 94، 30 تا 40 درصد کاهش داشتیم. البته در هر نمایشگاه استانی که رفتیم ممکن است کمی فراز و نشیب داشته باشد من معدلش را میگویم. در کل ناشران در وضعیت خیلی بدی هستند، هزینه ها و خدمات چاپ بالا رفته بر همین اساس قیمت کتاب هم بالا رفته و قدرت خرید مردم هم پایین آمده است، قیمت کتاب را نگاه می کند سر جایش می گذارد.
نظارتی بر قیمت فروش کتاب نیست
یکی از علت هایی که به بازار نشر آسیب وارد کرده همین بحث قیمت گذاری است، چراکه هیچ کنترلی نیست. سابقا ارشاد کنترل ناچیزی می کرد حتی ما زمان آقای دکتر پرویز معاون فرهنگی و آقای هرندی که وزیر بودند، طرحی را بردیم مبنی بر اینکه شما از بنده که صفحه ای 20 تومان قیمت گذاری می کنم با 20 درصد تخفیف کتاب را می خرید و مانند همین کتاب را با همین کیفیت چاپ که صفحه ای 50 تومان قیمت گذاری شده است باز هم با همان 20 درصد می خرید، در صورتی که باید تخفیف خریدهایتان را شناور کنید، یک پایه قیمتی بگذارید برای هر صفحه و بگویید هر کس این مقدار قیمت زد 20 درصد اگر یک کسی قیمت را بالاتر زد 30 درصد، بالاتر زد 40 و...، به ما گفتند شما خودتان این طرح را بدهید، ما هم نشستیم بیش از 10، 15 روز کار کردیم و کتابها را تقسیم کردیم به قطع کتاب، که یک رنگ باشد، دو رنگ باشد، جلدش سخت باشد، شومیز باشد همه شکلهای مختلف را قیمت گذاری کردیم و به قسمت بازرگانی اش فرستادیم که متاسفانه منتهی شد به تغییر آقای پرویز و منتفی شد. این مسأله می توانست تأثیر مثبتی در قیمت گذاری و کنترل آن داشته باشد.
رفتار متناقض دولت ها با انتشاراتی ها/ جایزه به کتاب های معلوم الحال می دهند
نشر چشمه در چند سال دولت دهم تقریباً مجوزش به حالت تعلیق درآمد و در نمایشگاه شرکت نمی کرد و الان امثال نشر چشمه دارند تقویت می شوند حتی مدیریت استانی نمایشگاه اراک را به نشر چشمه داده بودند، اما سابقا اینطور نبود. وقتی دکتر صفار هرندی آمده بود ما خدمت ایشان رفتیم، ایشان اشاره داشتند که ما رفتیم انبار ارشاد دیدیم یک عنوان از کتابهای این قبیل ناشران یک دفعه 7، 8 نوبت چاپش در انبار است، یعنی همه را می خریدند می ریختند آنجا بعد ناشر می گفت این کتاب در عرض 3 ماه به چاپ هشتم رسید!!
این خیلی در افکار عمومی تاثیرگذار بود اما در حال حاضر می آیند جشنواره های مختلف برگزار می کنند، کتابهای اینها را به عنوان کتاب برگزیده انتخاب می کنند بعد هم جایزه می دهند و هم ویژه خرید می کنند، حالا شما نمی توانید بپرسید اصلاً این همه جشنواره برای چیست، چقدر بودجه برای این کتابها و جشنواره ها رفته است؟ هیات انتخاب کیست؟ چه کتابهایی آمده و چگونه انتخاب شده است؟ یعنی یک ظاهر آراسته تری به کار دادند برای حمایت از این قبیل ناشران.
ولنگاری فرهنگی از تغییر دولت هاست
اعتقاد اصلی ما این است که باید فرهنگمان از تاثیر دولتها خارج شود، یک دولتی میآید با شعار تسامح و تساهل ؛ یکی میگوید من میخواهم گفتمان انقلاب را اجرا کنم بعد هم 180 درجه فرق میکند، یکی دیگر می آید مانند دولت اعتدال میگوید من به دین مردم کاری ندارم من نمیخواهم مردم را بهشت ببرم؛ این جهت گیریهای متفاوت بسیار در فرهنگ اثرگذار است. اینکه آقا می فرمایند ولنگاری فرهنگی، یک بخش ولنگاری برای همین تغییر دولتهاست، هر دولتی هم می آید برای خودش یک سیاستی را تعیین می کند. فرهنگ به دلیل اهمیتش و اینکه باورها و اعتقادات یک جامعه ای را در جهت مثبت یا منفی شکل می دهد باید مورد توجه باشد . رهبری در صحبت اخیرشان فرمودند اگر یک شخصیتی یا دولتی یک طور عمل بکند که در ایمان جوان اثر منفی بگذارد باید پاسخگو باشد، واقعاً اثر دارد. به هر حال در ارشاد، ناشرینی در یک دوره پر و بال می گیرند، بعد در یک دوره حذف می شوند برای چه اینطور میشود؟ ارشاد باید پاسخگو باشد.
مقابله با آثاری که ایمان جوانان را تضعیف می کند وجود ندارد
فرهنگ اگر ریل داشته باشد این اتفاقات نمی افتد. ریل ندارد، آدمها هستند و آدمها هم براساس سلیقه و گرایش خود عمل می کنند. دولت به عنوان کلیت، وزارت ارشاد به عنوان یک متولی فرهنگ کشور، چه کردند برای تقویت ایمان جوانها؟ حتی شعاری هم در این زمینه ها وارد نمی شوند. مثلا یک چیزی راجع به حجاب بگویند، راجع به اعتکاف بگویند، راجع به ضرورت امر به معروف و نهی از منکر بگویند. چرا از آثاری که در این زمینه است حمایت نمی کنند؟ چرا با آثاری که تضعیف می کند ایمان جوانان را برخورد نمی کنند؟ آیا می ترسند که آرای افراد ولنگار را از دست بدهند؟ آیا مقررات ما در ارشاد در هر دولتی تغییر می کند؟ مقررات دادن مجوز به کتاب هایی که در دست بررسی است ثابت است اما چطور می شود در یک دولتی به یک چیزی اجازه می دهند، در یک دولت دیگری نمی دهند؟ سلیقه و نظر خاص آمده است، یکی می گوید من اصولگرا هستم به یکسری آثار اجازه می دهد، به یکسری آثار اجازه نمی دهد، یکی می گوید من اصلاح طلب هستم به یکسری آثار دیگر اجازه می دهد، به یکسری آثار اجازه نمی دهد، در حالی که مقررات ثابت است و باید طبق مقررات حکم بدهند.
چرا مسئولان کشور مثل رهبر انقلاب تقریظ نمی نویسند!؟
حضرت آقا از کسانی است که در عرصة عمل کتابهایی را که مطالعه میکنند تقریظ مینویسند تا مردم به آن کتاب روی بیاورند ، چرا مسئولان دیگر ما این کار را نمی کنند؟ یعنی هیچگونه تبلیغی راجع به کتابخوانی یا معرفی کتابهای مفید و سالم به جامعه نمی کنند!؟ از ائمه جمعه گرفته تا نمایندگان مجلس و روسای جمهوری و وزرا، مثلاً رهبری برای 20 کتاب تقریظ نوشته و معرفی کرده است ببینید چقدر تیراژ فروش آنها بالا رفته است! چرا آنها اینکار را نمی کنند. فرهنگ کتابخوانی این است که کتاب جزء سبد خانوارها شود و وقتی کتاب را برمی دارد نگوید این گران است بگذارد زمین. هر چیزی که به صورت گفتمان و فرهنگ در جامعه دربیاید آن کار را میشود گفت پیش میرود.
اگر بخواهید الان جلوی دانشگاه یک کتابفروشی ایجاد کنید متری 50، 60 میلیون است، اگر همین سرمایه را ببرید در کار صنعتی و غیرصنعتی بخواهید استفاده کنید چند برابر این سود به دست میآید. چرا بیاید در امر کتاب سرمایه گذاری کند؟ لذا باید دولت حمایت بکند، نه حمایتهای مستقیمی که مثلا فرض کنید کتاب بخریم یا به یک نفر پول بدهیم- اینها لازم است ولی مسکّن است - بلکه از آثاری که مورد نیاز جامعه است حمایت شود.
اگر دولت ها سرمایه گذاری در فرهنگ کتابخوانی کنند و علاقه به کتاب را در کشور راه بیندازند اصلاً احتیاج هم نیست که از ناشران کتاب بخرند، خود مردم به کتاب علاقه دارند و میخرند، مانند یک برندی که در ذهنش است و تمام بازار را جستجو می کند تا آن برند را تهیه کند.
منبع: تسنیم
27