سینماگر اروپایی که با «طعم گیلاس» عاشق ایران شد

سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت با دبیری محمد حمیدی‌مقدم روز دوشنبه (۲۵ آذر) در حالی به پایان رسید که تعداد زیادی از مستندسازان و دبیران جشنواره‌های خارجی مهمان آن بودند. سراغ یکی از این مهمانان رفتیم که هم فضای جشنواره را عالی می‌داند و هم فرهنگ ایران را تحسین می‌کند. شیلا کاتو، دبیر هنری جشنواره مستند آسترا از کشور رومانی درباره فرهنگ، سیاست و سینما ایران و تفاوتش با چیزی که درباره آن فکر می‌کرد، می‌‌گوید.

او از شناخت اولیه‌اش از ایران و سینمای کشورمان می‌گوید: «به دلیل این‌که من فیلم‌های زیادی را از سراسر دنیا تماشا می‌کنم و آثار سینمای ایران را هم دیده‌ام، بیشتر از افراد عادی در مورد فرهنگ ایران و یا کشورهای دیگر می‌دانم. قبل از آشنایی با سینمای کشور شما، من تحت تأثیر پوشش‌های خبری متعددی که درباره ایران در رسانه‌ها وجود داشت و البته هنوز هم وجود دارد، قرار داشتم. این اخبار بد و نادرست، روی من هم تأثیر منفی گذاشته بودند. برای همین فکر می‌کردم آن چیزهایی که در فیلم‌های ایرانی باید وجود داشته باشد، واقعیت جامعه نیستند و تقریباً مثل فیلم‌های بالیوود یک اغراق بزرگ در آن‌ها وجود دارد.»

کاتو ادامه می‌دهد: «من فیلم‌های زیادی از ایران را دیده‌ام و چند نفر از کارگردانان مشهور ایران مانند اصغر فرهادی و عباس کیارستمی را هم می‌شناسم. اولین بار وقتی فیلم «طعم گیلاس» کیارستمی را دیدم، متوجه شدم ایران، سینمایی قدرتمند دارد، چون تا قبل از آن چیزی درباره سینمای ایران نمی‌دانستم. این فیلم علاوه بر سینمای کشورتان، من را عاشق ایران هم کرد.»

جشنواره سینماحقیقت، آینده خوبی را پیش رو خواهد داشت، همین‌طور که حالا هم موفق است. فکر می‌کنم حتی یک روز بتواند مانند جشنواره ایدفا، همه هنرمندان را از تمام دنیا به سمت خود بکشاند

این سینماگر رومانیایی درباره حضورش در جشنواره سینماحقیقت می‌گوید: «زمانی که از من دعوت شد تا به تهران بیایم، تعداد زیادی از اطرافیانم به من گفتند «تو نباید به آنجا بروی به دلیل اینکه بسیار خطرناک است». اما من به خبرها یک نگاهی انداختم و دیدم که اوضاع نابسامان به‌نظر نمی‌آید و به دوستان خودم گفتم که من قطعاً می‌روم چون کشوری که جشنواره دارد و جشنواره‌های متعددی را هم برگزار می‌کند و حتی به مستند هم اهمیت می‌دهد، چرا باید خطرناک باشد. حتی این موضوع را هم بیان کردم که اگر در آن‌جا هرج و مرج یا جنگی وجود داشت، قطعاً فرصت پیدا نمی‌کردند یک جشنواره جهانی برگزار کنند و این‌گونه شد که من به ایران آمدم.»

او درباره مشاهداتش از وضعیت سیاسی و اجتماعی مردم ایران توضیح می‌دهد: «این‌گونه که خبرهای رسانه‌های جهانی القاء می‌کردند، انگار در ایران، قواعد اسلامی، با حکم نیروهای نظامی برقرار می‌شود اما زمانی که به اینجا آمدم، دیدم چنین موضوعی وجود ندارد و قواعد جامعه ایران آزاد و در یک چارچوبِ درست است. در واقع دیدگاه من درباره ایران، یک کشور نظامی با مردمی بسیار جدی بود اما چیزهایی که می‌بینم با آن چه که می‌گویند، بسیار متفاوت است.»

دبیر جشنواره مستند آسترا، نظرش درباره حجاب اسلامی را این گونه توصیف می‌کند: «موضوع هیجان‌انگیزی که بعد از آمدنم به اینجا تجربه کردم، این بود که از فضای غربی خارج و به یک فضای دیگر وارد شدم. اما موضوع هیجان انگیزتر این بود که باید شال سرم می‌کردم، من گاهی اوقات در شهر خودمان شال سر می‌کنم اما نه همیشه و اینجا چون دائم حجاب دارم، احساس می‌کنم یک آدم متفاوتی هستم و در کل حس جالبی دارم. به نظرم خیلی از واقعیت‌های ایران، در جهان غرب بد فهمیده شده است.»

کاتو در این راستا ادامه می‌دهد: «من فکر می‌کنم لازم است ایران، خودش و فرهنگش را به سراسر جهان معرفی کند تا تصور و تفکرهای اشتباه درموردش از بین برود. قطعا زمانی که من به کشورم باز گردم، این کار را انجام خواهم داد، چون همه باید درباره فرهنگ‌های جالب و زیبای اینجا بدانند.»

او درباره کیفیت هنری سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت می‌گوید: «این جشنواره، آینده خوبی را پیش رو خواهد داشت، همین‌طور که حالا هم موفق است.فکر می‌کنم حتی یک روز بتواند مانند جشنواره ایدفا، همه هنرمندان را از تمام دنیا به سمت خود بکشاند.»

این سینماگر با اشاره به یک ویژگی جشنواره مستند آسترا در رومانی، پیشنهاد می‌دهد: «کودکان و نوجوانان امروز، به واسطه وسایل ارتباط جمعی مانند موبایل از همدیگر و جامعه دور شده‌اند. کاری که جشنواره ما در رومانی انجام می‌دهد، این است که بخشی مخصوص برای کودکان دارد که ۱۱ سال از عمر آن می‌گذرد و بسیار محبوب است، این بخش همزمان با جشنواره و در صبح‌ها برگزار می‌شود. در طی این رخداد، کودکان و نوجوانان با سینمای مستند آشنا می‌شوند اما باید این را هم بگویم که پیدا کردن فیلم مستند درباره کودکان و برای این گروه سنی، کاری سخت است. من به دبیر جشنواره سینماحقیقت پیشنهاد می‌کنم که یک بخشی را به کودکان اختصاص دهد. افراد اگر از کودکی آموزش ببینند، آینده موفق‌تری پیش رو خواهند داشت و می‌توانند به رشد سینما کمک کنند.»

این‌گونه که خبرهای رسانه‌های جهانی القاء می‌کردند، انگار در ایران، قواعد اسلامی، با حکم نیروهای نظامی برقرار می‌شود اما زمانی که به اینجا آمدم، دیدم چنین موضوعی وجود ندارد و قواعد جامعه ایران آزاد و در یک چارچوبِ درست است

او درباره حضور فیلم‌های مستند ایرانی در جشنواره آسترا می‌گوید: «تا کنون حدود ۱۰ فیلم ایرانی در جشنواره ما حضور داشته که سه تا از آن‌ها جایزه گرفته‌اند و من از این بابت خوشحالم که حالا زادگاه آن فیلم‌ها را می‌بینم.»

شیلا کاتو در پایان تاکید می‌کند: «آینده هرکشوری را کودکان آن کشور می‌سازند و هنر هر جامعه را سینمای آن کشور نمایندگی می‌کند. فکر می‌کنم ایران آینده‌سازان زیادی دارد که هنر جامعه‌شان را نشان دهند.»

منبع: خبرآنلاین

72