وقتی کیارستمی و کشاورز قواعد خود را بر هم زدند + فیلم
هم عباس کیارستمی رسم همیشگی‌اش را بر هم زد و هم محمد علی کشاورز کوله‌بار سنگین تجربه‌هایش را کنار گذاشت تا «درختان زیتون»، به بار بنشینند و افتخاری دیگر نصیب سینمای ایران کنند.
آخرین روزهای خرداد و اولین روزهای تیر در سینمای ایران، روزهایی پر اتفاق هستند. از تولد و درگذشت عباس کیارستمی تا سالروز تولد عزت‌الله انتظامی، از درگذشت حمید سمندریان تا تولد رضا کیانیان.
و حالا به انگیزه درگذشت محمد علی کشاورز، خاطره‌ای از او و همکاری‌اش با عباس کیارستمی روایت می‌کنیم.
عباس کیارستمی در فیلمسازی سبک و سیاق خودش را داشت.فیلم هایش در عین پیچیدگی ساده بنظر می‌رسیدند. شاید هم برای همین سراغ بازیگران حرفه‌ای نمی‌رفت و نابازیگران را برای جان‌بخشی به کارکترهایش بهتر می‌دانست، با این حال او گاهی این قاعده خود را می‌شکست.
اینکه او در محمد علی کشاورز چه دیده بود که رسم همیشگی خود را کنار گذاشت و با این بازیگر توانمند که پیشینه‌ای انکارنشدنی در تئاتر، سینما و تلویزیون داشت، همکاری کند، داستان جالبی دارد.
کشاورز، کیارستمی را به واسطه فیلم‌هایش می‌شناخت و کیارستمی هم کشاورز را مردی دیده بود که شبیه هیچ کس نیست و شبیه خودش است. پس او را برای بازی در نقش کارگردان فیلم «زیر درختان زیتون» انتخاب کرد.
کشاورز اما می‌دانست نباید با تجربه‌های بازیگری‌اش بیاید. او در گفتگویی که سال‌ها پیش داشت، درباره این تجربه گفته بود: من در «زیر درختان زیتون» به عنوان یک هنرپیشه حرفه‌ای کار نکردم، عباس هم از من همین را می‌خواست. او از تواناترین کارگردان‌هاست و دقیقاً می‌داند که چه می‌خواهد قبل از اینکه کاری را شروع کند لوکیشن‌ها را انتخاب می‌کند و براساس آن سناریو می‌نویسد و دقیقاً می‌داند کجا فیلمبرداری کند و رهبری فوق‌العاده خوبی در کار دارد.»
کشاورز سال‌ها بعد هم که اصغر فرهادی در سینمای دنیا درخشید، از او و کیارستمی به عنوان دو سینماگر افتخار آفرین ایران سخن گفت. او در دیداری که حجت‌الله ایوبی رییس وقت سازمان سینمایی در آستانه روز سینما با او داشت، از موفقیت‌های بین‌المللی فرهادی ابراز خوشنودی کرد، یادی از کیارستمی کرد و نکاتی را هم درباره سینمای ایران بیان کرد: «آدم از دیدن موفقیت اصغر فرهادی خوشحال می‌شود. ببینید او در جهان چه کرده است! همچنان که خدا رحمت کند عباس کیارستمی را که چگونه در عرصه جهانی می‌درخشید. من با او کار کرده‌ام او معمولا با هنرپیشه‌های آنچنانی کار نمی‌کرد اما همیشه آثارش قابل توجه بود.»
«زیر درختان زیتون» ساخته شد و در جهان و ایران دیده شد، فیلمی که کشاورز در آن نقش کیارستمی را بازی کرده بود.
برای بازیگران ایرانی کمتر پیش می‌آید که بتوانند با بازیگران مطرح جهان همبازی شوند و شاید بسیاری ندانند که کشاورز با بازیگران بزرگ جهان همچون آنتی کویین هم همکاری کرده بود: «من هرچند هنرمندی ایرانی هستم اما با هنرپیشه‌های گردن‌کلفت جهانی کار کرده‌ام و می‌دیدم هنرمندی مانند آنتونی کوئین چه پرسش‌هایی در مورد شاعران بزرگ ما داشت.»
شاعرانی مانند سعدی و مولانا و حافظ که کشاورز خود نیز آنان را می‌ستود: «جوانانی که به آمریکا و دیگر کشورها می‌روند چه کرده‌اند؟ بیرون از این کشور هیچ خبری نیست و باید در سرزمین خودمان که تاریخ طولانی در جهان دارد، بمانیم و کار کنیم.کجای دنیا مثل مولوی، سعدی و حافظ دارد؟ جوانانی که می‌خواهند در سینما کار کنند اول باید فرهنگ و اقلیم‌های کشور خود را بشناسند تا بعد بتوانند آثار قابل توجهی خلق کنند.
این بازیگر در آن دیدار سفارش و توصیه دیگری هم برای جوانان داشت: «بچه‌ها کار کنید و غُر نزنید!»
محمد علی کشاورز هم چند روزی است که راهی دنیایی دیگر شده است؛ جهانی که کیارستمی چند سالی است به آن عزم سفر کرده و شاید در آن جهان که می‌گویند از این دنیا بهتر است، باز هم درختان زیتونی باشند که به بار بنشینند.
منبع: ایسنا
72
