چرا سینمای ایران قهرمان محور نیست؟

بهمن کامیار تهیه‌کننده و کارگردان سینما، درباره لزوم وجود قهرمان در فیلم های سینمایی آن هم در شرایطی که نیاز آن برای ایجاد شور و شوق در دل مخاطب و دگرگونی فضای محتوایی آثار بیشتر از هر زمان دیگری است، وی اظهار کرد: همیشه سینمایی که متوجه گیشه است، قهرمان محور است. این امر در سینمای هالیوود به خوبی دیده می‌شود؛ آنها یا قهرمان‌های قابل لمس و باورپذیرند و یا افسانه‌ای و تخیلی. چون مخاطب اصلی گیشه هالیوود نوجوانان و جوانان ۱۳ تا ۲۵ ساله هستند و برای شکل‌گیری شخصیت‌های مستقل، مبارز و مقاوم در سختی‌ها، نیازمند مواجهه با فیلم های قهرمان محورند.

وی افزود: تفکر حضور قهرمان و نتیجه مثبت آن در سینمای هالیوود وجود دارد؛ ولی در سینمای ما متاسفانه به دلایلی که نمی توان بیان کرد یا شاید قابل راستی آزمایی نباشد، قهرمان وجود ندارد. سینمای ما اساساً با قهرمان سازی مشکل دارد؛ نمونه بارز این موضوع، برخوردی است که با سوپراستارهای دهه شصت و هفتاد شد. دهه هایی که سینما شلوغ بود، رونق داشت و فیلم‌های آن دهه به لحاظ فروش و تعداد مخاطب آمار عجیب و غریبی داشتند.

این کارگردان بیان کرد: اینکه همیشه با وجود قهرمان در فیلم‌ها مخالفت شده، شاید به این دلیل است که اساساً در ایدئولوژی ما و فرهنگ و هنرمان، پسندیده نیست که برای مخاطب قهرمان بسازیم. خیلی از بازیگران قبل انقلاب اگر نتوانستند فعالیتشان را بعد از انقلاب ادامه دهند، به دلیل شمایل قهرمان گونه‌ای بود که از خودشان در فیلم‌ها ساخته بودند؛ وگرنه بسیاری از بازیگران ضد قهرمان که نقش‌های آنچنانی هم در فیلم‌ها داشتند درگیر مشکل نشدند و کار کردند و هنوز کار می‌کنند. بسیاری از بازیگران خانم پس از انقلاب هم توانستند کار کنند؛ چون سینمای قبل انقلاب قهرمان زن نداشت و مرد‌ها قهرمان بودند. هنوز هم در سینمای دنیا فیلم‌هایی که قهرمان زن دارند، توفیق آنچنانی ندارند.

این تهیه‌کننده اظهار کرد: نبود قهرمان در فیلم‌ها سیاستی کنترل شده است و در این زمینه دست فیلمساز و افرادی که نقش تولید در سینما را دارند، بسته اند. فکر می‌کنم این سیاست کماکان وجود دارد و باید از مسئولان و تصمیم‌گیرنده‌ها سوال شود که چرا با ساخت فیلم‌هایی که قهرمان محور هستند، مخالفت می‌شود؟ شاید تهیه کننده‌ها هم فکر می‌کنند عمر آن فیلم‌ها تمام شده و برای همین دیگر سراغ ساختش نمی‌روند. ولی من فکر می‌کنم این چیزی نیست که عمر داشته باشد؛ چون قهرمان دوستی در ذات انسان و سینما وجود دارد و مخاطب دلش می‌خواهد در فیلم‌ها قهرمان ببیند و با انسان‌هایی فراتر از تصور مواجه شود.

کامیار در پایان عنوان کرد: سینمای ما اگر می‌خواهد گیشه را در اختیار بگیرد، باید قسمت عمده‌ای از تولیداتش را به فیلم‌های قهرمان محور اختصاص بدهد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

72