بررسی روایتی از جنگ از منظر سواد مالی

«یدو» روایتی نوجوانانه از اولین ماه‌های محاصرۀ آبادان در جنگ تحمیلی است. این فیلم، به کارگردانی مهدی جعفری، ادای دینی است به کودکان و نوجوانانی که در شکست حصر آبادان پابه‌پای بزرگ‌ترها رشادت کردند. فیلم یدو داستان خانواده‌ای را روایت می‌کند که در آبادانِ محاصره‌شده مانده‌اند. مادر، زنی قدرتمند و فداکار و صبور مانند دیگر زنان این سرزمین است که به‌تنهایی بار مشکلات خانواده را به دوش می‌کشد. او بر این باور است که باید در آبادان بمانند چراکه تحمل غربت، بدتر از حملۀ صدام است. آن‌ها مدتی در شهر می‌مانند و در مقابل سختی‌ها تاب می‌آورند تا در نهایت، یدوی نوجوان مادرش را راضی می‌کند که به ماهشهر بروند. در لحظه‌های آخر، او بدون آنکه با خانواده‌اش مشورت کند، از لنج بیرون می‌پرد! یدو می‌ماند بجنگد تا آبادان آزاد بماند.

در جشنوارۀ نشان «فی» فیلم یدو از منظر سواد مالی بررسی شد. در این فیلم، مفاهیم مختصری از سواد مالی به تصویر کشیده می‌شود که توجه به آن‌ها خالی از لطف نیست. مدتی که خانواده یدو در آبادان هستند، مجبور می‌شوند از خانه‌های خالی همسایه‌ها نیازهای خود را برطرف کنند. مادر به بچه‌ها تأکید می‌کند که روی در هر خانه بنویسند چه‌چیزی را از آنجا برداشته‌اند تا پس از بازگشت همسایه‌ها قرض خود را به آن‌ها پس دهند. در مفاهیم سواد مالی نیز توصیه می‌شود که میزان قرض باید یادداشت شود.

مادر می‌کوشد در همان روزهای سخت به فرزندانش بیاموزد باید امانت‌دار باشند، اموال قرض‌گرفته را بازگردانند و چشم به مال دیگران ندوزند. این تفکر و روش تربیتی او که به نظر می‌رسد زنی بی‌سواد است، ستودنی است. مادر فیلم یدو و روش تربیتی‌اش می‌تواند الگویی برای مادران دیگر باشد. جامعۀ ما به مادرانی آگاه و توانمند نیاز دارد تا کودکان را با مفاهیم مهم از جمله مفاهیم سواد مالی آشنا کنند. در وضعیت اقتصادی کنونی که گاهی اخبار اختلاس‌ها منتشر می‌شود، آموزش مفهوم امانت‌داری و اعتبار و بدهی به کودکان می‌تواند امری سازنده و مفید باشد.

در بخشی از فیلم، بچه‌ها به بازار می‌روند و با تبادل کالا به کالا مایحتاج خانواده را تأمین می‌کنند. یدو و برادرش، که بسیار خودساخته‌اند و در این وانفسا به‌خوبی یاد گرفته‌اند چگونه مذاکره کنند تا گلیم خود را از آب بیرون بکشند، حواسشان به حساب‌کتاب خانواده هست. برای مثال، در سکانسی از فیلم، به‌جای کرایه، به رانندۀ وانت، بنزین می‌دهند تا آن‌ها را به مقصد برساند؛ اما از رفتن با آن وانت منصرف می‌شوند. آن دو سراغ راننده می‌روند تا بنزین را پس بگیرند.

در این فیلم، به مخاطب نشان داده می‌شود که آموزش و تربیت درست فرزندان می‌تواند در لحظه‌های بحرانی به کار آ‌ن‌ها بیاید. سواد مالی نیز یکی از این آموزش‌هاست که کمک می‌کند در وضعیت چالش‌برانگیز، بچه‌ها بتوانند از پس خودشان برآیند و حتی دستگیر خانواده نیز باشند. یدو و خواهر و برادرش نمونۀ خوبی برای این موضوع هستند.

شایان ذکر است جشنوارۀ نشان «فی»، هم‌زمان با جشنوارۀ فیلم فجر، با هدف گفتمان‌سازی موضوع سواد مالی میان اصحاب هنر و مخاطبان برگزار می‌شود تا توجه آن‌ها را به آموزه‌های سواد مالی و اهمیت‌شان جلب کند.

منبع: سرنا

47