الکسا مُرد، احترام به مخاطب زنده شد
سرویس رتبه‌بندی سایت الکسا که در ایران برای گروهی با عددسازی برای سایت‌ها و خبرگزاری‌ها پولساز بود در اردیبهشت سال آینده به‌کار خودش پایان می‌دهد.
سایت الکسا (Alexa) سال ۱۹۹۶ کار خود را به عنوان سایت آنالیزکننده ترافیک وب‌سایت‌ها آغاز کرد. پس از مدتی فعالیت، رتبه‌بندی سایت توسط الکسا در تمام دنیا مورد توجه قرار گرفت. سه سال پس از آغاز فعالیت، این مجموعه به قیمت ۲۵۰ میلیون دلار به آمازون فروخته شد. حالا پس از ۲۵ سال فعالیت و تلاش سایت‌ها برای این‌که در رتبه‌بندی این سایت بتوانند در صدر باشند، الکسا اعلام کرد، اول می ۲۰۲۲ (۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱) به کار خود پایان می‌دهد.
عمادالدین قاسمی‌پناه در این باره در روزنامه همشهری نوشت: اگرچه الکسا در کشور‌های دیگر از جایگاه چندانی برخوردار نبود، اما در کشور ما معیاری مهم برای کاربران، به‌ویژه تبلیغ‌دهندگان به شمار می‌رفت. حتی در میان استارت‌آپ‌ها، سازمان‌ها و روابط‌عمومی‌ها رنکینگ الکسا همواره یکی از شاخص‌های کلیدی و رقابتی شمرده می‌شد و گروهی از ادعای «افزایش رنک الکسا» طی سال‌های اخیر پول‌های کلانی به جیب زده‌اند. این رقابت عجیب و بی‌منطق باعث شده بود که روش‌های تقلب برای افزایش رتبه یک سایت بسیار رایج شود. درواقع، زمانی که یک شرکت می‌خواست در یک سایت تبلیغات کند، قبل از هر چیز به الکسا مراجعه می‌کرد تا از رتبه آن باخبر شود.
سازمان‌ها و حتی رسانه‌ها هم بودجه‌های هنگفتی برای افزایش رنک سایت خودشان در الکسا هزینه می‌کردند. نکته‌ای که در این میان مغفول می‌ماند، میزان تأثیرگذاری آن سایت بود. ناگفته نماند که بسیاری از خبرگزاری‌ها، سایت‌های خبری و حتی استارت‌آپ‌ها به همین روش‌های تقلب روی می‌آوردند تا تعرفه تبلیغات خود و ارزشگذاری خود را افزایش دهند.
پایان کار الکسا تا حدود ۴ماه دیگر احتمالا برای مدتی، وقفه‌ای را در بازار تبلیغات آنلاین ایران ایجاد می‌کند. پوریا آسترکی، تحلیلگر شبکه‌های اجتماعی در گفتگو با همشهری علت این موضوع را عادت کردن کاربران به این ابزار برای مقایسه و سنجش می‌داند و می‌گوید: «نبود الکسا برای افراد غیرحرفه‌ای تمایز بین سایت‌ها را دشوار می‌کند، اما حرفه ای‌ها بدون دسترسی به GoogleAnalytics و ابزار‌های آمارگیری سایت، با استفاده از روش‌های دیگر متوجه تعداد بازدیدکننده‌ها می‌شوند.» به‌گفته او «با نبود الکسا، اکنون فرصتی برای سایت‌های تخصصی ایجاد می‌شود که برای جذب تبلیغات تخصصی اقدام کنند تا تبلیغات تخصصی به سمت سایت‌های عمومی که در الکسا رتبه بالایی داشتند، نرود».
یکی از مهم‌ترین کاربرد‌های الکسا برای سئوکاران، یافتن کلمات کلیدی پر بازدید و بررسی عبارات کلیدی رقبا بود. در شرایط امروز و با توجه به بازنشسته شدن الکسا، بهترین جایگزین برای این ابزار سیمیلار وب (similar web) خواهد بود. البته که این ابزار کاربردی همزمان با الکسا نیز توسط کارشناسان سئو، مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما با وجود کاربردی‌تر بودن سیمیلار وب، ابزار الکسا در بین عوام جا افتاده‌تر بود.
سه دلیل اصلی سبب می‌شود که سیمیلار وب در میان افراد متخصص، محبوب‌تر از الکسا باشد. این ۳ دلیل عبارتند از:
۱. عدم ارائه آمار دقیق توسط الکسا
۲. هزینه‌های سنگین برای فعال کردن برخی خدمات در الکسا
۳. امکان تقلب در رتبه الکسا
بر خلاف الکسا، سیمیلار وب آمار دقیق‌تری را در اختیار متخصصین قرار می‌دهد و انتظار می‌رود این ابزار، جانشین خوبی برای الکسا باشد. ابزاری تخصصی و کاربردی که به کیفیت حقیقی سایت اهمیت می‌دهد و امکان تقلب در آن وجود ندارد.
