دست بردن در گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز برای اهدافی سودجویانه
وقتی ایران اینترنشنال تقلب میکند
شبکه ایران اینترنشنال، در یک برنامه گفتوگو محور، گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز درباره محدودیتهای کار خبری و خبرنگاران در کشورهای جهان را به گونهای ناقص، دستچین شده و غلطانداز بازتاب داد که انگار این گزارش، تنها برای ایران نوشته شده است و بس.
چنین برنامههایی، هدفشان، دست بردن در اطلاعات و دادههای خبری، برای قلب واقعیت است.
گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز در حالی منتشر شده است که در آن، چین، میانمار، ویتنام، بلاروس و عربستان سعودی، به ترتیب پنج کشوری هستند که بیشترین تعداد خبرنگار دستگیر شده را دارند. ولی این گزارش جهانی، دستمایه شبکه ایران اینترنشنال شد تا واقعیت را قلب کند و جوری جلوه دهد که انگار این گزارش، ویژه ایران تهیه شده است.
این شبکه، با تیتر «افزایش بیست درصدی بازداشت روزنامهنگاران»، برنامهای را روی آنتن برده که در گفتوگو با مهمان خود، ذهن و نگاه مخاطبان را از موضوع اصلی گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز دور کرد و گزارشی برساخته از ذهن خود را جای آن نشاند.
مصادره به مطلوب
در برنامه ساخته شده در این شبکه، به بهانه گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، فقط صحبت از ایران شد، در حالی که اگر به متن منتشر شده این گزارش مراجعه شود، معلوم میشود چین با ۱۲۷ مورد، میانمار با ۵۳ مورد، ویتنام با ۴۳ مورد، بلاروس با ۳۲ مورد و عربستان سعودی با ۳۱ مورد، کشورهایی هستند که بیشترین نگرانی درباره دستگیری خبرنگارها در آنها وجود دارد. به عبارت دیگر، ایران اینترنشنال، در رفتاری غیر حرفهای، یک گزارش جهانی را مخدوش میکند و آن را به سطح موضعگیری سیاسی، تنزل میدهد.
وضعیت نامناسب برای کار خبری و خبرنگاران، به درجههای گوناگون، در بسیاری از کشورها جهان وجود دارد و در حالی که این، یک واقعیت تلخ جهانی است، برخی از دولتها و رسانهها، هرچند گاه، آن را به نفع خود مصادره میکنند تا دست به تسویه حساب سیاسی بزنند. اگر رسانهای، نگران شرایط کاری و محدودیتهای هم صنفهای خود در همه کشورهای جهان است، بهتر آنکه، اطلاعات ارائه شده در یک گزارش را به درستی، به مخاطبش، منتقل کند، نه آنکه تحلیل را (حتی اگر درست باشد)، به جای خبر جا بزند.
بیاهمیت نشان دادن برخی اطلاعات
درهم آمیختن اطلاعات غلط و درست و پنهان کردن برخی از دادهها، از دیرباز، ترفندی برای درست جلوه دادن ادعاها و افزایش ضریب نفوذ در مخاطبان بوده است. ایران اینترنشنال هم، در تحلیل گزارشِ سازمان گزارشگران بدون مرز درباره آمار خبرنگاران زندانی شده یا کشته شده در جهان، از همین شیوه استفاده میکند.
گزارشگران بدون مرز، در متن منتشر شده خود، تاکید میکند ۴۶ روزنامهنگار و فعال حرفهای رسانه، در سال ۲۰۲۱ میلادی، جان خود را از دست دادهاند. بیشتر موارد مرگ ثبت شده خبرنگاران هم با ترور و قتل مرتبط بوده است.
بر اساس همین گزارش، مکزیک و افغانستان، به ترتیب با ثبت ۷ و ۶ مورد کشته، همچنان خطرناکترین کشورها برای خبرنگاران در سال جاری میلادی بودهاند. در این رتبهبندی، همچنین کشورهای یمن و هند، هر یک با ثبت ۴ خبرنگار جان باخته، به صورت مشترک در جایگاه سوم قرار گرفتهاند.
شبکه ایران اینترنشنال، با گذشتن از کنار این آمار روشن و تلخ درباره قتل خبرنگاران، به گونهای گزارش گزارشگران بدون متن را پوشش میدهد، که انگار هیچ دغدغه اساسی جز ایران مطرح نشده و در دیگر کشورها، همه چیز برای اهالی رسانه، گل و گلستان است.
پریدن شبکه ایران اینترنشنال از روی نام عربستان
در حالی که در گزارش گزارشگران بدون مرز، نام عربستان در رده پنجم کشورهایی است که بیشترین تعداد خبرنگار را در سال ۲۰۲۱ به زندان انداخته است، ولی در گفتوگوی خبری شبکه ایران اینترنشنال، سخنی در اینباره به میان نمیآید.
با جستجویی ساده، میتوان به دهها برنامه و تحلیل خبری در رسانههای گوناگون جهان دست یافت که به این گزارش گزارشگران بدون مرز پرداختهاند که در هیچ کدام از آنها، نه تنها بر روی ایران تمرکزی خاص انجام نشده، بلکه اتفاقا، بر نقش منفی دولت عربستان در محدود ساختن و سرکوب خبرنگاران در آن کشور و یمن، تاکید شده است. اینک چه شده که ایران اینترنشنال، در بررسی این گزارش جهانی، از روی نام عربستان میپرد و به آن توجهی نشان نمیدهد؟ پرسشی که پاسخ به آن، دلیل خیلی از رویکردها و موضعگیریهای این شبکه تلویزیونی را روشن کند.