حمله جومونگ و دوستان به آنتن تلویزیون

بسیاری از مخاطبان این روز‌های  تلویزیون ، موج سریال‌های کره‌ای اواخر دهه ۸۰ خورشیدی را به یاد دارند؛ زمانی که بعضی مجموعه‌های تاریخی ساخته این کشور مانند «جواهری در قصر»، «افسانه جومونگ»، «تاجر پوسان»، «افسانه دونگ‌یی» و... شبکه‌های سیما را درنوردید و بیننده فراوانی یافت. اگرچه موج یادشده فروکش کرد و دوبله و پخش این آثار در تلویزیون بسیار محدود شد، اما در طول دهه ۹۰ همواره محبوبیت محصولات ساخت کره جنوبی حفظ شد و حتی این اواخر، تلاش‌های نافرجامی با «افسانه اوک‌نیو»، «سایمدانگ» و... صورت گرفت تا با استفاده از این آثار، خلأ سریال‌های پرکشش داخلی پر شود. به نظر می‌رسد در ماه‌های اخیر، موجی از  سریال‌های کره‌ای  به آنتن رسیده است.

جالب آن که این موج پخش سریال‌های کره‌ای در تلویزیون در حالی اوج گرفته که چند ماه قبل وزیر خارجه کشورمان با بیان این که «اگر کره جنوبی پول‌هایمان را ندهد، ممکن است دیگر سریال کره‌ای پخش نکنیم»، تأکید کرد: «بچه‌های ما در خانه سریال کره‌ای می‌بینند و از ما می‌پرسند کره‌ای‌های مهربان در این سریال‌ها همان کسانی هستند که پول‌های ما را نمی‌دهند؟» البته از آن زمان خبری از پرداخت طلب ۷ میلیارد دلاری ایران منتشر نشده، اما بازار سریال‌های کره‌ای در سیما داغ است.

۳ سریال کره‌ای همزمان

این روز‌ها سه شبکه تلویزیون سریال‌های کره‌ای در حال پخش دارند. شبکه ۳ سیما ساعت ۱۸ و در باکس دوم سریال خود مجموعه پلیسی «اعتراف» محصول ۲۰۱۹ را پخش می‌کند. از این سریال ۱۶ قسمتی تا عصر دیروز، پنج قسمت پخش شده، اما با استقبال چندانی مواجه نشده است.

۲۰ دقیقه بعد از پایان این سریال، همزمان دو مجموعه کره‌ای، یک  درام  تاریخی در شبکه ۵ و یک مجموعه پلیسی دیگر در شبکه تماشا آغاز می‌شود. «فرمانروای نقاب‌دار» که از هفته گذشته آغاز شده، در ۳۰ قسمت تا اواخر خرداد روی آنتن شبکه ۵ قرار دارد و مجموعه «تماشاگر» که در ۳۲ قسمت پخش می‌شود، از فروردین آغاز شده و تا پایان هفته به اتمام می‌رسد.

از این میان سریال «فرمانروای نقاب‌دار» به نسبت مجموعه‌های پخش‌شده در شبکه ۵ با استقبال خوبی مواجه شده و موفق بوده است.

«جومونگ» هم می‌آید

دیگر اتفاق جالب درباره سریال‌های کره‌ای تلویزیون، بازگشت مجموعه خاطره‌انگیز «افسانه جومونگ» است که قرار است از جمعه ۳۰ اردیبهشت به جدول پخش شبکه تماشا اضافه شود. این سریال که جایگزین «تماشاگر» در باکس ثابت سریال‌های شرقی این شبکه (ساعت ۱۹) خواهد شد، در بیش از ۸۰ قسمت تا اواخر تابستان روی آنتن این شبکه خواهد بود و اگر قرار باشد ادامه آن نیز پخش شود، تا چندین ماه دیگر در این شبکه حضور خواهد داشت.

آن چه از سریال‌های کره‌ای به تلویزیون رسیده، محدود به همین چهار سریال نیست. پیش از «تماشاگر»، مجموعه «امپراتور دریا» در جدول پخش شبکه تماشا قرار داشت، شبکه امید تا نیمه اردیبهشت، بازپخش «آه گوم بی من» را روی آنتن داشت که سال ۹۹ برای نخستین بار پخش کرده بود.

تابستان سال گذشته نیز «خانواده جدید» از شبکه تماشا و «رئیس جمهور موقت» از شبکه افق پخش شد. زمستان ۱۴۰۰ هم «ذهن زیبا» برای اولین بار روی آنتن شبکه ۵ رفت و این در حالی است که شبکه ۳ در شهریور و مهر ۱۴۰۰ «بازی قدرت» را پخش کرد. در عین حال با پخش همزمان سه سریال کره‌ای در شبکه‌های سیما، به نظر می‌رسد مجموعه‌های ساخت کشور کره جنوبی، این روز‌ها بیش از هر زمان دیگری در سال‌های اخیر، محبوب مدیران سیما شده‌اند.

آن‌ها که پخش نمی‌شوند

این توجه به سریال‌های کره‌ای -چه از سوی مدیران تلویزیون و چه از سوی بینندگان آن- در حالی است که شمار زیادی از سریال‌های این کشور به علل مختلف قابلیت پخش در تلویزیون را ندارند.

در این میان سریال‌های مشهورتری مانند «غریبه»، «نام من»، «دابلیو» و... و همچنین معدود عناوینی با شهرت عالم‌گیر مانند «بازی مرکب» و «عازم جهنم» نیز وجود دارند که روی آنتن سیما نمی‌روند. از قضا بسیاری از مخاطبان جوان سریال‌های کره‌ای به این دست آثار جوانانه‌تر اقبال بیشتری نشان می‌دهند تا سریال‌های تاریخی آن که از تلویزیون پخش می‌شود.

نگاهی به بخش پررونق سریال‌های کره‌ای در پلتفرم‌ها نشان می‌دهد محصولات زیادی از این کشور مورد استقبال مخاطبان است؛ سریال‌هایی که با پسند ۹۰-۹۵ درصدی، جای شکی باقی نمی‌گذارد که سریال‌های کره‌ای در ایران بسیار محبوب‌اند. نتایج پیمایش ملی ذائقه سینمایی ایرانیان نیز که در روز‌های اخیر منتشر شد، این سخن را تأیید می‌کند. بر اساس این نظرسنجی، پس از محصولات آمریکایی، اروپایی و ترکی، سریال‌های ساخت کره جنوبی با ۱۳.۱ درصد، محبوبیت فراوانی در کشور دارند.

هنوز سریال ایرانی اولویت دارد

با همه آن چه گفته شد، اما همچنان سریال‌های ایرانی به علل مختلف از جمله مسئله مهم زبان فارسی، در اولویت مخاطبان است. این موضوع به خصوص درباره مخاطب تلویزیون بیشتر صادق است، اما حتی در پلتفرم‌ها هم سریال‌های ایرانی بیش از سریال‌های خارجی مخاطب دارند.

طبق آماری که ساترا در آذر ۱۴۰۰ منتشر کرد، در حالی که تنها ۸.۵ درصد محتوای پلتفرم‌های وی‌اودی داخلی است، اما همین میزان حدود ۵۳ درصد میزان تماشای کل مخاطبان را دربرمی‌گیرد؛ بنابراین ۹۱.۵ درصد محتوای خارجی، تنها ۴۷ درصد زمان کل تماشا را از مخاطبان دریافت می‌کند.

معنای این آمار، محبوبیت ۱۲ برابری محصولات ایرانی نسبت به محصولات خارجی، حتی در پلتفرم‌های وی‌اودی است. پس چرا جایگاه محصولات ایرانی در آنتن تلویزیون این‌گونه است؟ چرا به نظر می‌رسد سریال‌های سیما عرصه را به سریال‌های کره‌ای باخته‌اند و با استفاده از این آثار، جای خالی محصولات محبوب داخلی را پر می‌کنند؟ تردیدی نیست که تلویزیون با بهره بردن از بودجه دولتی، سال‌ها تجربه انباشته سریال‌سازی، حضور هنرمندان کاربلد و ظرفیت بی‌نظیر انحصار برودکست، می‌تواند سریال‌های پرکشش داخلی بسازد به طوری که گوی سبقت را از محصولات کره جنوبی برباید.