میلیاردهای تلف شده در سینما و فوتبال

دستمزد بازیگران و بازیکنان فوتبال آنقدر بالا رفته که بشود نجومی‌بگیر خواندشان. البته نه همه بازیگران و نه همه فوتبالیست‌ها. در حوزه فیلم و البته سریال، گروهی که ستاره نامیده می‌شوند دستمزدهای بالا می‌گیرند. درحالی‌که بسیاری از بازیگران با مبالغی بسیار پایین‌تر جلوی دوربین می‌روند. این در همه جای دنیا هم هست که مثلا تام کروز دستمزدی نجومی دریافت کند. تفاوت در اینجاست که دستمزد تام کروز برای تهیه‌کننده توجیه اقتصادی دارد.

سوپراستار به واسطه درآمدی که نصیب کمپانی سازنده می‌کند دستمزد بالایی می‌گیرد. همانطور که برای دستمزد سنگین رونالدو چنین توجیهی وجود دارد. در اینجا اما در مورد بسیاری از دستمزدهای کلانی که در فیلم‌ها و به‌خصوص سریال‌های نمایش خانگی پرداخت می‌شود توجیه اقتصادی وجود ندارد. باشگاهی که درآمد فوتبالی‌اش در برابر هزینه‌هایش ناچیز است و از برکت وجود معدن یا کارخانه‌ای ارتزاق می‌کند، می‌تواند هر سال نرخ تورم را در پرداخت دستمزد فوتبالیست‌ها بالا ببرد. سرمایه‌گذاری هم که با اهداف نامعلوم وارد عرصه فیلم و سریال می‌شود بدون منطق اقتصادی دستمزدهای نجومی پرداخت می‌کند، بی‌‌آنکه بازگشت سرمایه برایش مسئله باشد. مسئله دستمزدهای نجومی ستاره‌های سینما و فوتبال، نه بازیگران و فوتبالیست‌ها که اقتصاد غیرشفاف است؛ اقتصادی که حجم عظیمی از سرمایه‌های در گردش آن به دلایل مختلف وارد عرصه سرگرمی‌سازی‌ و باشگاه‌داری می‌شود.
نتیجه اینکه آنها که سلبریتی نامیده می‌شوند روزانه دستمزدی می‌گیرند که یک فرد عادی ممکن است در طول ۶ ماه چنین مبلغی را دریافت کند. قرار نیست دستمزد ستاره سینما با یک کارمند برابر باشد ولی این میزان اختلاف‌سطح و این دستمزدهای عجیب و غریب که اخبارش هم مدام در رسانه‌ها بازنشر می‌شود، باید قابل توجیه باشد که نیست. وقتی سریالی کل درآمدش به اندازه یک‌پنجم سرمایه صرف شده در آن هم نیست، یعنی دستمزدهای نجومی اشتباهی پرداخت شده.  وقتی محبوبیتی در کار نیست، طبیعتاً نباید از دستمزدهای نجومی هم خبری باشد.
همانطور هم هر فوتبالیست متوسطی نباید با رقم‌های عجیب و غریب قرارداد ببندد. خروج از چنین شرایطی نه دست مدیران که برعهده تصمیم‌گیرانی است که باید اقتصاد ایران را شفاف کنند؛ اقتصاد که شفاف شد همه‌‌چیز در قالب نظام عرضه و تقاضا معنا می‌یابد و آن وقت است که می‌شود گفت «هر چقدر می‌گیرند نوش جانشان.»

تکذیب رقم اعلام‌شده برای تولید «برادران لیلا » توسط نوروزبیگی
بعد از بازگشت سازندگان «برادران لیلا» و توقیف این فیلم و عدم‌صدور مجوز نمایش آن از سوی سازمان سینمایی، حالا خبرهای جدیدی از دستمزدهای میلیاردی این فیلم شنیده می‌شود که جدیدترین آن دستمزد 9میلیاردی است که سرمایه‌گذار فیلم (امید اخباراتی) به سعید روستایی داده است. این خبر را محمدحسین فرحبخش، تهیه‌کننده در یک برنامه رادیویی اعلام و در گفت‌وگو با همشهری آن را تأیید می‌کند، اما جواد نوروزبیگی، تهیه‌کننده فیلم این خبر را تکذیب می‌کند. این عدد و رقم در تولید یک فیلم سینمایی با توجه به دستمزدهای دیگر بسیار بالاست و این سؤال پیش می‌آید که یک فیلم در سینمای ایران مگر چقدر فروش دارد که میلیاردها تومان هزینه تولید آن می‌شود؟ و اینکه در تولید یک فیلم سینمایی هزینه‌ها و دستمزدها بر چه اساس و معیاری است و چرا کف و سقف هزینه تولید یک فیلم مشخص نیست؟
در صحبتی که با یکی از مدیران تولید سینما داشتیم، وی در پاسخ به این سؤال که هزینه تولید فیلمی چون «برادران لیلا» چقدر است، می‌گوید: «این هزینه با توجه به فیلمی چون «برادران لیلا» 10تا 12میلیارد تومان است.» با یک حساب سرانگشتی به‌نظر می‌رسد با توجه به سرمایه‌گذاری که وجود دارد برآورد هزینه این فیلم بالای 30میلیارد تومان باشد. محمدحسین فرحبخش، تهیه‌کننده سینما در گفت‌وگو با مصطفی امامی در برنامه رادیویی استودیو هشت از دستمزد بالای سعید روستایی انتقاد کرده بود. وی در این گفت‌وگو عنوان کرده است: «اینکه فیلم قبل از حضور در جشنواره خارجی باید مجوز می‌گرفته مُرّ قانون است، اما در مورد فیلم «برادران لیلا» هم مدیران ارشاد و هم سازندگان فیلم اشتباه کردند.» وی خطاب به سعید روستایی می‌گوید: «آقایی که می‌گویی برای این فیلم خون دل خوردی برچه اساسی برای ساخت یک فیلم ۹میلیارد دستمزد گرفته‌ای؟» فرحبخش در گفت‌وگویی که با همشهری دارد، با تأکید و تأیید دوباره صحبت‌هایش می‌گوید: «من این صحبت را در یک برنامه رادیویی انجام دادم و حالا نمی‌دانم چگونه بخشی از این گفت‌وگو وارد فضای مجازی شده است، اما من این صحبت را تأیید می‌کنم. اینکه آقای نوروزبیگی این موضوع را تکذیب می‌کند، تعجب نمی‌کنم. این خبر از منابع موثق رسیده است و امید اخباراتی، سرمایه‌گذار فیلم گفته‌اند که به سعید روستایی 9میلیارد تومان دستمزد داده شده است. وقتی صاحب سرمایه این صحبت را کرده چطور می‌شود آن را تکذیب کرد.»  با این حال در گفت‌وگویی که همشهری با جواد نوروزبیگی، تهیه‌کننده «برادران لیلا» داشت، وی این خبر را تکذیب کرده است.