به بهانه تاج گذاری چارلز سوم
سریال تاج نتفلیکس، تغییرات با زمانه برای بقا/ سلطنت باید همیشه پیروز باشد
امروز (شنبه 16 اردیبهشت) چارلز سوم در انگلستان تاجگذاری کرد و بعد از مادرش ملکه الیزابت به صورت رسمی پادشاه انگلستان شد. بسیاری از رسانههای جهان این مراسم را به شکل زنده و گسترده پوشش دادند که در 70 سال اخیر برای بار دوم بود انجام میشد.
این تاجگذاری بهانه خوبی است برای دیدن یک سریال موفق و دیدنی تهیه شده در نتفلیکس که از سال 2016 پخش آن آغاز شده و تا به امروز 5 فصل از آن منتشر شده است. هر فصل آن 10 قسمت است. سریال تاج (The Crown)، اگرچه با نقدهایی هم همراه بود ولی بسیار بیشتر با استقبال و تمجید روبرو شده است.
برای فهم عبارت تاج که از زبان انگلیسی ترجمه شده است، میتوان از برگردان «سلطنت» هم استفاده کرد تا بیشتر به روح سریال نزدیک شد، در واقع حرف از حفظ و بقا تاج یا همان سلطنت در این خانواده سلطنتی است.
شروع سریال تاج از قبل از به سلطنت رسیدن الیزابت است دقیقا از روزی که او با پرنس فیلیپ ازدواج میکند و در هر قسمت یک بخش مهم و حساس از زندگی او و خانوادهاش همراه با اتفاقات مختلفی که در کنار آنهاست به تصویر کشیده میشود.
فصل اول از ازدواج ملکه الیزابت با پرنس فیلیپ در 1947 و رسیدن به قدرت الیزابت و تاج گذاری تا جدایی خواهر ملکه، شاهدخت مارگارت با پیتر تاونسند در سال 1955 را پوشش میدهد.
فصل دوم از دوره ی بحران کانال سوئز در مصر 1956 تا بازنشستگی نخستوزیر هارولد مکمیلان در 1963 و تولد شاهزاده ادوارد در 1964 است. فصل سوم از 1964 تا 1977 می باشد که شامل دو دوره ی نخست وزیری هارولد ویلسون و معرفی کامیلا شند است.
فصل چهارم از 1979 تا 1990 را پوشش می دهد که شامل دوره ده ساله ی نخست وزیری مارگارت تاچر و ازدواج شاهزاده چارلز با پرنسس دایانا اسپنسر است. فصل پنجم از 1991 تا 1997 است و دوره ی نخست وزیری جان میجور و شکست ازدواج چارلز و دایانا را پوشش می دهد. فصل ششم و پایانی نیز دوره ی سلطنت ملکه تا قرن 21 را نشان می دهد. و فصل ششم قرار است امسال پخش شود.
سریال تاج یکی از پرهزینهترین سریالهای تولید نتفلیکس است اگرچه پیتر مورگن سازنده این مجموعه هرگز رقم دقیقی برای ساخت این سریال ارائه نکرده است اما حدس زده میشود که تقریبا برای هر قسمت از آن (معادل یک ساعت) حدود 10 میلیون پوند یا 13 میلیون دلار است. که برای هر فصل حدود 130 میلیون دلار میشود.
البته بر اساس گزارش روزنامه بریتانیایی تلگراف، هزینه دیدارها، مراسم و تأمین امنیت خانواده سلطنتی در بودجه "پرداخت سلطنتی" محاسبه نمیشود و خرج واقعی دستگاه سلطنت برای بریتانیا سالانه حدود 400 میلیون دلار است. با در نظر داشتن این موضوع، به نظر میرسد که هزینه ملکه و خانوادهاش بسیار بیشتر از نمونه پرزرق و برق تلویزیونی آنهاست.
در هر دو فصل، هنرپیشه های جدید برای نشان دادن روند سنی شخصیت ها، نقش هارا پوشش میدهند. که واقعا انتخاب بازیگران فصل سوم و چهارم بسیار بهتر از دیگر فصل ها بود و در فصل پنجم بازگری برای ایفای نقش چارلز انتخاب شده است که چندان باور پذیر نیست.
نکته جالب توجه در این سریال دیدن روند تغییرات و دگردیسی در مسائل بسیار مهم خانواده سلطنتی است برای مثال در دهه 1950 مارگارت خواهر ملکه الیزابت که عاشق پیتر تاونسند (افسر نیرو هوایی) بریتانیا میشود، ملکه الیزابت به ازدواج آنها رضایت نمیدهد و نمیگذارد که آنها با هم ازدواج کنند چون پیتر قبلتر یک ازدواج کرده و همسرش را طلاق داده است. بر اساس قوانین کلیسای انگلستان که ملکه رئیس آن است این گونه ازدواج ممنوع است مخصوصا برای خانواده سلطنتی؛ حال بعد از گذشت سالها 3 فرزند ارشد ملکه هر کدام از همسران اولشان جدا شده و با شخص دیگری دوباره ازدواج میکنند.
فاصله این تغییر در زندگی ملکه الیزابت و خانواده سلطنتی حدود 40 سال است اما عاقبت سلطنت در برابر این قوانین انعطاف نشان داده و آنچه برای مارگارت جوان ممنوع شد در زندگی چارلز و ... به شکل دیگری تغییر یافت اگرچه اعضا خانواده سلطنتی قربانی این تعصبات و قوانین خشک زمان خود شدند.
آزادی در طرح مسائل خانواده سلطنتی
یکی از نکات جالب دیگر در مورد این سریال آزادی نویسندگان و سازندگان سریال در مطرح کردن مسائل خانواده سلطنتی و پرداختن به جنبههای مختلف شخصیتهای اصلی چون خود الیزابت، شوهرش فیلیپ، خواهر الیزابت مارگارت، چارلز ولیعهد و ... است.
اگرچه شاید تمام سیر اتفاقات مانند آنچه در واقعیت رخ داده نباشد اما پایه اساسی آنها بر اساس همان رخدادهای واقعی است و بسیار به واقعیت نزدیک است.
در سال 2020 بعد از پخش فصل چهارم که مربوط به زندگی دایانا و روابط خانوادگی او با چارلز و خانواده سلطنتی منتشر شد الیور دودن وزیر فرهنگ بریتانیا در سخنانی خواستار آن شد که در ابتدای هر قسمت از مجموعه تلویزیونی "تاج" بیان شود که مخاطب، داستانی خیالی را تماشا میکند.
او هدف از این کار را آگاهیرسانی به مخاطبان جوانی میدانست که در زمان این رویدادهای تاریخی زندگی نکردهاند و ممکن است داستان را با واقعیت اشتباه بگیرند. البته پیش از این اِرل اسپنسر، برادر شاهزاده دایانا نیز درخواستی مشابه کرده بود.
در پاسخ به درخواست وزیر فرهنگ بریتانیا، سخنگوی نتفلیکس با بیان این که "تاج" را به عنوان یک درام خلاقانه پیشکش تماشاگران میکنیم و مخاطبان هم میدانند که این کار غیرواقعی و اقتباسی آزاد از رویدادهای تاریخی است، نتفلیکس هیچ قصدی برای درج تذکر ندارد.
سلطنت باید همیشه پیروز باشد
خانواده سلطنتی انگلیس همواره در طول قرنها سعی داشتند از دسترس عموم دور باشند و هالهای از رمز و راز آنها را احاطه کرده باشد، این قضیه یکی از ارکان مهم پایداری سلطنت آنها بود ولی با تغییرات زمانه و جهان امروز آنها هم همراه شده و برای بقا این سلطنت خود همچنان شکل عوض میکنند، حتی تا جایی که این بقا را در آن بدانند که دیگر باید یه شکل شفاف و کلان، تمام مسائل زندگی آنها برای مخاطبان و مردم بریتانیا روشن شود به همین دلیل چنین سریالی هم ساخته میشود.
در فصل اول ملکه مری (مادربزرگ الیزابت) که خود او همسر شاه جرج پنجم بوده است، یک جمله مهم میگوید:
تاج (سلطنت) باید پیروز باشد، تاج (سلطنت) باید همیشه پیروز باشد.
سریال تاج بخاطر بازیگری، کارگردانی، فیلمنامه، صحنه آرایی و تهیه کنندگی مورد تمجید و تحسین منتقدان قرار گرفته است. هرچند نادرستی های تاریخی به ویژه در فصل های چهارم و پنجم سریال توسط بعضی مورد نقد قرار گرفته است. این سریال دارای 63 نامزدی و بردن 21 جایزه امی برای چهارفصل نخست ازجمله بهترین سریال درام است. همچنین دو بار بهترین سریال جوایز گلدن گلوب در مراسم دورههای 74 و 78 شد.
اگر علاقمند به مجموعههای درام تاریخی باشید قطعا دیدن سریال تاج یک تجربه لذت بخش از این منظر است و واقعا قابل تحسین است که یک گروه فیلمسازی چگونه توانستهاند به این دقت و وسواس زندگی خانواده سلطنتی را بازسازی کنند.
بازسازی ملکه الیزابت در صحنهای از سریال بر اساس یک مراسم واقعی
چارلز و دایانا
وینستون چرچیل